Nieważność uchwały rady gminy a naruszenie przepisów

Istotne naruszenie przepisów może polegać np. na przekroczeniu podstawy prawnej do podjęcia uchwały bądź na naruszeniu procedury jej podjęcia. Ważne jest, czy naruszenie miało wpływ na treść podjętej uchwały.

Publikacja: 30.07.2019 05:50

Nieważność uchwały rady gminy a naruszenie przepisów

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

-Radny gminy uczestniczył w głosowaniu w sprawie, która dotyczyła jego interesu prawnego. Nawet gdyby powstrzymał się od udziału w głosowaniu, to za tą uchwałą opowiedziało się tylu radnych, że i tak zostałaby podjęta. Czy w tej sytuacji udział radnego, który nie powinien był głosować, w głosowaniu musi spowodować stwierdzenie nieważności uchwały przez wojewodę?

Nie.

Zgodnie z art. 25a ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) radny nie może brać udziału w głosowaniu w radzie gminy ani w komisji rady gminy, jeżeli głosowanie dotyczy jego interesu prawnego. Podkreśla się, że sytuacje, w których znajduje zastosowanie ten przepis, muszą być oceniane indywidualnie – w kontekście konkretnej uchwały, jej rozwiązań oraz sytuacji prawnej radnego powstałej w wyniku podjęcia danej uchwały (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 października 2018 r., sygn. II OSK 1667/18, LEX nr 2582451).

Czytaj także: Skutki przyjęcia uchwały lub zarządzenia gminy niezgodnie z prawem

Interesu prawnego nie należy utożsamiać wyłącznie z interesem majątkowym. Poszukiwanie istnienia własnego interesu prawnego radnego w danej sprawie wymaga analizy sytuacji, w jakiej się znalazł radny, we wszystkich aspektach - nie wyłączając majątkowego. Dopiero taka analiza umożliwia stwierdzenie, czy rozstrzygnięcie zawarte w danej uchwale, a przede wszystkim skutki tej uchwały odnoszą się do sfery stosunków prawnych radnego (wyrok NSA z 23 sierpnia 2018 r., sygn. II OSK 2099/16, LEX nr 2566371). Podkreśla się przy tym, że nawet sama możliwość dotknięcia interesu prawnego radnego wystarcza dla zastosowania art. 25a u.s.g. (por. np. wyrok NSA z 9 kwietnia 2013 r., sygn. I OSK 125/13, LEX nr 1336306).

W myśl art. 90 ust. 1 u.s.g. zasadą jest, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) musi przedłożyć wojewodzie, jako organowi nadzoru, uchwałę rady gminy w ciągu 7 dni od dnia jej podjęcia. Uchwała sprzeczna z prawem jest nieważna, przy czym o nieważności uchwały, w całości lub w części, orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały (art. 91 ust. 1 u.s.g.). W razie nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza jednak nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, że uchwałę wydano z naruszeniem prawa (art. 91 ust. 4 u.s.g.).

Za „istotne" naruszenie prawa uznaje się uchybienie prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym. Do takich skutków zalicza się naruszenie przepisów prawa ustrojowego, prawa materialnego oraz przepisów regulujących procedury podejmowania uchwał (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 2 kwietnia 2019 r., sygn. II SA/Ol 151/19, LEX nr 2649553). Istotne naruszenie to takie, którego wystąpienie w oczywisty i bezpośredni sposób wpłynęłoby na kształt podjętej uchwały. Jeżeli zatem wynik głosowania świadczy o tym, że udział w głosowaniu radnego, który powinien był wyłączyć się od głosowania, nie miał wpływu na podjęcie uchwały, to należałoby to traktować jako nieistotne naruszenie prawa.

Naruszenie byłoby istotne, gdyby uczestnictwo w głosowaniu radnego podlegającego wyłączeniu przesądziło o przyjęciu (lub nie) danej uchwały (por. np. wyrok WSA w Gliwicach z 21 maja 2019 r., sygn. III SA/Gl 414/19, LEX nr 2682795). Wskazanie nieistotnego naruszenia prawa, w przeciwieństwie do stwierdzenia nieważności, nie ma znaczenia prawnego dla mocy obowiązującej uchwały (por. postanowienie NSA we Wrocławiu z 16 kwietnia 2002 r., sygn. II SA/Wr 2151/00, OwSS 2002/3/74).

Autorka jest radcą prawnym

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego