Dziecko dwóch samców

Pierwszym krokiem w tym kierunku było wyhodowanie samiczek, w których komórkach jajowych znajdowało się DNA osobnika płci męskiej. Następnie uczeni połączyli je w pary z innymi samcami. W ten sposób na świat przyszły młode, których oboje genetyczni rodzice byli płci męskiej. O wynikach tego eksperymentu pisze "Biology of Reproduction".

[srodtytul]Dla rolnictwa i ekologii[/srodtytul]

Według autorów badań to "nowa forma reprodukcji ssaków", która może być pomocna w hodowli zwierząt gospodarskich lub w zachowaniu gatunków zagrożonych wyginięciem. Amerykanie sugerują też, że gdyby udało się ominąć przeszkody natury technicznej, mogłaby ona znaleźć zastosowanie u ludzi. A wówczas "dwóch mężczyzn mogłoby zostać genetycznymi rodzicami; posiadać zarówno synów, jak i córki".

– To dziwaczny projekt – przyznaje Richard R. Berhringer, główny jego autor. – Bardzo jednak zależało nam na tym, by sprawdzić, czy coś takiego może się w ogóle udać.

Aby zrozumieć, jak to się stało, trzeba zacząć od tego, że płeć ssaków determinują chromosomy płci. U osobników żeńskich występuje ich zestaw XX, podczas gdy u męskich – XY.

Pierwszy etap eksperymentu zespołu Berhringera polegał na manipulacji komórkami uzyskanymi z płodu osobnika męskiego – nazwijmy go ojcem A. Naukowcy przekształcili je w indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste, które mogą dać początek każdej tkance organizmu. W czasie ich namnażania w laboratorium u ok. 1 proc. doszło do spontanicznej utraty chromosomu Y (to efekt błędu, jaki może się wkraść w proces podziału komórkowego). W ten sposób uzyskano komórki posiadające jeden chromosom płciowy, o układzie XO.

Wstrzyknięto je do blastocysty, embrionu na wczesnym etapie rozwoju stworzonego z zapłodnienia komórki jajowej innej samiczki. Następnie została ona wszczepiona matkom surogatkom. Urodzone w ten sposób młode były żeńskimi chimerami, stworzeniami powstałymi z połączenia co najmniej dwóch genetycznie różnych typów komórek. Miały układ chromosomów XX lub XO. Niektóre z nich, kiedy dojrzały, wytwarzały jajeczka zawierające wyłącznie materiał genetyczny ojca A.

Ostateczny etap eksperymentu polegał na połączeniu żeńskich chimer ze zwykłymi samcami, nazwijmy ich ojcami B. W rezultacie doszło do narodzin potomstwa. Wśród nich znalazły się młode posiadające materiał genetyczny pochodzący wyłącznie od osobników płci męskiej, a więc ojca A i ojca B.

[srodtytul]Wystarczy jeden ojciec [/srodtytul]

Naukowcy sugerują, że technologia ta umożliwia stworzenie zarówno jajeczek, jak i plemników z komórek pobranych tylko od jednego osobnika płci męskiej. Jak jednak podkreślają, do jej zastosowania u człowieka droga daleka. Wytwarzanie ludzkich indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych wciąż wymaga znacznego udoskonalenia.

Wyzwaniem jest też to, że ludzkie embriony posiadające tylko jeden chromosom X mają tendencję do umierania. Czasami dochodzi do narodzin z nich dzieci. Cierpią one wówczas na zespół Turnera i są niepłodne. Nie mówiąc o tym, że uczeni musieliby znaleźć sposób na stworzenie jajeczek bez konieczności tworzenia ludzkich chimer.

[ramka][b]Historia i przyszłość manipulowania tajemnicą narodzin [/b]

Jedna biologiczna matka i jeden biologiczny ojciec przestaną być w przyszłości schematem poczęcia. Nauka dostarcza coraz więcej dowodów na to:

[ul]

[li]Zarodki z materiałem genetycznym mężczyzny i dwóch kobiet stworzyli w 2010 roku genetycy z Uniwersytetu Newcastle. Podobna technologia ma pozwolić matkom z rzadkimi wadami genetycznymi mieć zdrowe potomstwo. Badacze zniszczyli zarodki po ośmiu dniach rozwoju. [/li]

[li]Za pomocą metody klonowania amerykańscy naukowcy stworzyli w 2009 roku małpki z materiałem genetycznym dwóch samic. [/li]

[li]Za pomocą technik sztucznego zapłodnienia rodzicem będzie mógł zostać każdy: stulatek i niemowlę – dwa lata temu w"Nature" zapowiadali naukowcy.[/li]