Współpraca podmiotów publicznych z partnerami prywatnymi jest coraz częściej wykorzystywana do efektywnej realizacji zadań publicznych, a obie strony wykazują się coraz większym zrozumieniem w zakresie wzajemnych potrzeb. Zainteresowanie partnerstwem publiczno-prywatnym stopniowo wzrasta, co potwierdzają dane zawarte w publikacji pn. „Raport rynku PPP 2009- I kw. 2019". Zgodnie z nimi w 2016 r. zawarto 10 umów o partnerstwie publiczno-prywatnym, w 2017 r. o jedną więcej, natomiast w ubiegłym roku już 15 umów o partnerstwie publiczno-prywatnym (*). Najczęściej postępowania wszczynane są w sektorach takich jak: sport i turystyka, infrastruktura transportowa, efektywność energetyczna. Najrzadziej natomiast w zakresie mieszkalnictwa, kultury, budynków publicznych oraz rewitalizacji.
Zidentyfikować faktyczne potrzeby
Aby zrealizować projekt partnerstwa publiczno-prywatnego z sukcesem, niezależnie od sektora oraz formy wynagradzania partnera prywatnego, konieczne jest podjęcie odpowiednio wcześnie właściwych działań przez podmiot publiczny. W pierwszej kolejności, podmiot publiczny powinien zidentyfikować swoje faktyczne potrzeby, w tym potrzeby społeczności lokalnej. Jest to bardzo istotne, zwłaszcza przy realizacji projektu partnerstwa publiczno-prywatnego w trybie koncesyjnym, zapewni bowiem partnerowi prywatnemu realną możliwość czerpania zysku.
W projektach o charakterze koncesyjnym bardzo ważne jest też oszacowanie popytu na usługi, które mają być świadczone przez partnera prywatnego. Ponadto, konieczne jest opracowanie rzetelnej oceny efektywności przedsięwzięcia, które ma być realizowane w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (art. 3a ustawy z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym). Analizy przeprowadzone w ramach oceny efektywności (np. prawna, finansowo-ekonomiczna) pozwolić mają w szczególności na określenie opłacalności wykonywania określonego zadania publicznego w formule partnerstwa publiczno-prywatnego oraz stwierdzenie czy projekt ten będzie atrakcyjny dla potencjalnych partnerów prywatnych.
Atrakcyjne przedsięwzięcie
Z perspektywy partnera prywatnego podpisana umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym oznaczać powinna stabilną relację biznesową oraz przewidywalny poziom zysku na przestrzeni co najmniej kilkunastu kolejnych lat. Można zatem stwierdzić, że zarówno podmiot publiczny jak i partner prywatny muszą postrzegać przedsięwzięcie realizowane w formule partnerstwa publiczno-prywatnego za atrakcyjne dla siebie.
Wydaje się, iż z biegiem czasu oraz w związku z coraz większą liczbą realizowanych projektów partnerstwa publiczno-prywatnego, wzajemne zrozumienie potrzeb publicznych i sektora prywatnego, pozwala na coraz intensywniejsze rozwijanie tej formuły. Potwierdzeniem tego stwierdzenia jest fakt, iż na koniec I kwartału 2019 r. odnotowano 140 zamierzeń inwestycyjnych do realizacji w ppp.
Jak wynika z publikacji pn.: „Raport rynku PPP 2009- I kw. 2019", 74 proc. ze wszystkich planowanych projektów partnerstwa publiczno-prywatnego znajduje się na etapie pomysłu, ewentualnie wyboru doradcy czy sporządzania oceny efektywności. Natomiast w odniesieniu do pozostałych 26 proc. toczą się postępowania na wybór partnera prywatnego. Jeżeli natomiast chodzi o sektory, to najwięcej planowanych przedsięwzięć przeznaczonych jest do realizacji w sektorze infrastruktury transportowej, sportu i turystyki oraz efektywności energetycznej. Przykładowymi zamierzeniami partnerstwa publiczno-prywatnego są projekty takie jak:
- Budowa Portu Zewnętrznego w Porcie Gdynia;
- Budowa Terminalu Kontenerowego w Porcie Zewnętrznym w Świnoujściu;
- Zagospodarowanie błoni Stadionu Narodowego w Warszawie;
- Zaprojektowanie, budowa, eksploatacja i utrzymanie nowego odcinka drogi S6 Obwodnica Metropolii Trójmiejskiej.
Podsumowanie
Partnerstwo publiczno-prywatne coraz częściej stanowi formę realizacji zadań publicznych, zwłaszcza przez samorządy. Podkreślić należy również istotę rzetelnego przygotowania podmiotu publicznego do wszczęcia postępowania na wybór partnera prywatnego, dokonanie wszelkich niezbędnych analiz oraz wykorzystywanie tej formuły wyłącznie do realizacji projektów, w których faktycznie powinna ona znaleźć zastosowanie. Im więcej projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego zostanie zrealizowanych z sukcesem tym więcej dobrych praktyk będą mogły czerpać z ich realizacji inne samorządy, a co za tym idzie powielać udane projekty.
(*) Źródło: https://www.ppp.gov.pl/Aktualnosci/Documents/Raport_z_rynku_PPP_I_kw_2019_FIN.pdf.
Tomasz Korczyński adwokat, Managing Counsel współkierujacy parktyką PPP w warszawskim biurze Dentons
Podstawa prawna: Ustawa z 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. (tekst jedn. DzU z 2019 r.)
