Pospolity przestępca też poluje w sieci

– Nawiązują wirtualny kontakt, obłaskawiają poznaną osobę, w końcu proponują spotkanie, które często ma dramatyczny finał. Ofiary są bite, okradane, nawet gwałcone – mówi „Rzeczpospolitej" Iwona Kuc z Komendy Głównej Policji.

Skala zjawiska jest trudna do oszacowania, bo statystyki nie wyodrębniają spraw, w których sprawca i przyszła ofiara poznały się w sieci. Jednak zdaniem Kuc „zdarzeń, których początkiem jest znajomość nawiązana w sieci, notuje się coraz więcej".

Eksperci tłumaczą, że tak musi być przy coraz powszechniejszym dostępie do internetu. O ile cyberprzestępcy potrzebują informatycznej wiedzy, by się wzbogacić, o tyle sprawcy pospolitych nadużyć bazują na jednym: zdobyciu zaufania ofiary.

– Wchodzą na portale społecznościowe czy popularne serwisy randkowe, z których korzystają miliony ludzi. Od poznanych tam osób wyciągają jak najwięcej informacji, żeby później sprofilować ofiarę i wykorzystać jej słabe punkty – wyjaśnia Iwona Kuc.

Przykładów jest mnóstwo. Zamiast romantycznej randki z Francuzem poznanym za pośrednictwem portalu randkowego 37-letnia mieszkanka Krakowa przeżyła horror. Z dwa lata starszym od niej mężczyzną prowadziła rozmowy przez internet, później przez telefon. Aż nowy znajomy zaproponował spotkanie w w mieszkaniu kobiety w Krakowie. Zgodziła się.

Finał był tragiczny. Mężczyzna groził kobiecie nożem, dusił ją, szarpał i kilkakrotnie zgwałcił. W końcu wyrwała się i nago wybiegła z mieszkania na ulicę, gdzie pomogli jej przechodnie. Napastnik rzeczywiście był Francuzem, policjanci zatrzymali go później w Zakopanem. Został aresztowany, odpowie za brutalny gwałt.

Na długo zapamięta wieczór ze znajomą z internetu mieszkaniec Częstochowy. 25-latka, z którą korespondował, skarżyła się na samotność i brak towarzystwa na ostatni wieczór 2015 r. Mężczyzna przyjął zaproszenie i krótko przed północą przyjechał do jej mieszkania w Zabrzu. Tam wydarzenia przybrały obrót tragikomiczny. Z szafy wyskoczył wspólnik kobiety i zaczął bić gościa, a nowa znajoma raziła go paralizatorem. Gdy zszokowany częstochowianin wyrwał się i próbował uciec, do mieszkania wepchnęli go dwaj kolejni mężczyźni. Dusili go, a kobieta okładała go patelnią po głowie. Bity w końcu uciekł, ale stracił pieniądze, telefon, dokumenty i kluczyki do auta. Napastnicy odpowiedzą za rozbój.

– Internet to rewelacyjne narzędzie, jednak na jego obrzeżach dzieją się także patologie. Te przykłady pokazują, ile krzywdy wyrządza przestrzeń internetowa. Żeby ludzi przed nimi ustrzec, należy ich uświadamiać i już do szkół wprowadzić edukację medialną – mówi prof. Mariusz Jędrzejko, socjolog.

Jego zdaniem sprawcy pospolitych przestępstw uprawiają w internecie „swego rodzaju hazard, wychodząc z przekonania, że jeżeli zarzucą sieć, to zawsze ktoś w nią wpadnie".

– Jest to nowe zjawisko zbliżania się sprawcy do przyszłej ofiary i w ten sposób stwarzania dla siebie lepszych warunków dokonania określonego przestępstwa – mówi prof. Brunon Hołyst, kryminolog.

Przewiduje, że te procesy będą się pogłębiać. – Przyszłe ofiary nie antycypują skutków swojego postępowania. Jeżeli ktoś im zaproponuje jakąś transakcję czy spotkanie w celach matrymonialnych, przyjmują to – dodaje.