Warszawska palma kończy 18 lat

W sobotę 12 grudnia Palma z Alej Jerozolimskich w stolicy skończy 18 lat.

Aktualizacja: 11.12.2020 12:42 Publikacja: 11.12.2020 12:33

Foto: Fotorzepa, Monika Kuc

Co robi palma na Rondzie de Gaulle’a w Warszawie? Ociepla swą egzotycznością wizerunek miasta, czy podkreśla, że absurdy są polską specjalnością?

Każdy myśli pewnie o jej obecności w centrum stolicy inaczej. Przypuszczam, że po osiemnastu latach niektórzy może nawet sądzą, że ona po prostu tam rośnie. Marsze, demonstracje, protesty pod nią niezależnie od barw politycznych mają coś z groteski i happeningu. I  dobrze, w miejskim krajobrazie z palmą nasze przytłaczające społeczne życie pełne konfliktów zyskuje cudzysłów humoru.

Palma jako dzieło artystyczne Joanny Rajkowskiej nosi nazwe „Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich”. Artystka mówi o niej: - Palma działa z jednej strony jak parasol ochronny dla manifestacji poglądów politycznych czy emocji osobistych – bo ludzie czują się bezpiecznie i ciepło pod jej liśćmi – a z drugiej jak scena, która daje tło, znaczenie i moc. Krótko mówiąc, Palma produkuje spektakl dla zawsze toczącego się życia ulicy.

Sztuczna palma ma 15 m wysokościi odwzorowuje  wiernie palmę daktylową (Phoenix Canariensis), czy inaczej palmę królewską. Po pokonaniu wielu trudności stanęła w centrum Warszawy w 2002 roku.Początkowo miala być instalacją czasową, ale gdy zblżał się termin jej demontażu w 2003 zawiązał się Komitet Obrony Palmy, a w oficjalnych badaniach poparcie dla jej „dożywotniej kadencji” wyraziło 75% respondentów. I tak stała się symbolem stolicy.

Pomysł dzieła w przestrzeni publicznej artystka Joanna Rajkowska przywiozła z podróży do Jerozolimy, miasta poranionego konfliktem palestyńsko-izraelskim. Palma pojawiła się w Warszawie – mieście poranionym wojną i zagładą. W intencji artystki miała przypomnieć, skąd pochodzi nazwa Alej Jerozolimskich. - Od Nowej Jerozolimy, dawnej dzielnicy żydowskiej, która została założona w 1772 roku przez Augusta Sułkowskiego. Szybko stała się konkurencją dla polskich kupców, dlatego została zniszczona. Została jedynie nazwa.

Palmie w Alejach Jerozolimskich od 2002 roku towarzyszy jej archiwum, dokumentuje wszystko, co współcześnie dzieje się w jej sąsiedztwie. Przez pierwsze 12 lat prowadziło je Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, a od 6 lat opiekunem projektu Archiwum „Pozdrowień z Alej Jerozolimskich” jest Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Są w nim zdjecia, artykuły, filmy. Teraz MSN wraz z Joanną Rajkowską organizuje 18 urodziny Palmy.

Muzeum Sztuki Nowoczesnejj zachęca do przysyłania online urodzinowych laurek i życzeń dla Palmy. - Zaskocz Palmę szalonymi pomysłami – apeluje. I ujawnia, że  sama Palma w dniu swoich urodzin przemówi w mediach społecznościowych. Więcej o urodzinach Palmy pełnych niespodzianek, znaleźć można TUTAJ.

A w przyszłości artystka zapowiada: - W bezpośrednim sąsiedztwie Palmy, w skrzydle Pałacyku Branickich pragniemy otworzyć niewielkie Muzeum Pozdrowień z Alej Jerozolimskich, gdzie artefakty i  dokumenty życia publicznego projektu nakreślą mapę walki o otwartą, liberalną i nowoczesną Warszawę w przeciągu ostatnich 18 lat.

 

Co robi palma na Rondzie de Gaulle’a w Warszawie? Ociepla swą egzotycznością wizerunek miasta, czy podkreśla, że absurdy są polską specjalnością?

Każdy myśli pewnie o jej obecności w centrum stolicy inaczej. Przypuszczam, że po osiemnastu latach niektórzy może nawet sądzą, że ona po prostu tam rośnie. Marsze, demonstracje, protesty pod nią niezależnie od barw politycznych mają coś z groteski i happeningu. I  dobrze, w miejskim krajobrazie z palmą nasze przytłaczające społeczne życie pełne konfliktów zyskuje cudzysłów humoru.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce