Różni ludzie z różnych pozycji oceniają otwierające szerokie pole interpretacyjne wypowiedzi i gesty papieża Franciszka. Z jednej strony usiłuje się wykazać, że nauczanie nowego Ojca Świętego ma prawdziwie rewolucyjny wymiar i całkowicie przemieni nie tylko skostniałe struktury Kościoła, ale także wprowadzi ożywczego ducha do jego Magisterium, z drugiej mamy liczne próby udowodnienia, że kolejny następca Chrystusa na ziemi w sposób sugestywny, barwny i niekiedy wprawiający w zakłopotanie bezkompromisowych stróżów doktryny głosi dokładnie to samo co jego poprzednicy i ani na jotę nie odchodzi od litery oraz ducha ewangelicznego przekazu.
Efekciarski styl
Wśród komentatorów pierwszych nauk Franciszka w szczególny sposób zameldował się profesor Stanisław Obirek, były jezuita, znany z upodobania do krytyki środowiska, z którym był związany przez wiele lat zakonnego życia. Chcąc zabłysnąć oryginalnością sądu na temat poglądów papieża z Argentyny, napisał w „Rzeczypospolitej”: „Czy nie pobrzmiewa tu niebezpieczny relatywizm i postmodernizm? A może nie bez racji niektórzy komentatorzy zwracają uwagę na podobieństwo pewnych idei papieża Franciszka i Zygmunta Baumana. Dla mnie te podobieństwa są uderzające i wręcz oczywiste.”
Porównanie papieża do Baumana jest zabawne, ale tylko dla tych, którzy znają zarówno doktrynę Kościoła, jak i teorię płynnej ponowoczesności. Dla zafascynowanych postmodernizmem młodych ludzi (zwłaszcza niewierzących) taka efektowna figura stylistyczna ociepla postać papieża. No bo jeśli jest on tak postępowy i zarazem modny jak ich „guru”, to może ten katolicyzm da się jednak oswoić, a nawet polubić, oczywiście pod warunkiem dokonania w nim głębokich reform w duchu odejścia od skostniałej doktryny zakazującej np. aborcji, eutanazji, zdrady małżeńskiej i podobnie „nieludzkich” elementów.
Ten, kto zna ową doktrynę i jednocześnie dostrzega mizerię intelektualną postmodernizmu, może co najwyżej wzruszyć ramionami nad efekciarskim stylem publicystyki Obirka. Zwłaszcza że według niego dowodem na rzekomy relatywizm Franciszka są cytowane przezeń dwie wypowiedzi papieża: „Pewne drugorzędne normy i przepisy kościelne, niegdyś skuteczne, dziś utraciły wartość i znaczenie. Wizja doktryny Kościoła jako monolitu, którego należy bronić bez najmniejszego niuansu, jest błędna” oraz „Także formy ekspresji prawdy mogą przybierać wiele kształtów, to jest wręcz niezbędne dla przekazu przesłania ewangelicznego w jego niezmiennym znaczeniu”.
Przypisać dowolny pogląd
Gdzie były jezuita widzi tutaj relatywizm, nie mówiąc już o postmodernizmie? Idąc tropem jego myśli, można by określić relatywistą samego Chrystusa, bo mówił przecież, że w domu jego Ojca „jest mieszkań wiele”. Argumentując w taki sposób, można każdemu przypisać dowolny pogląd.
