UOKiK zakończył w właśnie pierwsze postępowanie prowadzone w związku ze zmianą przepisów dotyczących gospodarowania odpadami. Jego zdaniem spółka Chemeko-System z Wrocławia – właściciel jedynej w regionie instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych – wykorzystała swoja pozycję monopolisty na lokalnym rynku i bezpodstawnie podniosła ceny za przyjęcie śmieci o niemal 115 proc.. Na przedsiębiorcę została nałożona kara finansowa w wysokości prawie 400 tys. zł. Postępowanie zostało wszczęte w kwietniu 2013 r. po licznych skargach, m.in. władz lokalnych, przedsiębiorców, spółdzielni mieszkaniowych. Decyzja nie jest ostateczna, nadano jej jednak rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że przedsiębiorca natychmiast musi zaprzestać niedozwolonej praktyki, niezależnie od ewentualnego odwołania do sądu.
- Dzięki nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności właściciele nieruchomości unikną długotrwałego przepłacania za odbiór odpadów. Nowe prawo nie może być pretekstem do działań szkodliwych dla rynku – mówi Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, prezes UOKiK.
Urząd przygląda się również czy w 27 innych przypadkach mogło dojść do naruszenia przepisów antymonopolowych. Inne, prowadzone obecnie postępowania dotyczą m.in. miejskich gmin w Krakowie i Sopocie. Są to postępowanie wyjaśniające, co oznacza, że na tym etapie toczone są w sprawie, a nie przeciwko samorządom.
W styczniu 2012 r. weszła w życie przygotowana przez Ministerstwo Środowiska nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Wprowadziła ona liczne zmiany w systemie gospodarki odpadami. Przede wszystkim właściciele nieruchomości stracili możliwość wyboru, kto i za jaką cenę odbierze od nich śmieci. W zamian za to gmina ma wybierać jednego przedsiębiorcę i pobierać od mieszkańców stosowną opłatę. Samorządy miały obowiązek wybrać go w drodze przetargu, który powinien zostać rozstrzygnięty przed 1 lipca 2013 r. – czyli ostatecznym terminem na wprowadzanie zmian w życie. Według nowych przepisów obowiązkiem gminy jest również zorganizowanie systemu gospodarowania odpadami, m.in. podział województwa na regiony gospodarowania odpadami. W każdym z nich powinny znaleźć się regionalne instalacje przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK), które spełniają określone wymagania i gdzie mają być przekazane śmieci odbierane od mieszkańców.
Stanowisko Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec nowych przepisów było krytyczne. Zarówno na etapie konsultacji międzyresortowych, jak i po uchwaleniu nowego prawa Urząd zwracał uwagę na jego negatywne skutki. - Zastąpienie efektywnej konkurencji monopolem, w praktyce oznaczać będzie wzrost opłat za odbiór i wywóz śmieci - przestrzegała Prezes UOKiK,.
