Polskie firmy tracą w Chinach znaki towarowe

Znak i logo dużego producenta drobiu SuperDrob zarejestrował na siebie Le Yick Suen. – Współpracujemy od lat z firmą Lee Yick Suen, znak zarejestrowali za naszą zgodą – wyjaśnia Łukasz Zając, rzecznik prasowy SuperDrobu.

Problem może jednak spotkać eksportera już przy próbie wejścia na ten rynek, np. po wizycie na targach. Tam pojawiają się chińscy odwiedzający z wyraźnym celem. – Z chwilą otwarcia drzwi goście wpadają do sal wystawowych i robią zdjęcia nie stoisk, ale logotypów i nazw, a następnie sprawdzają w CTMO, czy dana firma zarejestrowała swoje dobra niematerialne – mówi Jacek Strzelecki, ekspert ds. chińskiego rynku.

Sposób na biznes

Jeśli polska firma nie zarejestrowała swoich znaków towarowych w Chinach, co kosztuje 499 dolarów, są duże szanse, że uczyni to za nią ktoś „zwiedzający" targi. Zdarza się też, że producent zaczyna eksport, ale o ochronę swojego znaku nie zadba. To przydarzyło się producentowi żywności, klientowi Bartosza Szczepaniaka, rzecznika patentowego. Gdy firma po kilku latach handlu z Chinami postanowiła zgłosić swój znak, było już za późno. Ale prawnicy wykorzystali możliwość udowodnienia, że ich klient działał wcześniej, niż ktoś zarejestrował ich znak. Rzecznik złożył sprzeciw, wraz z klientem pokazywali faktury i zdjęcia, żeby potwierdzić, że klient wprowadzał te produkty do obrotu przed rejestracją znaku.

– Złożyliśmy w urzędzie sprzeciw wobec tego zgłoszenia w złej wierze. Przedstawiliśmy dowody potwierdzające sprzedaż produktów klienta w Chinach pod spornym znakiem towarowym – mówi Szczepaniak. Klient odzyskał znak. Zdaniem prawników polskie firmy działają jednak w Chinach niefrasobliwie.

Gra toczy się o sporą stawkę – utrata praw do marki grozi zablokowaniem ekspansji biznesowej w Chinach, zakazem handlu, utratą towarów. Jeśli znak znajdzie się w CTMO pod obcym wpisem, są trzy wyjścia. Wnieść sprzeciw do rejestracji, na co są jednak tylko trzy miesiące, a sama procedura może zająć... pięć lat. – Po skutecznym zarejestrowaniu znaku jedyną drogą administracyjną jest próba jego unieważnienia. W wielu wypadkach najskuteczniejszym sposobem okazują się jednak negocjacje, co często wychodzi z inicjatywy samych trolli, którzy nawiązują kontakt z propozycją „rozwiązania problemu" – mówi dr Marta Szmidt z kancelarii Szmidt & Partners, która prowadzi podobne sprawy i spotkała się z propozycjami „okupu" od 50 tys. do 200 tys. juanów (25–100 tys. zł). W sytuacji gdy rejestracji dokonał dystrybutor lub importer, prawnik zaleca dużą ostrożność. – Nigdy nie przyzwalajmy na sytuacje, w których prawa do naszej marki dobrowolnie oddajemy w cudze ręce – mówi Szmidt.

Problem oczywiście nie dotyczy tylko Polaków. Apple za odzyskanie prawa do nazwy iPad zapłacił... 60 mln dolarów, a producentowi butów New Balance sąd nakazał zapłatę 16 mln dolarów odszkodowania dla osoby prywatnej, która wyprzedziła go w rejestracji podobnie brzmiącej marki.