Dla wielu była Pierwszą Damą

Bohaterska postawa Izabeli Horodeckiej podczas walk toczonych przez Armię Krajową została nagrodzona m.in. orderem Virtuti Militari. Po wojnie przysłużyła się wielu organizacjom turystycznym i krajoznawczym. Przepłynęła kajakiem prawie 12,5 tys. km

Publikacja: 05.04.2010 13:50

Izabelę Horodecką znało całe środowisko polskich kajakarzy

Izabelę Horodecką znało całe środowisko polskich kajakarzy

Foto: Wiosło

W swoim życiu zwiedziła kilkadziesiąt państw na sześciu kontynentach. Zmarła 1 kwietnia w swoim mieszkaniu na warszawskiej Saskiej Kępie. W maju obchodziłaby 102 urodziny.

[srodtytul]Kryptonim 993/W, pseudonim „Teresa"[/srodtytul]

Izabela Horodecka urodziła się w Moskwie 1 maja 1908 roku. Dziesięć lat później jej rodzina opuściła rosyjską stolicę i przeniosła się do Wilna. Nie na długo, bo wkrótce po najeździe bolszewików na miasto, w 1919 roku osiadła w Warszawie. Wyjście za mąż za Zygmunta Horodeckiego w 1933 roku rozpoczęło nowy etap w życiu Izabeli. Niedługo po ślubie, ze względów zawodowych Zygmunta, przenieśli się na Śląsk, by w 1937 roku powrócić do stolicy. 6 września 1939 roku Zygmunt Horodecki, jako prokurator w Ministerstwie Sprawiedliwości, ewakuował się wraz z innymi pracownikami resortu na Wschód. Żegnając się wtedy w jednej z bram na ulicy Wiejskiej, widzieli się z Izabelą po raz ostatni.

Ze względu na ukończenie specjalnego kursu Czerwonego Krzyża Sióstr Sanitarnych, podczas kampanii wrześniowej Izabela Horodecka została zmobilizowana jako siostra operacyjna Szpitala Ujazdowskiego, a po jego ewakuacji, Szpitala Polowego nr 104.

W kwietniu 1942 roku podjęła działalność konspiracyjną w Armii Krajowej. Po przeniesieniu do pracy w Oddziale Likwidacyjnym Komendy Głównej AK, brała udział w 23 akcjach jednostki. Uczestniczyła w walkach Powstania Warszawskiego. Broniła Woli i Starówki, by następnie podziemnymi kanałami uciec na Żoliborz i dalej do Kampinosu. Podczas walk i ucieczki została ciężko ranna. W połowie października trafiła do niemieckiej niewoli. Tylko poniesione obrażenia uchroniły ją wtedy od wywiezienia za zachodnią granicę. Po zwolnieniu z aresztu powróciła do Drzewicy by w roli łączniczki wpierać Armię Krajową. Niedługo później została ciężko raniona, co wyeliminowało ją z dalszego udziału w walkach partyzanckich. Po blisko dwumiesięcznym pobycie w szpitalu, powróciła do Warszawy pod koniec stycznia 1945 roku. Swoje wspomnienia z tamtego okresu zawarła w wydanej w 1992 roku książce pt „Ocalone od niepamięci – wspomnienia z lat 1939 – 1945”. Kilka lat temu jej stopień wojskowy podniesiono z majora na podpułkownika.

[srodtytul]Podróże i kajaki[/srodtytul]

„Przed wojną byłam wioślarką. Ćwiczyłam w warszawskim Akademickim Związku Sportowym. Jednak po tym jak razem z rodziną przenieśliśmy się na Śląsk, moja przygoda z łodziami naturalnie się skończyła” – mówiła kilka lat temu Izabela Horodecka w wywiadzie dla magazynu „Wiosło”.

Ze względu na obrażenia wojenne, po zakończeniu walk nie powróciła na tory wioślarskie. W wywiadzie opowiadała: „nadal strasznie ciągnęła mnie woda. Kiedyś przypadkowo w miejscowości, w której spędzałam wakacje, zobaczyłam przycumowane kajaki. Wsiadłam do jednego i spróbowałam. Udało się, tylko musiałam trzymać wiosło nie klasycznie, a jedną ręką od dołu”.

Tak zaczęła się kajakowa przygoda Izabeli Horodeckiej. Najpierw jako uczestniczka spływów, później w roli organizatorki wielu imprez. Działała we władzach Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, współpracowała również z Polskim Związkiem Kajakowym. W swoim życiu przepłynęła kajakiem łącznie prawie 12,5 tys. km. W środowisku, nazywana była Pierwszą Damą turystyki kajakowej.

