Jacek Siwiński, prezes Velux Polska: Konkurencja to tworzenie wartości

Czy konkurencja buduje wartość gospodarki?

Konkurencja i konkurencyjność to jeden z moich ulubionych tematów, bo ma pozytywny wydźwięk. Mowa tu o rozwoju, innowacji, o inicjatywach, w których dąży się do samodoskonalenia w biznesie w zakresie wyznaczonych wartości. Konkurencja to nie tylko ważny temat dla biznesu, ale też istotny z punktu widzenia całej gospodarki. Dużo się mówi w debacie publicznej o tym, jak możemy budować konkurencyjność naszej gospodarki, jak w ten sposób zapewnić sobie długofalowy rozwój i uniknąć pułapki średniego rozwoju. Rząd przygotował w tym zakresie strategię na rzecz odpowiedzialnego rozwoju, a biznes musi mieć swoje strategie, jak być konkurencyjnym.

Zatem jak?

Konkurencja tworzy wartość, ale tylko pod pewnymi warunkami. Często spotykam się z fundamentalnym błędem myślenia o konkurencyjności jako o konkurencji z rynkowymi rywalami.

Tymczasem konkurencyjność powinna być rozumiana jako tworzenie wartości i dostarczania jej klientom. W centrum konkurencyjności ma stać klient, a nie konkurent. W ten sposób będzie ona grą o sumie pozytywnej, a nie zerowej czy wręcz ujemnej. Ujemnej, bo niestety znane są przypadki bardzo agresywnej rywalizacji – w literaturze firmy takie nazywane są wampirami wartości, bo w swoje strategii są nakierowane na destrukcję wartości na danym rynku, na zmniejszenie marż i przestrzeni do rozwoju. Ale to są raczej pojedyncze przypadki, choć czasami duże i znane.

Z drugiej strony, gdy konsument na dostęp do tańszego towaru czy usługi, to jest to dla niego pewna wartość.

To prawda, ale to tylko jedna z wartości dla konsumentów. Na kongresie w Katowicach podkreślano, że nie da się konkurować na rynku bez inwestycji w zrównoważony rozwój. Bo tego obecnie oczekują klienci, partnerzy, pracownicy, wszyscy interesariusze. Młode pokolenie decyduje, dla kogo chce, a dla kogo nie chce pracować, patrząc na wartości, jakie reprezentuje dana firma. Myślenie o tworzeniu wartości dla klienta bardzo się zmienia, właśnie z racji takich trendów jak zrównoważony rozwój.

Nowe technologie także bardzo zmieniają rynek. Dziś firmy, by budować zaufanie klientów, muszą wykraczać poza informację czysto produktową, inaczej zarządzać treścią. Często muszą zmieniać swoje modele biznesowe, od oferowania materialnego produktu do oferowania usługi, której produkt jest elementem.

Kto w tej chwili wygrywa na konkurencyjnym rynku. Jakie firmy, z jakimi produktami, jak działające?

Odpowiem nieco wymijająco – to zależy. Są różne rynki i różni klienci. Generalnie jeżeli mówimy o długofalowym budowaniu przewag konkurencyjnych, a nie o takim oportunistycznym podejściu do krótkoterminowego zysku, to trzeba to robić w sposób etyczny, transparenty, zrównoważony. Chodzenie na skróty zostanie dostrzeżone przez interesariuszy.

A jakie są atuty polskiej gospodarki?