Spokój w duszy. Podróż od kieliszka do butelki

Postać biznesmena Petera zagrał Robert Więckiewicz. Skąd pomysł obsadzenia polskiego aktora?

Vladimir Balko:

Na Słowacji nie ma wielu aktorów po czterdziestce. W wyniku aksamitnej rewolucji z 1989 r. większość odtwórców przekwalifikowała się lub wyjechała za granicę. Po raz pierwszy zobaczyłem zdjęcie Roberta w jednej z polskich agencji, nie chciałem już nikogo innego. Potem zobaczyłem go w filmie – był wspaniały. Wreszcie spotkaliśmy się w warszawskiej kawiarni i wszystko zostało ustalone. To przemiły człowiek. Bardzo szybko i dobrze nauczył się słowackiego. Choć ostatecznie zdubbingował go nasz znany aktor Ján Kroner.

W pana filmie w nastawieniu mężczyzn do kobiet jest pewna niechęć...

Ta kwestia dziwiła festiwalowych widzów na Zachodzie – zawsze rozmawialiśmy na ten temat nawet godzinę, bo publiczność sądziła, że to nie może być prawda. Nieprzyjazny stosunek mężczyzn do kobiet dominuje, niestety, we wszystkich krajach Europy Środkowo-Wschodniej.

Nie tylko policja w pana filmie jest skorumpowana, ale także przedsiębiorcy i urzędnicy. Rzeczywiście tak wyglądają słowackie realia?

To wielki problem w naszej części Europy. Nazywam to po swojemu „karpackim kapitalizmem". Na Słowacji wciąż popularne jest powiedzenie z czasów komuny: „Ten, kto jest uczciwy, okrada siebie i rodzinę". Także młodzi ludzie myślą w ten sposób. Różnica między młodzieżą na Zachodzie i u nas jest taka, że tam oszczędzają na swoje wykształcenie, które zapewni im lepszą pracę, a tu na nowy samochód.

W „Spokoju w duszy" Romowie nie są wpuszczani do wiejskiej gospody. Napięcie towarzyszące relacjom Słowaków i Romów jest powszechnie znane.

Nie ma już żadnego telewizyjnego dziennika bez nowych doniesień. To bardzo trudny problem i nawet Bruksela go nie rozwiąże. Pomoc materialna i ustępstwa nie są dobrymi rozwiązaniami, lecz przykładami na podszyty fałszem humanizm i uprzedzenia.

A wszyscy, którzy krzyczą na temat pomocy Romom, cichną, gdy zostają oni ich sąsiadami.

W jednej ze scen filmu Peter narzeka, że niczego nie da się załatwić bez wódki. U nas jest podobnie...