Trwają poszukiwania nowego sekretarza generalnego NATO. Czy będzie to kobieta?

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 458

24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Wołodymyr Zełenski zapowiada starania o przyspieszenie dostaw zestawów przeciwlotniczych na Ukrainę.

Obecny sekretarz generalny NATO, Norweg Jens Stoltenberg, ma ustąpić pod koniec września, po dziewięciu latach na stanowisku. Stoltenberg przed objęciem funkcji sekretarza generalnego przez osiem lat był premierem Norwegii.

Wielu członków NATO chciałoby, aby jego następcę lub następczynię wyłonić na lub nawet przed szczytem NATO w Wilnie, który odbędzie się 11-12 lipca.

Jedną z możliwości jest zwrócenie się do Stoltenberga z prośbą o to, by - po raz czwarty - zgodził się na przedłużenie swojej kadencji na stanowisku. Obecny sekretarz generalny NATO sygnalizował jednak, że chciałby już zakończyć swoją misję.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Co z F-16 dla Ukrainy? Najpierw piloci, potem samoloty

Kilka krajów UE, w tym Polska, będzie szkolić ukraińskich pilotów do obsługi F-16. Otwarte pozostaje pytanie, kto dostarczy maszyny.

Nowy sekretarz generalny NATO będzie miał za zadanie z jednej strony utrzymywać jedność Sojuszu we wsparciu Ukrainy, a z drugiej - przeciwdziałać eskalacji, która mogłaby wciągnąć NATO w bezpośrednią wojnę z Rosją. Ta ostatnia od miesięcy przekonuje, że NATO jest, de facto, stroną konfliktu na Ukrainie.

Minister obrony Wielkiej Brytanii zainteresowany posadą

W ubiegłym tygodniu zainteresowanie stanowiskiem sekretarza generalnego NATO wyraził minister obrony Wielkiej Brytanii, Ben Wallace. Jednak wiele rządów państw członkowskich Sojuszu chciałoby, aby na czele NATO po raz pierwszy stanęła kobieta, co sprawia, że poważną pretendentką do tego stanowiska staje się premier Danii, Mette Frederiksen.

Negocjacje w sprawie wyboru nowego sekretarza generalnego NATO toczą się zakulisowo, w czasie rozmów między przywódcami państw, a dyplomatami. Takie konsultacje będą trwały do momentu osiągnięcia konsensusu.

Jamie Shea, były wysokiej rangi urzędnik NATO, przekonuje, że przywódcy państw członkowskich będą szukać doświadczonego polityka i dyplomaty, z wysokimi umiejętnościami komunikacyjnymi.

- Utrzymywanie jedności w rodzinie, utrzymywanie stałego zaangażowania wszystkich, bycie w kontakcie ze wszystkimi sojusznikami, by upewnić się, że reaguje się na ich obawy, jest ważną częścią tej pracy - mówi Shea. 

Wallace, choć szanowany w Sojuszu, nie jest faworytem do objęcia posady, ponieważ wiele państw członkowskich wyraża wolę, by wybrać pierwszą w historii kobietę, która pokierowałaby Sojuszem. Ponadto Wallace nigdy nie był szefem rządu, a członkowie Sojuszu preferują, aby sekretarzem generalnym NATO był były prezydent lub premier. Ponadto niektórzy członkowie, w tym Francja, chcieliby, aby sekretarzem generalnym NATO był przedstawiciel kraju UE.

Premier Danii na czele NATO? A może Ursula von der Leyen?

Frederiksen, premier Danii, spełnia wszystkie te kryteria. Chociaż deklaruje ona, że nie jest kandydatem na stanowisko sekretarza generalnego, nie wyklucza jednoznacznie objęcia tego urzędu. Dyplomaci z NATO twierdzą, że jest ona poważnie rozważana jako przyszły sekretarz generalny.

Po raz pierwszy o kandydaturze Frederiksen napisał w ubiegłym miesiącu norweski dziennik "VG". Biały Dom ogłosił w tym tygodniu, że Frederiksen przyjmie w czerwcu w Białym Domu Joe Biden, co wzmogło spekulacje na temat jej kandydatury.

- Nie ubiegam się o żadne stanowisko - mówiła jednak Frederiksen w środę w czasie rozmowy z dziennikarzami w Kopenhadze.

Stanowisko sekretarza generalnego zwyczajowo przypada przedstawicielowi jednego z europejskich Sojuszników, ale aprobata USA, najważniejszego członka Sojuszu, jest niezbędna, by dokonać wyboru.

Źródło w USA, na które powołuje się Reuters twierdzi, że administracja Bidena nie ma jeszcze swojego faworyta jeśli chodzi o następcę Stoltenberga.

Frederiksen w 2019 roku została najmłodszą w historii premier Danii (miała wówczas 41 lat).  Gdyby została sekretarzem generalnym NATO musiałaby zrezygnować ze stanowiska premier Danii co - zdaniem komentatorów - mogłoby doprowadzić do upadku koalicji rządowej, na czele której stoi.

Na jej korzyść nie przemawia też to, że Dania wydaje jedynie 1,38 proc. PKB na obronność, pomimo rekomendacji, by poziom tych wydatków w państwach NATO wynosił co najmniej 2 proc. PKB.

Czytaj więcej

Polityka

Kaja Kallas: Ja szefową NATO? To miłe spekulacje, ale tylko spekulacje

Kaja Kallas, premier Estonii: Nie jestem pewna, czy wszyscy zdają sobie sprawę, że jesteśmy w całkiem nowej epoce.

Spekuluje się, że kandydatkami na stanowisko sekretarza generalnego NATO są też premier Estonii, Kaja Kallas, szefowa Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen i wicepremier Kanady, Chrystia Freeland.

Kallas postrzegana jest jednak jako kandydatka zbyt "jastrzębia" jeśli chodzi o stanowisko wobec Rosji co groziłoby eskalacją w stosunkach z toczącą wojnę na Ukrainie Rosją. Niemcy z kolei nie chcą się zgodzić, by von der Leyen odeszła ze stanowiska szefowej KE. Freeland nie jest z kolei przedstawicielką europejskiego członka Sojuszu.