Słodki wątek litewski

Niektóre przysmaki bywają pracochłonne, lecz tejglach są tego warte. Pod warunkiem wszelako, że lubi się łasować dania bardzo słodkie.

Publikacja: 03.11.2008 06:06

Słodki wątek litewski

Foto: Rzeczpospolita

Ale też tejglach należą do specyfików wybitnie świątecznych, zwłaszcza na Rosz Haszana, czyli żydowski Nowy Rok, kiedy szczególną rolę odgrywa symbolika miodu, którego jedzenie stanowi modlitwę o dobry, słodki rok.

Te gotowane w syropie kruche ciasteczka spopularyzowali Żydzi z Wilna. Nie mam najmniejszej wątpliwości, że specjał ten w jakimś stopniu zapożyczyli z kuchni tureckiej, którą reprezentowali osiedleni na Wileńszczyźnie Tatarzy. I tak z polskich Kresów rozprzestrzeniło się po świecie coś, co wydaje się pochodzić raczej od sefardyjczyków.

Oryginalna odmiana tej samej potrawy pochodzi z Czech, gdzie podobną techniką, z podobnych składników robi się ciasteczka o innym kształcie, nazywane tajlach.

[ramka][b]tejglach[/b]

ok. 300 g mąki • 3 jajka • 1 łyżeczka proszku do pieczenia • 1 łyżka oleju • szczypta soli • 50 – 100 g łuskanych orzechów włoskich • 500 g miodu • 100 g cukru • skórka otarta z cytryny • 1 łyżeczka imbiru[/ramka]

Rozbić widelcem jajka z olejem, proszkiem do pieczenia i solą. Dodawać stopniowo mąkę, rozbijając dalej widelcem, a potem wyrabiając rękami (ok. 10 minut). Mąki powinno być tyle, aby uzyskać miękkie ciasto – jeśli będzie się kleić do rąk, to należy dodać trochę więcej mąki. Zawinąć w folię i odłożyć do lodówki na pół godziny.

Oprószonymi mąką dłońmi rolować ciasto w wałeczki grubości palca. Układać je na posypanej mąką stolnicy. Rozgnieść każdy tak, aby wzdłuż pośrodku powstało wgłębienie. Powciskać w nie posiekane orzechy i z powrotem zrolować w wałeczki. Pokroić je na kawałki długości 1,5 – 3 cm.

W rondlu zagotować miód z cukrem i szklanką wody. Dodać skórkę otartą z cytryny oraz imbir. Wrzucać teiglach po kilka naraz (nie za dużo, żeby się nie pozlepiały) i gotować, mieszając często drewnianą łyżką, aż ciasteczka się zrumienią i będą chrupkie. Jeśli miód zrobi się za gęsty, można go dodatkowo rozcieńczyć wodą. Wyjmować łyżką cedzakową i układać na pergaminie lub wilgotnej powierzchni (żeby się nie przykleiły).

Niektórzy przed gotowaniem w miodzie pieką ciasteczka 5 – 10 minut w średnio nagrzanym piekarniku, ale wtedy tejglach wychodzą twardsze.

Można na końcu posypać ciasteczka mielonym imbirem.

[ramka][b]tajlach[/b]

ciasto: 300 g mąki • 4 jajka • 1 łyżeczka proszku do pieczenia • 3 łyżki oleju • 1 łyżeczka cukru • szczypta soli • ok. 100 g orzechów włoskich • tłuszcz do wysmarowania formy

syrop: słoik miodu • 150 g brązowego cukru • 2 łyżeczki mielonego imbiru[/ramka]

Mąkę przesiać, a następnie wymieszać z proszkiem do pieczenia, cukrem i solą. Dolać olej i wyrabiać ciasto, stopniowo dodając roztrzepane jajka. Ciasto powinno być stosunkowo gęste, ale na tyle miękkie, żeby dało się łatwo formować.

Odrywać z ciasta kawałki wielkości włoskiego orzecha i rolować w wałeczki. Powciskać w każdy wałeczek trochę pokruszonych orzechów i zwijać w spiralne piramidki, żeby wyglądały trochę jak obierki z jabłek odtwarzające ich kulisty kształt.

Poukładać ciastka na wysmarowanej olejem blasze i piec w temperaturze 180 st., aż się zarumienią (ok. 20 minut).

Wymieszać miód, cukier, imbir i 2,5 l wody. Zagotować, zmniejszyć ogień i gotować, mieszając, aż cukier się rozpuści (ok. 15 minut).

Wrzucić ciastka do gorącego syropu i na bardzo małym ogniu gotować je pół godziny pod przykryciem, od czasu do czasu mieszając, żeby się nie skleiły (z tego samego względu należy je gotować niewielkimi partiami). Za każdym razem na koniec gotowania wlać do odkrytego garnka pół szklanki wody i wyjmować tajlach łyżką cedzakową na mokry talerz.

Ale też tejglach należą do specyfików wybitnie świątecznych, zwłaszcza na Rosz Haszana, czyli żydowski Nowy Rok, kiedy szczególną rolę odgrywa symbolika miodu, którego jedzenie stanowi modlitwę o dobry, słodki rok.

Te gotowane w syropie kruche ciasteczka spopularyzowali Żydzi z Wilna. Nie mam najmniejszej wątpliwości, że specjał ten w jakimś stopniu zapożyczyli z kuchni tureckiej, którą reprezentowali osiedleni na Wileńszczyźnie Tatarzy. I tak z polskich Kresów rozprzestrzeniło się po świecie coś, co wydaje się pochodzić raczej od sefardyjczyków.

Pozostało 85% artykułu
Kultura
Przemo Łukasik i Łukasz Zagała odebrali w Warszawie Nagrodę Honorowa SARP 2024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali