Jednak nieracjonalni

Od prawie roku pracuję jako rektor największej uczelni ekonomicznej w Kazachstanie. Mam bardzo dużo ciekawej pracy, ale jednocześnie w tym czasie przeczytałem ponad 40 książek. To dzięki temu, że moja doba ma 26 godzin.

Publikacja: 13.12.2015 20:00

Rektor, New Economic University, Ałma Ata, Kazachstan

Rektor, New Economic University, Ałma Ata, Kazachstan

Foto: Fotorzepa, Darek Golik DG Darek Golik

Zainspirowany serwisem Audioteki od ponad roku „czytam" książki w postaci audiobooków, co pozwala mi „czytać" i jednocześnie chodzić we wspaniałe tutejsze góry. Z listy audiobooków polecam książkę „Predictably Irrational: The Hidden Forces That Shape Our Decisions", opublikowaną przez Harper Audio. Od lat uczymy studentów, że ludzie podejmują przemyślane, racjonalne decyzje, kierując się doświadczeniem, analizą i zebranymi informacjami. Jednak dorobek ekonomii doświadczalnej, opisany przystępnym i ciekawym językiem w tej książce, pokazuje, że wcale tak nie jest. W większości podejmowanych decyzji jesteśmy nieracjonalni, podejmujemy je impulsywnie, pod wpływem zakotwiczenia naszych oczekiwań i doświadczeń, i potem często żałujemy. Szafy wypełnione po brzegi ubraniami, których nie nosimy, długi na karcie kredytowej, nieudane decyzje życiowe – to przykłady naszej nieracjonalności. Autor opisuje w książce wiele przeprowadzonych eksperymentów, pokazuje, jaki jest mechanizm naszej „przewidywalnej nieracjonalności", i przedstawia proste działania, które mogą nas przed skutkami tej nieracjonalności ochronić. Opiszę przykładowy, nieco szokujący, eksperyment przeprowadzony wśród najlepszych studentów prestiżowej uczelni MIT. Sprawdzono, czy w stanie chłodnego umysłu byliby skłonni do niemoralnych czynów, na przykład do podania dziewczynie alkoholu, żeby nakłonić ją do seksu, lub gotowi do stosunku bez prezerwatywy, gdy nie są pewni, czy dziewczyna jest zdrowa. Zgodnie z przewidywaniami elita światowej edukacji twierdziła, że nie są do tego skłonni. Ale te same pytania zadane na ekranie laptopa podczas silnego podniecenia seksualnego (studenci byli proszeni o masturbowanie się podczas oglądania zdjęć pornograficznych) dały radykalnie inne odpowiedzi. Na chwilę przed ejakulacją studenci w większości odpowiedzieli, że byliby zdolni do wielu niemoralnych czynów.

Teraz 4 zł za tydzień dostępu do rp.pl!

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Ekonomia
Witold M. Orłowski: Słodkie kłamstewka
Ekonomia
Spadkobierca może nic nie dostać
Ekonomia
Jan Cipiur: Sztuczna inteligencja ustali ceny
Ekonomia
Polskie sieci mają już dosyć wojny cenowej między Lidlem i Biedronką
Ekonomia
Pierwsi nowi prezesi spółek mogą pojawić się szybko