Kobiece serce a stres

Wbrew stereotypom napięcie w pracy szkodzi kobietom nie mniej niż mężczyznom - dowodzą badania

Publikacja: 15.11.2010 18:14

Kobiece serce a stres

Foto: Fotorzepa, dp Dominik Pisarek

O tym, że stresująca praca wpływa na kondycję serca, mówiło się do tej pory właściwie wyłącznie w kontekście mężczyzn. I nic w tym dziwnego. Przez stulecia tylko oni pracowali zawodowo. Czasy się zmieniły, kobiety stanowią obecnie niemal połowę siły roboczej. Tym samym problemy, które dotychczas były udziałem panów, zaczęły dotyczyć pań – mimo że damskie serca różnią się nieco od męskich (są mniejszego rozmiaru, ale nieco szybciej biją).

Dowodów w tej sprawie dostarczyli kardiolodzy z Brigham and Women's Hospital w Bostonie pracujący pod kierunkiem dr Michelle Albert. W przypadku kobiet doświadczających napięć w pracy ryzyko zawału serca jest dwukrotnie większe niż tych, które w swoim zawodzie są wolne od podobnych emocji. U tych najbardziej zestresowanych zagrożenie chorobami układu krążenia jest wyższe o 40 proc. – wynika z badań, które objęły ponad 17 tys. pań.

[srodtytul]Dobroczynne hormony [/srodtytul]

W momencie ich rozpoczęcia (w 1999 roku) wszystkie cieszyły się dobrą kondycją, miały średnio 57 lat i pracowały – na cały etat lub pół etatu. Większość z nich zatrudniona była w służbie zdrowia. W ramach badań musiały ocenić, na ile stwierdzenia (np. "w pracy muszę szybko wykonywać swoje obowiązki", "nie jestem skazana na rywalizację z innymi") odnoszą się do ich przypadku. Po dziesięciu latach kardiolodzy sprawdzili, jak panie się mają.

Schorzenia serca częściej dotykały tych, które stawiane im wymagania oceniały jako wysokie i deklarowały, że mają poczucie słabej kontroli nad tym, co się dzieje w ich miejscu pracy. Na zdrowiu kobiet odbił się także lęk o utratę zatrudnienia. Badacze zauważyli, że skutkował on wzrostem ciśnienia, masy ciała, poziomu cholesterolu. O tym, co udało im się ustalić, poinformowali na konferencji Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Chicago.

– Stres szkodzi, gdyż wiąże się z uwalnianiem większej ilości adrenaliny i noradrenaliny, hormonów walki i ucieczki – tłumaczy dr Suzanne Steinbaum z nowojorskiego Lenox Hill Hospital, kierownik programu ds. chorób serca kobiet. – To z kolei powoduje wzrost ciśnienia krwi i sprzyja rozwojowi zapalenia.

Czynnikiem wpływającym na wyniki badań mógł być wiek uczestniczek. Znajdowały się one w okresie pomenopauzalnym. A jak wiadomo, do przekwitania ważnym czynnikiem chroniącym kobiece serce są hormony. Ich działanie korzystnie wpływa na śródbłonek, warstwę komórek wyściełającą naczynia krwionośne. Stąd ostre objawy choroby wieńcowej pojawiają się u pań średnio dziesięć lat później niż u panów, tj. powyżej 65. roku życia. Czynnikiem opóźniającym jej rozwój jest też ciąża. Pod wpływem tego stanu zwiększa się czasowo objętość serca i na stałe rozszerzają się naczynia wieńcowe. A przecież choroba wieńcowa wiąże się właśnie z ich zwężeniem.

Kobiety stanowią jedną trzecią grupy chorych, u których wystąpił ostry zespół wieńcowy (np. zawał) – wynika z ogólnopolskiego badania POLKARD przeprowadzonego w latach 2003 – 2005 przez Śląskie Centrum Serca. Wraz z rosnącą ich pozycją na rynku pracy proporcje te mogą się zmieniać.

[srodtytul]Agresja czy ucieczka [/srodtytul]

Potwierdza to przykład jednej z uczestniczek amerykańskich badań. – Zaczęło się od bólu w klatce piersiowej, skończyło na zasłabnięciu – opowiada agencji AP 46-letnia Jackie Morgan. Jest menedżerem w centrum telekonferencyjnym. Nadzoruje pracę 16 osób. Przyznaje, że wykonywanie zawodowych obowiązków wywołuje u niej stres. Nieprzypadkowo poważne problemy zdrowotne pojawiły się w momencie szczególnego nawału pracy. Lekarze wykluczyli chorobę serca, ale jednocześnie zaordynowali Jackie nitroglicerynę. Lek, którego zadaniem jest zlikwidowanie bólów wieńcowych. Pomogło.

– Powinniśmy pytać pacjentki nie tylko o palenie papierosów czy ciśnienie krwi, ale również o to, czy w pracy czują się mocno zestresowane – komentuje dr Michelle Albert. O ile mężczyźni mają skłonność do reagowania na problemy agresją, o tyle kobiety udają, że problemu nie ma. Oba rozwiązania są złe dla serca.

Nauka
Badacze odbyli „podróż” do wnętrza Ziemi. Natknęli się na coś nieznanego
Nauka
Tajemniczy wulkan, który ochłodził klimat Ziemi. Naukowcy wreszcie go zlokalizowali
Nauka
Superwulkan Yellowstone: Gdzie może dojść do wybuchu? Najnowsze ustalenia naukowców
Nauka
Naukowcy o możliwym wybuchu potężnego wulkanu. Świat nie jest przygotowany
Nauka
Naukowcy obliczyli, jak szybko myślą ludzie. Liczba jest „wyjątkowo niska”