O wydanie uchwały rozstrzygającej rozbieżności w orzecznictwie do Sądu Najwyższego zwrócił się Rzecznik Finansowy. Jego zdaniem nieodpłatna opieka nad poszkodowanym, świadczona przez członka rodziny czy przez inną osobę, wymaga zrekompensowania za pomocą odszkodowania stanowiącego ekwiwalent wartości pracy wykonanej przez opiekuna.

Czytaj także: Zadośćuczynienie dla bliskich osoby, która doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu - uchwała SN

- Taki pogląd przez lata nie budził wątpliwości. Niestety w ostatnim czasie poszkodowani zaczęli skarżyć się do nas, że zakłady ubezpieczeń odmawiają wypłat z tego tytułu. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w sporach sądowych, rozstrzyganych niestety w różnorodny i rozbieżny sposób. Stąd, dbając o ujednolicenie linii orzeczniczej, zdecydowałam o złożeniu wniosku o uchwałę do Sądu Najwyższego – mówi Aleksandra Wiktorow, Rzecznik Finansowy.

Jak przypomina Rzecznik Finansowy w swoim wniosku o uchwałę Sądu Najwyższego, takie uprawnienie poszkodowanego wynika z art. 444 par. 1 kodeksu cywilnego.

- Naprawienie szkody osobowej wynikającej z czynu niedozwolonego obejmuje finansową rekompensatę za poświęcony przez bliskich poszkodowanego czas i wysiłek. Od decyzji samego poszkodowanego zależy, czy do opieki zaangażuje odpłatnie osobę obcą czy skorzysta z pomocy domownika lub innej osoby bliskiej, która będzie ją sprawować nieodpłatnie, poświęcając przy tym swój czas – wyjaśnia Aleksander Daszewski, radca prawny w Biurze Rzecznika Finansowego.

Podkreśla, że całkowicie zrozumiałe jest, że osoba poszkodowana (szczególnie dzieci) zdecydowanie preferuje by opiekę nad nią sprawowali jej najbliżsi, a nie zatrudniona w tym celu obca osoba. Z kolei bliscy, są skłonni zrezygnować z innych zajęć i poświęcić swój czas, kosztem np. urlopu, odpoczynku, nauki itp. w celu zapewnienia poszkodowanemu troskliwej opieki.

- Kwestię wartości pracy na rzecz gospodarstwa domowego porusza się w badaniach naukowych od około 100 lat. Ze zdumieniem przyjmujemy próby kwestionowania jej znaczenia przez ubezpieczycieli, którzy w swą misję mają wpisane działania pomocowe na rzecz osób dotkniętych przez los – mówi Aleksander Daszewski.

Prawnicy Rzecznika Finansowego przypominają, że nie budzi wątpliwości obowiązek wypłaty odszkodowania za szkody na mieniu z polisy OC sprawcy wypadku. Potwierdził to stosunkowo niedawno – bo w marcu 2018 r. - Sąd Najwyższy (II CNP 32/17). Nie ma przy tym znaczenia czy poszkodowany naprawi np. samochód i poniesie w związku z tym koszty czy też nie. Bez względu na decyzję poszkodowanego ubezpieczyciel ma zrekompensować szkodę, opierając się na obiektywnym poziomie cen i usług koniecznych do dokonania naprawy. Analogiczna zasada powinna też mieć zastosowanie do szkód osobowych.