Morawiecki: Polska musi wyrwać się z pułapki średniego dochodu

W zorganizowanej przez Grupę Adamed debacie „Inwestycje w innowacyjność szansą na globalizację polskiej gospodarki", która była częścią uroczystości inaugurującej obchody 30-lecia Adamedu, wzięli udział - obok wicepremiera Mateusza Morawieckiego - Wiceminister Zdrowia Krzysztof Łanda, Wiceminister Nauki Piotr Dardziński, Prezes Urzędu Patentowego Alicja Adamczak oraz dr n. med. Małgorzata Adamkiewicz, Wiceprezes i Dyrektor Generalny Grupy Adamed.

Wyrwanie się z pułapki średniego rozwoju nastąpi wtedy, kiedy będziemy potrafili inwestować w coraz to bardziej zaawansowane produkty, dzięki którym będziemy mogli osiągać coraz to wyższe marże na rynkach międzynarodowych - powiedział Morawiecki zaznaczając, że Grupa Adamed „świetnie się wpisuje" w te plany.

Wasza firma jest taką perłą w koronie polskiej gospodarki (...). Rolą państwa jest po pierwsze nie szkodzić, po drugie tam, gdzie można to pomagać i tworzyć warunki do rozwoju takie, które będą jak najsprawniej pozwalały wdrażać wasze projekty, wasze nowe rozwiązania technologiczno-medyczne. Na pewno wpisuje się to 1:1 w Plan na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju - stwierdził Morawiecki. Zdaniem wicepremiera Morawieckiego rolą państwa powinno być wsparcie innowacyjnych przedsiębiorstw, a sukces dojrzałych gospodarek polega na umiejętnym łączeniu „niewidzialnej ręki" rynku z aktywną rolą państwa.

Zaczynamy myśleć o tym, jak administracja publiczna powinna służyć przedsiębiorcom. Wprowadzenie na rynek innowacyjnych rozwiązań wymaga dialogu administracji z sektorem prywatnym, ale też współpracy między sektorami i branżami. Musimy wpisać w nasze DNA, że jesteśmy po tej samej stronie barykady - mówił Wicepremier zwracając uwagę, że wysokorozwinięte państwa stworzyły inteligentne ekosystemy wsparcia sektora badań i rozwoju, m.in. poprzez granty, poręczenia, odpowiednie regulacje patentowe oraz otwartość administracji publicznej.

Znaczenie, jakie dla innowacji ma wsparcie państwa - na przykładzie przemysłu farmaceutycznego - podkreślił również wiceszef resortu zdrowia Krzysztof Łanda. Na szczególną uwagę - jego zdaniem - zasługuje „rozsądna polityka refundacyjna", czego przykładem mogą być zapisy o preferencjach dla tych firm, które produkują leki w Polsce.

Największą bolączką rynku farmaceutycznego, polskich producentów jest to, że (...) nasi naukowcy uciekają stąd. Myśl powstaje w Polsce - jest tu znacznie łatwiej rozwijana, a potem komercjalizowana za granicą - stwierdził Łanda dodając, że aby odwrócić ten trend trzeba stworzyć w Polsce warunki do inwestycji. Jako jeden z filarów polityki lekowej państwa Łanda określił prowadzenie działań zmierzających do likwidacji ujemnego bilansu handlowego lekami w Polsce.

Minister Łanda zaznaczył również, że firmy inwestujące w badania i rozwój powinny być traktowane priorytetowo. Strategia Ministerstwa Rozwoju dostrzega, że rynek medyczny, farmaceutyczny, a także wyrobów medycznych, to jeden z najszybciej rozwijających się segmentów wszystkich gospodarek. I wydaje mi się, że akurat my, z takim potencjałem jaki mamy, powinniśmy traktować rynek farmaceutyczny i producentów wyrobów medycznych w sposób priorytetowy – powiedział Łanda.

O roli współpracy biznesu z nauką mówił Piotr Dardziński, Wiceminister Nauki. Zapowiedział korekty w polityce państwa wobec uczelni wyższych - wprowadzone zmiany mają promować finansowo te instytucje, które przykładać będą większą wagę do komercjalizacji swoich działań we współpracy z przedsiębiorstwami. Dardziński zaapelował też o umożliwianie naukowców pracującym w firmach rozwoju naukowego. Nie ma dylematu nauka, czy biznes (...) W innowacjach najważniejsi są innowatorzy - ludzie, którzy są zdolni po pierwsze podjąć ryzykowne badania, a po drugie znaleźć odbiorców na to, co zostało zbadane - zaznaczył Dardziński podkreślając, że „Grupa Adamed jest najlepszym przykładem" współpracy biznesu z nauką.

Podczas panelu wypowiadała się też Prezes Urzędu Patentowego Alicja Adamczak, która obszernie przedstawiła kwestie związane z uzyskiwaniem ochrony patentowej, jednocześnie sceptycznie odnosząc się do idei tzw. europatentu. Zdaniem szefowej Urzędu, wprowadzenie go w Polsce może dla wielu firm w praktyce oznaczać kłopoty związane z koniecznością udziału w licznych sporach sądowych.

Z opinią tą zgodziła się dr n. med. Małgorzata Adamkiewicz, która przypomniała, że na początku swego istnienia Adamed, dzięki własnej strategii patentowej, z sukcesem walczył z zagranicznymi koncernami farmaceutycznymi w sporach związanych z patentami. Jednocześnie Dyrektor Generalny Grupy Adamed zwróciła uwagę na konieczność udoskonalenia ulgi wprowadzonej od 1 stycznia 2016 r. na badania i rozwój, tak aby sprzyjała zarówno start-upom, jak również dużym przedsiębiorstwom, ponieważ prace badawczo-rozwojowe realizowane są w większości przez duże krajowe podmioty, które jednak w skali globalnej są nadal małymi lub średnimi.

Myślę, że konieczne jest udoskonalenie istniejących zachęt i ulg podatkowych np. wprowadzenie znanego z krajów zachodnich rozwiązania patent box. Rozwiązanie to umożliwia całościowe lub częściowe zwolnienie z opodatkowania przychodów wygenerowanych ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych patentami. Taka regulacja pozwoliłaby nie tylko zwiększyć nakłady na badania i rozwój, ale także zachować własność intelektualną na terenie Polski - zaznaczyła Małgorzata Adamkiewicz. Zwróciła także uwagę na to, iż poprawa współpracy nauka – biznes przyczyni się do rozwoju przemysłu farmaceutycznego w kraju a tym samym do tworzenia wysokopłatnych miejsc pracy dla wykwalifikowanej kadry naukowej i dzięki temu do zatrzymanie jej w Polsce.