W latach 1957-1995 odwiedziła 55 krajów na 6 kontynentach. Kilometrów z wszystkich jej podróży starczyłoby na trzykrotne okrążenie kuli ziemskiej.

[i]Tekst na podstawie [link=http://ktkaj.pttk.pl/IzaHorodecka.htm]opracowania[/link] autorstwa Stanisława Gębskiego i Krzysztofa Książka[/i]

[ramka][b]Medale i odznaczenia bojowe nadane Izabeli Horodeckiej:[/b]

- Order Virtuti Militari V klasy – Londyn, 11.XI.1945 r.,

- Krzyż Walecznych z podwójnym okuciem – Londyn, 30.XII.1949 r.,

- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – Warszawa, 11.XII.1965 r.,

- Krzyż Partyzancki – Warszawa, 20.XII.1966 r.,

- Krzyż Armii Krajowej – Londyn, 25.VII.1969 r.,

- Medal Wojska Polskiego po raz 1,2,3,4 – Londyn, 25.IX.1969 r.,

- Medal za Warszawę 1939 – 1945 – Warszawa, 12.III.1973 r.,

- Odznaka Grunwaldzka – Warszawa, 17.I.1974 r.,

- Odznaka Partyzancka uczestnika walk Grupy Kampinos AK w 1944 roku z najeźdźcą niemieckim – Warszawa, 1978 r.,

- Odznaka Pamiątkowa Zgrupowania „Radosław” za udział w walkach powstańczych – Warszawa, 2.X.1979 r.,

- Warszawski Krzyż Powstańczy – Warszawa, 13.I.1982 r.,

- Medal „Za udział w Wojnie Obronnej 1939 roku” – Warszawa, 25.VIII.1982,

- Odznaka za Zasługi dla Związku Bojowników o Wolność i Demokrację – Warszawa, 9.III.1987 r.

[b]Odznaczenia cywilne:[/b]

- Medal 10-lecia Polski Ludowej – Warszawa, 17.I.1955 r.,

- Odznaka Tysiąclecia – Warszawa 1978 r.,

- Medal 40-lecia Polski Ludowej – Warszawa, 22.VII.1984 r.,

- Odznaka Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych – Warszawa, 7.V.1975 r.

[b]Wyróżnienia za osiągnięcia w dziedzinie turystyki i krajoznawstwa:[/b]

- Złota Odznaka Warszawskiego Klubu Wodniaków – Warszawa, 11.II.1964 r.,

- Odznaka Honorowa Oddziału Stołecznego PTTK – Warszawa, 9.II.1968 r.,

- Srebrna Odznaka PTTK – Warszawa, 25.XI.1966 r.,

- Odznaka „Zasłużony dla turystyki w województwie warszawskim” – Warszawa, 15.IV.1972 r.,

- Złota Odznaka PTTK – Warszawa, 16.IV.1969 r.,

- Odznaka „Zasłużony działacz turystyki” w stopniu złotym – Warszawa, 27.V.1974 r.,

- Medal z okazji 25-lecia WKW-PTTK – Warszawa, 17.II.1979 r.,

- Odznaka „25 lat w PTTK” – Warszawa, 16.I.1980 r.,

- Złota Honorowa Odznaka Polskiego Związku Kajakowego – Warszawa, 6.XI.1980 r.,

- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (na wniosek PTTK) – Warszawa, 29.VI.1983 r.,

- Medal 60-lecia Polskiego Związku Kajakowego – Warszawa, 6.VIII.1988 r.,

- Tytuł Honorowego Członka Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego – Warszawa, 27.X.1989 r.,

- Medal 70-lecia Polskiego Związku Kajakowego – Warszawa, 6.XI.1998 r.,

- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (na wniosek PZKaj) – Warszawa, 9.X.1998 r.,

- Tytuł Honorowego Członka Polskiego Związku Kajakowego – Warszawa, I.2001 r.[/ramka]

W swoim życiu zwiedziła kilkadziesiąt państw na sześciu kontynentach. Zmarła 1 kwietnia w swoim mieszkaniu na warszawskiej Saskiej Kępie. W maju obchodziłaby 102 urodziny.

[srodtytul]Kryptonim 993/W, pseudonim „Teresa"[/srodtytul]

Pozostało 96% artykułu
Kraj
Michał Kolanko: Gra o bezpieczeństwo w kampanii. Czy zadziała?
Kraj
Odszedł Bronek Misztal
Kraj
Kolejne ludzkie szczątki na terenie jednostki wojskowej w Rembertowie
Kraj
Załamanie pogody w weekend. Miejscami burze i grad
sądownictwo
Sąd Najwyższy ratuje Ewę Wrzosek. Prokurator może bezkarnie wynosić informacje ze śledztwa