Chiny największą gospodarką świata?

Chi­ny ofi­cjal­nie są uzna­wa­ne za dru­gą pod wzglę­dem wiel­ko­ści go­spo­dar­kę świa­ta. Jest ona jed­nak tyl­ko oko­ło dwóch ra­zy więk­sza od nie­miec­kiej czy fran­cu­skiej, co wzbu­dza zdu­mie­nie u wie­lu lu­dzi ob­ser­wu­ją­cych roz­wój eko­no­micz­ny ChRL. Kraj jest naj­więk­szym świa­to­wym kon­su­men­tem ener­gii, sta­li, mie­dzi, alu­mi­nium i wie­lu in­nych su­row­ców. Jeź­dzi tam wię­cej sa­mo­cho­dów niż w USA. Jak jest więc moż­li­we, by chiń­ska go­spo­dar­ka by­ła tyl­ko po­nad dwa ra­zy więk­sza od fran­cu­skiej?

Fran­cu­scy eko­no­mi­ści An­to­ine Bru­net i Je­an­-Paul Gu­ichard w książ­ce „Chi­ny świa­to­wym he­ge­mo­nem. Im­pe­ria­lizm eko­no­micz­ny Pań­stwa Środ­ka" pod­wa­ża­ją ofi­cjal­ne usta­le­nia do­ty­czą­ce wiel­ko­ści PKB Chin. Wska­zu­ją, że sta­ty­sty­ki do­ty­czą­ce chiń­skiej go­spo­dar­ki są zma­ni­pu­lo­wa­ne.

„Ce­lo­we by­ło­by ra­czej do­ko­na­nie sza­cun­ku na pod­sta­wie me­to­dy pa­ry­te­tów si­ły na­byw­czej, sto­so­wa­nej przez wiel­kie or­ga­ni­za­cje mię­dzy­na­ro­do­we (...). Ten pa­ry­tet rów­nał się 1,96 ju­ana za jed­ne­go do­la­ra aż do zmia­ny w ro­ku 2007, od kie­dy wy­no­si on 3,40 ju­ana za jed­ne­go do­la­ra. Na tej pod­sta­wie po prze­li­cze­niu otrzy­mu­je­my PKB Chin w ro­ku 2009 w wy­so­ko­ści od­po­wied­nio 17 100 mi­liar­dów do­la­rów (120 proc. PKB ame­ry­kań­skie­go) bądź 9 800 mi­liar­dów do­la­rów (69 proc. PKB USA). Róż­ni­ca jest zna­czą­ca; moż­na przy­jąć pe­wien rząd wiel­ko­ści i za­ło­żyć, że w ro­ku 2010 chiń­ski PKB był rów­ny PKB Sta­nów Zjed­no­czo­nych i wy­no­sił oko­ło 20 proc. PKB świa­to­we­go" – pi­szą Bru­net i Gu­ichard.

Na­wet ta­kie wy­li­cze­nia nie są jed­nak pew­ne. Opie­ra­ją się bo­wiem na da­nych sta­ty­stycz­nych do­star­cza­nych przez Chi­ny. A te by­wa­ją nie­do­sko­na­łe. Po zsu­mo­wa­niu da­nych o PKB prze­sła­nych przez wła­dze 31 pro­win­cji wy­cho­dzi, że chiń­ski PKB za 2011 r. wy­niósł 51,8 bln ju­anów, czy­li o 4,6 bln ju­anów wię­cej, niż wy­ni­ka z wy­li­czeń cen­tral­ne­go urzę­du sta­ty­stycz­ne­go. Pań­stwo­we Biu­ro Sta­ty­stycz­ne przy­zna­ło w mar­cu, że lo­kal­ne wła­dze zmu­sza­ją fir­my do po­da­wa­nia fał­szy­wych da­nych na po­trze­by sta­ty­sty­ki.

Sta­ty­stycz­ne fał­szer­stwa w ChRL są do­ko­ny­wa­ne głów­nie po to, by lo­kal­ni par­tyj­ni no­ta­ble mo­gli się po­chwa­lić w Pe­ki­nie wy­ni­ka­mi go­spo­dar­czy­mi osią­ga­ny­mi na pod­le­głych im te­re­nach. Ska­la tej pa­to­lo­gii jest do­syć du­ża. Pań­stwo­we Biu­ro Sta­ty­stycz­ne na­pięt­no­wa­ło kil­ka ty­go­dni te­mu urzęd­ni­ków z mia­sta He­jin dyk­tu­ją­cych fir­mom fał­szy­we da­ne, któ­re mia­ły się zna­leźć w sta­ty­sty­kach za 2011 r. Win­nych uka­ra­no.