Seniorzy boją się ruchu

Ponad połowa polskich seniorów nie podejmuje żadnej aktywności fizycznej – nie ćwiczą, by wzmocnić mięśnie i kości, poprawić ukrwienie ważnych narządów, w tym mózgu, a co gorsze... nawet nie spacerują. Aż 36 proc. osób po 60. roku życia uważa, że wiek jest główną przeszkodą w aktywnym spędzaniu życia.

Błędne podejście do ruchu niestety wpływa niekorzystnie na zdrowie i długość życia, gdyż jak podaje WHO – niedobór ruchu to czwarta przyczyna zgonów na świecie.

Polacy uwielbiają siedzieć

Jak wynika z najnowszego raportu MultiSport Index 2019, przynajmniej raz w miesiącu aktywność fizyczną podejmuje 64 proc. dorosłych Polaków. Najgorzej sytuacja przedstawia się wśród osób po 55. roku życia – w tej grupie aż 53 proc. respondentów nie podjęło, w okresie sześciu miesięcy poprzedzających badanie, żadnej aktywności fizycznej – nawet spacerów.

– Seniorzy w naszym kraju wciąż są za mało aktywni, a należy pamiętać, że aktywny senior to zdrowy senior – zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Niestety, w naszym społeczeństwie wciąż panuje błędne przekonanie, że sport to domena ludzi młodych – mówi Adam Radzki z firmy Benefit Systems, będącej twórcą raportu MultiSport Index.

Ekspert podkreśla, że w Polsce aż 36 proc. osób powyżej 60. roku życia uważa, że wiek stanowi dla nich główną przeszkodę w rozpoczęciu aktywnego trybu życia. – Tymczasem według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia seniorzy, jak wszyscy dorośli, powinni w ciągu tygodnia podejmować 150 minut aerobowego wysiłku fizycznego o umiarkowanym natężeniu lub 75 min aerobowej aktywności o dużej intensywności. Rekomendowane są również ćwiczenia wzmacniające mięśnie wykonywane przynajmniej dwa razy w tygodniu – zaznacza Adam Radzki.

Wraz z postępującym procesem starzenia się polskiego społeczeństwa rośnie potrzeba aktywizacji ruchowej osób starszych. Obecnie indeks starości w Polsce wynosi 115, co oznacza, że na 100 dzieci w wieku 0–14 lat przypada 115 osób w wieku 65 lat i więcej (GUS, 2018 r.).

Wśród seniorów w Polsce największy wpływ na zaangażowanie w aktywność ruchową lub jej brak w codziennym życiu ma wykształcenie (39,6 proc.), postrzeganie społeczności lokalnej (23 proc.) oraz angażowanie seniorów w stałą grupę zainteresowań (18,2 proc.). Dla ogółu Polaków najsilniejszą determinantą aktywności jest wiek (29,9 proc.) – według badania im starsza jest osoba, tym bardziej zwiększa się prawdopodobieństwo, że będzie mniej aktywna.

Ruch ważny dla chorych

Jak wynika z badania MultiSport Index 2019, zaledwie co trzeci aktywny fizycznie Polak powyżej 15. roku życia (czyli około 7 milionów osób) może spełniać minimalne zalecenia dotyczące aktywnego trybu życia. Dodatkowo okazuje się, że 48 proc. z nas spędza w pozycji siedzącej ponad 5 godzin każdego dnia. Niedobór ruchu staje się zagrożeniem na skalę światową – WHO alarmuje, że jest on czwartą przyczyną przedwczesnej śmierci na świecie, odpowiadając tym samym za 3,2 miliona zgonów rocznie.

– Regularna aktywność fizyczna jest w każdym wieku niezbędna dla zachowania zdrowia i dobrej sprawności. Ruchu nie może brakować nawet osobom starszym i przewlekle chorym – podkreśla dr Ernest Kuchar, specjalista medycyny sportowej, kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. – Istnieje bardzo niewiele przeciwwskazań zdrowotnych do aktywności fizycznej i amatorskiego uprawiania sportu, a regularne ćwiczenia wpływają korzystnie na przebieg prawie wszystkich chorób przewlekłych – dodaje.

Lekarz zaznacza, że są silne dowody pochodzące z wiarygodnych badań naukowych, które wskazują, że regularna aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci, spowalnia rozwój miażdżycy, redukuje ryzyko choroby wieńcowej oraz liczbę zdarzeń sercowo-naczyniowych, zmniejsza ryzyko udaru mózgu, rozwoju nadciśnienia tętniczego, poprawia profil lipidowy, zwiększa wrażliwość na insulinę, zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 oraz zespołu metabolicznego. – Regularny wysiłek fizyczny zmniejsza także ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych, w tym tak istotnych, jak rak okrężnicy i rak piersi. Ruch stanowi prewencję nadwagi i otyłości. Nie tylko poprawia sylwetkę, ale też zwiększa gęstość kości, zapobiegając w ten sposób osteoporozie i złamaniom. Podsumowując, ruch jest najbardziej skutecznym lekiem przeciwdziałającym starzeniu, czyli odmładzającym – podkreśla dr Ernest Kuchar.

Aktywność fizyczna, szczególnie w kontekście zdrowia osób starszych, powinna być traktowana jako element profilaktyki zdrowotnej. Według ekspertów regularny ruch nie tylko przeciwdziała ryzyku niepełnosprawności w podeszłym wieku, ale również przyczynia się do lepszej pracy mózgu, w tym poprawy funkcji poznawczych oraz łagodzenia objawów depresji. Na tę chorobę cierpi obecnie 350 mln ludzi na całym świecie, z czego 15–20 proc. stanowią osoby po 65. roku życia.