Od 1 stycznia 2022 roku Rosja może całkowicie powstrzymać eksport nieprzetworzonego drewna. Prezydent Władimir Putin zaproponował wprowadzenie całkowitego zakazu eksportu drewna iglastego i cennego drewna liściastego.

„Proszę rząd o przygotowanie ram prawnych i regulacyjnych dla rozwiązania następujących zadań: konieczne jest ostateczne nałożenie ścisłej bariery dla niekontrolowanego eksportu nieprzetworzonego drewna” - powiedział prezydent po spotkaniu na temat rozwoju i dekryminalizacji kompleksu leśnego, pisze gazeta Kommersant.

Putin polecił uruchomić od 1 stycznia 2021 r. program kredytów ulgowych na modernizację obiektów przetwórstwa drewna. Zalecił też rozszerzenie zadań dozoru leśnego o transport, składowanie i obróbkę drewna, a także wprowadzenie w regionach stanowiska państwowego nadleśnictwa. W imieniu prezydenta rząd ma opracować innowacje w trybie pilotażowym w poszczególnych regionach w ciągu 2021 r. Ponadto od 2021 r. w trybie pilotażowym ma zostać zorganizowane rozliczanie drewna i transakcji nim w jednym systemie. System będzie obowiązkowy od 1 lipca przyszłego roku.

Putin wyjaśnił, że takie środki są konieczne, gdyż większość regionów Rosji zachowuje archaiczne, konsumenckie podejście do korzystania z zasobów leśnych, podstawową zasadą jest nadal „naciąć drzew za wszelką cenę, a po nas choćby potop".

Nielegalna wycinka, brak ochrony lasów państwowych, brak nowych nasadzeń, planów zagospodarowania, brak aktualnej ewidencji i kolosalna korupcja napędzana przez drzewne mafie działające na porośniętych tajgą obszarach Dalekiego Wschodu i Syberii, to od dziesięcioleci największy rak toczący rosyjskie lasy. 

Niepowodzeniem kończyły się dotychczasowe próby zmiany tej sytuacji. W minionym roku przewodnicząca Rady Federacji Walentyna Matwienko zaproponowała całkowity zakaz eksportu drewna okrągłego podczas opracowywania nowego kodeksu leśnego. Pomysł ten nie uzyskał poparcia rządu.

Wcześniej było kilka propozycji częściowego zakazu eksportu. M.in. w listopadzie 2017 r. szef resortu zasobów naturalnych Dmitrij Kobyłkin zasugerował wstrzymanie eksportu do Chin, na które przypada aż 70 proc. dostaw drewna z Rosji.

W 2007 r. Kreml podniósł cło eksportowe do ochronnego poziomu 80 proc. dla drewna okrągłego, podczas gdy cła na wszystkie drewniane produkty przetworzone zostały wyzerowane. Po przystąpieniu Rosji do WTO psem lat temu utworzono kwoty eksportowe, z których mogą korzystać jedynie przetwórcy. Płacą on wtedy 6,5 proc. cło. Poza kontyngentami stawki celne powinny wzrosnąć z 25 proc. obecnie do 80 proc. w 2021 r.

Według danych Rosleskhoz (odp. Polskich Lasów Państwowych), wielkość pozyskania drewna w ciągu dziesięciu lat zwiększyła się o 27 procent, do 212,4 mln m3 w 2017 r., A eksport drewna okrągłego zmniejszył się trzykrotnie od 2006 r. i wyniósł 19,4 mln m3 trzy lata temu. Eksport do Chin spadł z 23 mln do 13 mln m3. Spadł też eksport do innych kluczowych odbiorców jak Korea Płd oraz Japonia.

Dane te nie uwzględniają nielegalnego wyrębu i eksportu, co ma miejsce na Dalekim Wschodzi Rosji. Szara strefa w rosyjskim leśnictwie obejmuje według różnych szacunków od 30 do 50 proc. handlu drewnem.