Mamy ożywienie na rynku

Rok 2013 miał być dla deweloperów jeszcze trudniejszy niż poprzednie 12 miesięcy. Tymczasem stało się inaczej. O ile pierwszy kwartał tego roku potwierdzał obawy firm o dobrą sprzedaż, o tyle w drugim mieliśmy już do czynienia ze zwiększoną aktywnością klientów.

Na dobry klimat do zakupów wpłynęło kilka czynników, m.in.: względnie tanie kredyty hipoteczne (oprocentowanie kredytów mieszkaniowych jest najniższe w historii, co jest pochodną ośmiokrotnej obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej), wcześniejsze spadki cen u deweloperów oraz większa liczba klientów wycofujących pieniądze z niskooprocentowanych lokat bankowych i kupujących mieszkania za gotówkę w celach inwestycyjnych.

Dobry trzeci kwartał

Zaskoczeniem – po urlopowej przerwie – może być bardzo dobra sprzedaż nowych mieszkań w kwartale trzecim tego roku. Większość spośród spółek deweloperskich notowanych na giełdzie opublikowała już wyniki za okres lipiec – wrzesień 2013 r. Widać, że mimo okresu wakacyjnego, gdy zazwyczaj firmy notują przestój, sprzedaż lokali u siedmiu – spośród ośmiu porównywanych deweloperów – wzrosła.

Na przykład Marvipol pochwalił się 203 sprzedanymi mieszkaniami w trzecim kwartale, wobec 103 w drugim, co oznacza prawie podwojenie wyniku.

Także Robyg osiągnął w tym czasie rekordowy wynik – zawarł 464 umów. W drugim kwartale było to 74 mniej, więc kwartalny wzrost wyniósł prawie 20 proc.

Rekord Budimeksu i Robyga

Najciekawiej prezentują się jednak wyniki deweloperów, jeśli porównamy je z tym samym okresem w roku ubiegłym (III kw. 2012 – do III kw. 2013). Takie spojrzenie na dane pozwala pominąć czynnik sezonowości sprzedaży i lepiej obrazuje zmiany, jakie zachodzą na rynku.

Poza działającą na rynku trójmiejskim firmą Inpro, której sprzedaż była o 2 proc. mniejsza niż rok temu, u większości deweloperów obserwujemy wzrost. Najbardziej spektakularną zmianę zanotowały Budimex – wzrost o 91 proc., Robyg – o 80 proc. i Marvipol – o 75 proc.

Sprzedaż lepsza o mniej więcej jedną trzecią zanotowały z kolei spółki: Ronson, Dom Development i Polnord. Łączna sprzedaż mieszkań przez ośmiu deweloperów notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych, których wyniki już znamy, zwiększyła się o 43 proc. w stosunku do trzeciego kwartału 2012 roku.

Co będzie dalej

Dobre wyniki spółek deweloperskich wskazują wyraźnie, że branża złapała drugi oddech. Firmy z pozytywnym nastawieniem oczekują tego, co przyniesie przyszły rok. Pewne obawy wzbudza w nich jedynie niepewność co do skutków programu „Mieszkanie dla młodych".

Ożywienie na rynku pierwotnym widać także w wynikach sprzedaży Home Broker. Od stycznia do września 2013 r. za pośrednictwem doradców HB klienci kupili 3391 mieszkań na rynku pierwotnym. To o 22 proc. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Nie dla wszystkich jednak ten rok będzie dobry. Poważne kłopoty ma legnicka spółka Gant, która ma problem z bieżącym regulowaniem swojego długu i zgłosiła wniosek o upadłość ugodową. Choć nic nie jest jeszcze przesądzone, to spadek kursu jej akcji w ciągu jednego dnia o ponad połowę wartości daje do myślenia.

Bartosz Jankowski, menedżer do spraw rynku pierwotnego w Home Broker

Marcin

Krasoń

doradca Home Broker

Na jaki odbiór lokalu jesteś umówiony z deweloperem?

? Informację o tym, w jaki sposób będą wyglądały odbiory lokalu, zawiera się zwykle w umowie przedwstępnej.

? Sprawdź zatem w umowie, jak się umówiłeś, bo odbiór techniczny to nie to samo co odbiór lokalu.

? Pierwszy oznacza sprawdzenie jakości wykonania mieszkania. W drugim przypadku chodzi o spisanie stanu liczników i przekazanie kluczy.

? Niektóre firmy deweloperskie łączą oba odbiory, inne je rozdzielają. To drugie rozwiązanie jest bardziej proklienckie, bo wraz z odbiorem mieszkania, klient zaczyna płacić czynsz. W tym przypadku nie będzie go uiszczał do chwili usunięcia usterek wskazanych w trakcie odbioru technicznego. Deweloper będzie więc miał większą motywację do sprawnego przeprowadzenia napraw, by czynsz jak najszybciej zaczął płacić klient.

? Wiele osób na odbiór techniczny mieszkania wybiera się z kimś z rodziny, kto zna się trochę na budowlance. Nie warto jednak ryzykować, bo za 200–400 zł lokal pomoże odebrać fachowiec. Kilkusetzłotowa inwestycja może przynieść oszczędności rzędu nawet kilkunastu tysięcy złotych.

? Przede wszystkim należy zacząć od rozsądnego zaplanowania godziny operacji. W świetle dziennym można łatwiej zauważyć niektóre uszkodzenia, ale żarówka w oprawce z przewodem też może się przydać. Pozwoli bowiem na zbadanie działania instalacji. Do sprawdzenia wentylacji niezbędne będą z kolei zapałki.

? Przyglądając się oknom, trzeba zwrócić uwagę nie tylko na stan szyb, ale i ram, mechanizmów otwierania i zamykania, ale także na jakość obsadzenia ramy. Podobnie z drzwiami.

? Nie można zapomnieć o parapetach, progach i innych detalach. Wychodząc na balkon, trzeba sprawdzić nie tylko jakość jego wykończenia, ale również to, czy podłoga ma spadek na zewnątrz, czyli czy deszczówka nie będzie się gromadziła przy ścianie. Jeśli usterka zostanie zauważona po przeprowadzeniu odbioru technicznego, kupujący będzie musiał udowodnić, że nie spowodował jej sam.

? Standard wykończenia lokalu powinien zgadzać się z tym, co zapisano w umowie. Jeśli deweloper odda mieszkanie w niższym standardzie, kupujący ma prawo domagać się podniesienia go lub ewentualnie obniżenia ceny sprzedaży.

? Do przeprowadzenia odbioru technicznego przydatne są narzędzia umożliwiające sprawdzenie, czy wymiary i kąty w mieszkaniu odpowiadają planom. Choć wymiary pomieszczeń są przed odbiorem mierzone przez geodetę, to warto sprawdzić właściwe umiejscowienie otworów drzwiowych, bo wpłyną one potem na ustawność mieszkania.

? Na zakończenie odbioru technicznego należy spisać protokół, który powinien zawierać wszystkie niedociągnięcia i uwagi.