Mleko i przetwory mleczne to produkty o dużej wartości odżywczej i wartościowy składnik codziennej diety. W nabiale znajdziemy przede wszystkim łatwo przyswajalny wapń, pełnowartościowe białko, tłuszcz, laktozę, czyli cukier mleczny, witaminy z grupy B, witaminę A, niewielkie ilości witaminy D, składniki mineralne, m.in. magnez, fosfor i potas, cynk – mówi Anna Taraszewska, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki.
Dobre źródło białka
Nabiał to grupa produktów będąca dobrym źródłem pełnowartościowego białka, czyli takiego, które w pełni może być wykorzystane do budowy komórek organizmu, syntezy hormonów i enzymów. Z kolei wapń i magnez są nam potrzebne m.in. do budowy kości i zębów. Cynk jest odpowiedzialny m.in. za produkcję i sekrecję hormonów (testosteronu, insuliny czy tyroksyny). Pełna szklanka mleka zawiera ok. 300 mg wapnia, 200 g kubek jogurtu naturalnego nieco więcej – bo 340 mg. Najmniej wapnia jest w białym serze – ok. 90 mg/100 g. Bardzo dobrym źródłem wapnia jest ser żółty, niestety zawiera on również sporo soli i tłuszczu, dlatego jego codzienne spożywanie powinno być ograniczone.
– Wszystkim, a zwłaszcza osobom starszym, polecane są napoje mleczne fermentowane np. jogurt, kefir, maślanka. Produkty te są łatwiejsze do trawienia, a organizm lepiej przyswaja z nich składniki odżywcze. Zawierają pożyteczną mikroflorę, pod której wpływem przebiega proces fermentacji mlekowej. Dostarczają probiotycznych mikroorganizmów i dzięki temu korzystnie wpływają na naszą mikroflorę jelitową i pracę przewodu pokarmowego – mówi Anna Taraszewska.
Bez cukru i o mniejszej zawartości tłuszczu
Sięgając po mleko i produkty mleczne, warto zwrócić uwagę na zawartość tłuszczu, cukru, soli. – Wiele chorób żywieniowo-zależnych związanych jest z nadmiernym spożyciem tłuszczów, zwłaszcza nasyconych, cukru i soli. Stąd też w aktualnych zaleceniach zdrowego żywienia zwrócono uwagę, by produkty mleczne pełnotłuste zastępować tymi o obniżonej zawartości tłuszczu (2 proc. i mniej), jeść więcej produktów fermentowanych i wybierać te bez dodatku cukru – mówi Taraszewska.
Przed zakupem warto czytać skład, ponieważ niektóre produkty mleczne mogą zawierać nawet dwukrotnie więcej cukru niż inne. Podobnie jest z solą. W składnik ten obfitują zwłaszcza sery podpuszczkowe, dojrzewające i w zależności od rodzaju mogą zawierać średnio od 1,5 g do nawet 4,5 g soli/100 g produktu, dlatego dietetycy zalecają ich ograniczanie w codziennym jadłospisie.
