Krzysztof Urbanowicz, prezes Elzabu: Kasy online pomogą w łataniu systemu VAT

Rz: Stoicie przed sporym wyzwaniem. Rząd zaczął się przymierzać do tzw. fiskalizacji online, czyli wdrażania systemu, w którym kasy fiskalne byłyby połączone przez sieć z serwerami Ministerstwa Finansów. Jak to zmieni branżę?

Możemy zniknąć. Liczymy jednak na to, że rząd nie posłucha głosów agresywnego lobbingu firm z kapitałem zagranicznym, które chciałby odstrzelić w kosmos obecny system fiskalny w Polsce.

Odstrzelić? W jaki sposób?

Poprzez wprowadzenie systemu wirtualnych kas fiskalnych i modelu chorwackiego. Do niedawna nie wierzyliśmy, że absurdalne argumenty wspomnianego lobbingu mogą paść na podatny grunt. Ale mamy sygnały, że tak się stało.

Na czym polega system chorwacki?

Przedsiębiorca, na przykład właściciel sklepiku, nie musi używać kasy fiskalnej. Wystarczy jakikolwiek tablet lub stary pecet i drukarka.

Na komputerze instaluje się oprogramowanie, dzięki któremu paragon wędruje online do serwera skarbówki. Tam jest rejestrowany, nadaje mu się specjalny kod, który odsyłany jest do sprzedawcy i umieszczany w treści drukowanego kwitka. Pozornie tanie i pozornie efektywne.

Dlaczego pozornie?

Zacznijmy od kosztów dla przedsiębiorcy. Nawet na używany sprzęt przedsiębiorca musiałby wydać kilkaset złotych. Płaci się za samo używanie oprogramowania, i to niemało, około 30 euro miesięcznie. Dla porównania: kasa fiskalna w Polsce kosztuje między 200 a 300 euro i starcza na sześć lat, kasy online byłyby niewiele droższe. Dalej: system chorwacki z wirtualną kasą fiskalną nie jest odporny na ingerencję z zewnątrz – zainstalowany software zawsze można zmanipulować. Krytycznym elementem jest to, że oprogramowanie może być instalowane na dowolnych, niecertyfikowanych urządzeniach, które albo nie mają aktualnego systemu antywirusowego, albo operacyjnego i są podatne na zhakowanie z zewnątrz. Poza tym łatwo sobie wyobrazić sytuację, w której łączność zostaje zerwana, a tym samym nie da się prowadzić sprzedaży i wystawiać paragonów.

Jaka jest szczelność polskiego systemu kas fiskalnych?

W obecnej wersji luka z tytułu zobowiązań podatkowych wynosi niewiele – nieduże kilka procent. System kontroli podatku VAT w oparciu o kasy fiskalne jest u nas najbardziej szczelnym systemem w Europie. Jedyna możliwość oszustwa polega na tym, że ktoś nie wyda paragonu. Brak jest możliwości zmanipulowania sprzętu lub oprogramowania.

To po co u nas wprowadzać system online?

Przede wszystkim przez wzgląd na dalsze możliwości uszczelnienia. Wprowadzenie kas fiskalnych online według raportu KPMG spowodowałoby wzrost poboru podatku o 6 mld zł VAT, PIT i CIT rocznie z przy skali 700 mld obrotu wszystkich podmiotów wykorzystujących kasy fiskalne.

Czyli co proponujecie?

Właśnie wprowadzenie systemu kas fiskalnych online. Takie rozwiązanie z powodzeniem wdrożono chociażby na Węgrzech. Taka jest też rekomendacja FROB – Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego oraz KIGEiT – Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji.

Ile to będzie kosztowało przedsiębiorcę?

Są dwie możliwości – jedna to ewolucyjna wymiana kas. Około 20 proc. kas fiskalnych jest co roku wymienianych na nowe. Każda nowa kasa musiałaby być kasą online, która łączy się z serwerami skarbówki. W ten sposób na przestrzeni 5–6 lat wszystkie kasy na rynku zostaną wymienione. Drugi model, który mogę sobie wyobrazić, to ten zastosowany na Węgrzech. Tam państwo wprowadziło obowiązek wymiany kas dla poszczególnych grup podatników, narzuciło termin i dopłaciło każdemu przedsiębiorcy po 150–170 euro. Wtedy taka wymiana byłaby rozciągnięta na 2–3 lata. Moim zdaniem oba systemy są dobre, ale lepszy jest mało kosztowny system ewolucyjny.