Nowy model biznesu na nowe czasy

Partnerem relacji jest LPP SA

Jakie mogą być scenariusze dla polskiej gospodarki i strategie firm na czas odmrażania i prognozowanej recesji. Co może skutecznie pomóc polskim firmom, a jakie będą główne bariery na drodze odbudowy ich kondycji? Jaka może być rola samorządu gospodarczego? O tym m.in. dyskutowali uczestnicy debaty „Razem bronimy gospodarki" podczas tegorocznego Europejskiego Kongresu Gospodarczego, który tradycyjnie co roku odbywa się w maju w Katowicach. W tym roku, ze względu na pandemię koronawirusa, Kongres odbywał się poprzez debaty i wystąpienia online.

Jak efektywnie odmrażać gospodarkę

Jak organizacje przedsiębiorców oceniają etapy odmrażania gospodarki przeprowadzane przez rząd? Andrzej Malinowski, prezydent Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, stwierdził, że „powinniśmy odmrażać gospodarkę tak szybko, jak to możliwe i tak wolno, jak to konieczne".

– Zdajemy sobie sprawę z tego, że odmrażanie powinno opierać się na bazie faktów i analiz oraz na weryfikacji ryzyka epidemicznego, a nie decyzji dyskrecjonalnych. I, co bardzo ważne, również opinia publiczna powinna poznać te analizy i kryteria, które decydują o otwieraniu tej czy innej branży. Chociażby z jednego powodu: nie chodzi tu o zwykłą ciekawość, tylko o wiedzę, która pomogłaby oszacować firmom na przyszłość ewentualne ryzyka na wypadek ponownego zaostrzenia, którego możemy się spodziewać – powiedział Andrzej Malinowski.

Firmy dłużej tego zamknięcia już nie przetrwają. Wiele z nich jest gotowych do działania i spełnienia wszystkich standardów finansowych – wskazywał prezydent Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej. – Jest jeszcze jeden problem: jeśli „zawalimy", odmrażanie to kraje o sprawnych administracjach i systemach ochrony zdrowia po prostu nam uciekną, przejmując nasze rynki zbytu – ostrzegł. Dodał, że jeśli jesienią przyjdzie druga fala pandemii, a można się tego spodziewać, to opracowanie scenariuszy zamykania wybranych sektorów i przygotowanie do tego firm powinniśmy rozpocząć dużo wcześniej. Jego zdaniem musi to nastąpić w sposób zdecentralizowany, przy zaangażowaniu samorządów i biznesu.

Także zdaniem Macieja Wituckiego, prezydenta Konfederacji Lewiatan, kluczowe jest jasne komunikowanie przez rząd szykowanych zmian, zarówno zamknięć, jak i odmrażania.

- Mniejszym problemem jest samo tempo odmrażania, większym sposób, w który to się dzieje. Kiedy oglądamy opracowania przygotowane na poziomie europejskim, na przykład przez Business Europe, to pod względem tempa otwierania kolejnych branż Polska znajduje się w czołówce – powiedział Maciej Witucki. – Natomiast kolejne etapy, tj. hotele, restauracje, kosmetyczki i już wręcz legendarni fryzjerzy, podejmowane są w szybkim tempie. Problemem jednak jest nie tyle tempo, co sposób odmrażania i kryteria, które nie są z biznesem dostatecznie omawiane. Dowiadujemy się o tym bardzo często ex cathedra z konferencji telewizyjnych – wskazał.

Jako przykład nieodpowiedniego jego zdaniem sposobu przekazywania decyzji dotyczących kolejnych sektorów, podał edukację. – O ile jeszcze np. mamy możliwość dyskusji z Ministerstwem Rozwoju i dostajemy jednak w ostatniej chwili jakieś elementy do dialogu, to na przykład o tym, że szkoły dla klas powyżej trzeciej będą otwierały się być może od 1 czerwca w formie konsultacji, nauczyciele dowiedzieli się z konferencji i próbowali przeprowadzić egzegezę słowa „konsultacje"– powiedział prezydent Konfederacji Lewiatan.

