Ma głos książka na głos

[b]Rz: Ta kampania ma już prawie dziesięć lat. W marcu odbył się ósmy ogólnopolski finał kampanii. W czerwcu – IX Ogólnopolski Tydzień Czytania Dzieciom. Jakie są efekty?

Irena Koźmińska:[/b] Akcja rozwija się prężnie, zwłaszcza poza Warszawą. Przez cały rok zaangażowanych jest w nią blisko 6 tysięcy wolontariuszy. Wykonują pracę organiczną: w szkołach, przedszkolach, bibliotekach, domach kultury. Organizują m.in. codzienne czytanie, spotkania czytelnicze.

Poza tym ponad 4 tysiące przedszkoli i szkół przystąpiło do programów: „Czytające szkoły” i „Czytające przedszkola” (choć często sama szkoła niszczy to, co zaleca – czyli chęć czytania – podsuwając nudne, nieżyciowe lektury).

[b]Na czym te programy polegają?[/b]

Na codziennym głośnym czytaniu oczywiście. Najczęściej nauczyciele czytają podczas lekcji. Nie uważają, by przeszkadzało to w realizacji programu szkolnego. Przeciwnie, obserwują, że dzięki temu uczniowie są bardziej zainteresowani nauką i literaturą. Mają większą swobodę w posługiwaniu się językiem, potrafią dłużej się koncentrować, szybciej rozumieją ustny przekaz.

To doskonały, bezinwestycyjny sposób podnoszenia jakości nauczania. Ich obserwacje potwierdzają profesjonalne badania.

[b]Jakie?[/b]

Na zlecenie fundacji, za pieniądze MKiDN przeprowadziło je Centrum Ewaluacji.

Objęto nimi 24 klasy i grupy z przedszkoli i szkół, w tym gimnazjalne. Dobrano parami klasy i grupy czytające na głos (codziennie od trzech lat) – z nieczytającymi.

Dowiedziono ogromnych różnic w umiejętnościach językowych, komunikacyjnych, intelektualnych i społecznych – na korzyść dzieci, którym czytano. Nawet zachowywanie się podczas badań dzieci, którym nie czytano, było gorsze. Były speszone, skulone, odzywały się monosylabami.

Grupy rozczytane mają większe poczucie więzi z nauczycielami i między sobą. Czują większą solidarność i, co ciekawe, mają wyższe poczucie humoru.

Po badaniach eksperci z OE zarekomendowali głośne czytanie dzieciom w absolutnie każdym wieku, choć im wcześniej, tym lepiej.

[b]A w domu do jakiego wieku czytać dzieciom?[/b]

Przynajmniej do 12. – 13. roku życia. My czytaliśmy naszej córce, jeszcze gdy miała 17 lat. Znam rodziny, w których dorosłe dzieci siadają i czytają sobie lub rodzicom, bo to jest po prostu cudowne bycie razem.

Mówimy o książce, ale moja fundacja, i to jest paradoks, nie zajmuje się właściwie książką.

Zajmuje się zdrowiem emocjonalnym dzieci.

Dziś jest ono zagrożone, bo wszyscy narzekają na brak czasu i dzieci mają swoich rodziców jak na lekarstwo.

Rodzice aktywizują się często dopiero wtedy, gdy dziecko sprawia kłopoty.

Książka daje szansę na to, żeby codziennie przynajmniej na 20 minut spotkać się i porozmawiać.

Przy nastolatkach czytanie to właściwie pretekst, by nie utracić z nimi więzi, wiedzieć, co się dzieje w ich życiu.

Jeżeli mamy z dzieckiem dobry kontakt, czytamy mu, to jest to nie tyle miłość – to bardzo duże słowo – ile wzajemny szacunek.

A szacunek to również lojalność. Dziecko docenia, że rodzic poświęca mu czas. Jest więc prawdopodobne, że nie będzie rodziców oszukiwać i nie będzie miało potrzeby, by żyć jakimś drugim, sekretnym życiem.