Koncewicz: Amerykański pragmatyzm konstytucyjny

Ameryka i „mit togi"

Zacznijmy od pytania, kto jest dzisiaj najbardziej wpływowym człowiekiem w Stanach Zjednoczonych? Oczywiste, na pierwszy rzut oka pytanie, wcale nie uzyskuje równie oczywistej odpowiedzi. Nie jest nim wcale Prezydent Barack Obama, ale coraz częściej mówi się o ... Anthony'm Kennedy, sędzi Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych (dalej „SN") mianowanym do SN w 1988 r. przez Prezydenta R. Reagana. Sędzia Kennedy coraz częściej występuje bowiem jako krytyczny (piąty) głos decydujący (tzw. swing vote) przeważający na korzyść jednej ze stron w sprawach szczególnie kontrowersyjnych, w których głosowanie rozkłada się 5:4 (ostatnim spektakularnym przykładem jest rozstrzygnięta 26 czerwca 2015 r. sprawa Obergefell v Hodges, gwarantująca konstytucyjne prawo do małżeństwa także dla par homoseksualnych). Przypomnijmy też, że w czasie pierwszej prezydenckiej debaty kandydatów republikańskich w wrześniu 2015 r., trzy kwestie dominowały. Po pierwsze, polityka zagraniczna i poziom oraz kierunek zaangażowania się Ameryki w sprawy świata. Po drugie, sprawy dotyczące nielegalnej emigracji do USA i status emigrantów. Na razie nie ma więc zaskoczenia. Trzecią kwestią, która wzbudziła wiele emocji wśród kandydatów, był sposób obsadzenia kolejnego wakatu na stanowisku sędziego SN. Jebowi Bushowi zostało wprost zadane wprost pytanie, czy gdyby dzisiaj miał taką okazję, nadal mianowałby Johna Robertsa (wybranego z nominacji jego brata Georga Busha) na stanowisko Prezesa SN? Jego odpowiedź (i wypowiedzi pozostałych kandydatów) mogła wskazywać, że dzisiaj dwa razy by się zastanowił, ponieważ kilka orzeczeń sygnowanych przez Prezesa Robertsa zaskoczyły republikańską bazę jako zbyt liberalne.