Spojrzenie biznesu

O tym, jak firmy dostosowywały się do gwałtownej zmiany otoczenia biznesowego mówił Sławomir Łoboda, wiceprezes polskiej spółki odzieżowej LPP. Wskazał on na dwa obszary działania w okresie zamknięcia sklepów.

– Pierwszy aspekt, doraźny, wiązał się z walką o przetrwanie firmy i zapewnienia jej płynności finansowej. Musieliśmy w bardzo krótkim czasie zastanowić się, które inwestycje i wydatki zatrzymać, które procesy zmienić tak, żeby firma była maksymalnie wydajna. Drugi aspekt dotyczył zaadoptowania organizacji do nowych wyzwań. Przykładem był okres zamknięcia sklepów i przestawienia się na internet. To oznaczało na przykład konieczność zmiany modelu działania naszego centrum dystrybucyjnego i przystosowania go w bardzo krótkim czasie do obsługi sprzedaży online, co wymagało również ogromnego wysiłku – powiedział Sławomir Łoboda.

Na czym teraz skupia się spółka? – Jesteśmy obecnie na etapie analiz jak będą funkcjonowały centra handlowe. Nikt dziś nie ma wątpliwości, że będzie inaczej niż dotąd, natomiast jak to będzie wyglądało, pozostaje dużą niewiadomą – wskazał wiceprezes LPP.

- Przed nami również konieczność zaadoptowania całej organizacji, procesów oraz struktury organizacyjnej do nowego modelu funkcjonowania, który będzie bardziej oparty o internet. Dostosowanie naszego modelu sprzedaży, bazującego dotychczas na sklepach stacjonarnych i zapewnienie efektywności całej organizacji są warunkiem przeżycia przez firmę tego kryzysu – podkreślił Sławomir Łoboda.

O tym, jak może wyglądać powrót biznesu do nowej rzeczywistości mówiła Julia Patorska, lider zespołu ds. analiz ekonomicznych w firmie doradczej Deloitte.

– Wciąż jesteśmy w centrum epidemii i w centrum tej zmiany. Praca nad dostosowaniem się do nowej rzeczywistości jest ciągła, bo chociażby zmieniają się decyzje administracyjne, restrykcje zostają znoszone. Pozostaje jednak bardzo ważny aspekt związany chociażby z zachowaniem konsumentów – stwierdziła Julia Patorska.

Kryzys wywołany koronawirusem jest o tyle specyficzny, że bardzo wieloma kanałami dotyka biznes, zarówno po stronie popytowej, jak i podażowej. Mówimy szeroko o biznesie, ale tak naprawdę jest jednak bardzo wiele branż, sektorów, które mają swoją specyfikę. Niektóre są dużo mocniej dotknięte sytuacją od strony podażowej, poprzez chociażby problemy z dostawami, z przerwanymi łańcuchami dostaw, czy z sytuacją, w której pracownicy pozostają w domach. A z drugiej strony mamy bardzo różne szoki popytowe związane znowu z tym, że siedzimy w domach i nie jesteśmy w stanie jako konsumenci funkcjonować tak jak wcześniej. Zmieniają się też nasze potrzeby – wymieniała Julia Patorska.

Biznes w nowym świecie

Sławomir Łoboda wskazał na jeszcze jeden ważny aspekt wychodzenia z sytuacji wywołanej koronawirusem: współpracę biznesu na różnych szczeblach.

– Przykład dialogu między właścicielami galerii handlowych, a firmami korzystającymi z tych obiektów, pokazuje nasze starania o wypracowanie wspólnego rozwiązania. Chcemy negocjować, ale ważne jest, żeby znaleźć rozwiązanie uwzględniające drastyczną zmianę warunków umownych. Wydaje się oczywiste, że powinien nastąpić reset prawny i ustalenie nowych warunków oraz ich uelastycznienie. Oczywiście znalezienie jednego, konkretnego i systemowego rozwiązania dla wszystkich wydaje się niemożliwe i każdy musi przeprowadzić swoją turę negocjacji. Aczkolwiek takie rozwiązanie udało się znaleźć w pierwszej wersji Tarczy antykryzysowej– powiedział Sławomir Łoboda.