Potwierdziły się więc informacje „Rzeczpospolitej" W dzisiejszym wydaniu napisaliśmy, że nowy projekt ustawy frankowej jest już gotowy i zostanie zaprezentowany we wtorek rano. Jego kluczowym elementem jest zwrot spreadów, co oznacza znacznie niższy koszt ustawy wobec jej pierwotnej wersji, gdzie koszt dla sektora oszacowano na 70 mld zł. Podawaliśmy też, że, decyzja o ograniczeniu skali działania ustawy frankowej wynika z obaw o pogarszającą się sytuację instytucji finansowych Europy. Kancelaria Prezydenta wzięła pod uwagę m.in. skutki Brexitu i groźbę kryzysu na włoskim rynku bankowym. W tych okolicznościach osłabianie polskich banków byłoby niebezpieczne. Przypomnijmy, że pierwsza wersja prezydenckiego projektu, przedstawiona w połowie stycznia zakładała m.in. przewalutowanie po tzw. kursie sprawiedliwy, zwrot spreadów i możliwość oddania mieszkania w zamian za anulowanie zadłużenia. Została oceniona zarówno przez Komisję Nadzoru Finansowego jak i NBP ( jeszcze pod kierownictwem Marka Belki) jako groźną dla całego systemu finansowego, ponieważ jej koszty przy kursie franka około 4 zł oszacowano na około 70 mld zł.
Bankowcy oraz audytorzy ostrzegali, że kosztów przewalutowania nie dałoby się rozłożyć w czasie, gdyż nie pozwalają na to międzynarodowe standardy rachunkowości. W wyliczeniach KNF koszt zwrotu z tytułu spreadów dla wszystkich banków sięgnąłby 15,2 mld zł ( razem z odsetkami ustawowymi), przy czym 12,1 mld zł dotyczyłoby kredytów aktualnie znajdujących się w bilansie banku. Po krytyce projektu ze względu na zbyt wysokie koszty rozpoczęto prace nad drugą wersją, m.in. z udziałem specjalnie powołanego zespołu ekspertów. Od prac nad ustawą frankową wyraźnie odcinał się rząd. Jednoznacznie informując, że gospodarzem tego tematu jest płac prezydencki.
Łukasz Dajnowicz, rzecznik KNF
Po zmianach wprowadzonych w 2015 r. ustawą o nadzorze makroostrożnościowym i zmianie ustawy Prawo bankowe, kompetencje do zmiany wag ryzyka dla kredytów hipotecznych znalazły się w gestii Ministra Finansów, który może je zmieniać rozporządzaniem w zakresie dozwolonym unijną regulacją CRR. Obecnie w Polsce obowiązuje 100-procentowa waga ryzyka przy unijnej podstawowej stawce 35 proc.
W 2015 r. KNF nałożyła na 14 banków posiadających portfele walutowe dodatkowy wymóg kapitałowy w wysokości około 10,5 mld złotych na pokrycie ryzyka, w części w której wartość nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu jest niższa niż wartość kredytu. Ustalając wymóg KNF kierowała się wytycznymi europejskiego nadzoru odnoszącymi się do procedury nakładania na banki dodatkowych wymogów kapitałowych w tzw. drugim filarze. Od 2011 r. polski nadzór jest częścią sieci jednolitego europejskiego nadzoru bankowego EBA.
W opinii Ministerstwa Finansów projekt ustawy frankowej zaprezentowany przez Prezydenta jest rozwiązaniem dojrzałym i przemyślanym. Należy podkreślić, że stanowi swoisty kompromis wychodzący z jednej strony naprzeciw oczekiwaniom kredytobiorców będących w trudnej sytuacji w związku z zadłużeniem w walucie obcej, a z drugiej strony nie destabilizujący sytuacji w krajowym sektorze bankowym. Wydaje się, że ta konkretna propozycja może okazać się przełomowa w dyskusji nad rozwiązaniem tzw. problemu frankowego.