Rz: Czy czeka nas dekada powolnego 2–3-proc. wzrostu PKB?

Maciej Bukowski:

Najbliższa nie, ale kolejna już tak. Teraz jeszcze nie wyczerpały się wszystkie proste rezerwy rozwoju gospodarczego i w tej dekadzie przeciętny wzrost powinien oscylować wokół 4 proc. To nie oznacza, że w każdym roku wzrost będzie taki sam. Teraz mamy przed sobą dwa lata wyraźnego spowolnienia u nas i recesji w Europie. Im szybciej będzie się podnosiła Europa, tym szybciej nam się to uda.

Na czym polegają proste rezerwy? Większość ekonomistów uważa, że już ich nie mamy.

Nadal przedsiębiorstwa mają rezerwy efektywnościowe. Naszym pracownikom zajmuje więcej czasu zrobienie tego samego, co pracownikom z innych krajów. I to są nasze rezerwy.

Dlaczego uważa pan, że wzrost zatrzyma się w Europie tylko na kilka kwartałów?

Jesteśmy sąsiadami Niemiec, to nasz największy partner handlowy. A w wychodzeniu z kryzysu ważne są bodźce i otoczenie instytucjonalne. Niemcy są nastawieni na produktywne wykorzystanie zasobów. Kraje południa wciąż w jakiejś części szukają „renty", czyli nie reformują się konsekwentnie, im będzie trudniej niż Niemcom. My jesteśmy w środku: reformujemy się, ale niekonsekwentnie i często zbyt późno.

Jakie mogą być społeczne konsekwencje 2-procentowego wzrostu, a jakie szanse na 4-proc.?

W Polsce mamy wciąż nierozwiązany problem bezrobocia strukturalnego. Między innymi dlatego w czasach spowolnienia wzrostowi bezrobocia towarzyszy wzrost ubóstwa. To może być najpoważniejszy problem na najbliższy czas. Za to 4-proc. wzrost powoduje, że gonimy Europę, poprawia się standard naszego życia, zmniejszają się różnice – choćby w płacach.

Dlaczego kolejna dekada będzie gorsza?

Nie myślimy o tym, że za pięć lat osiągniemy poziom rozwoju Portugalii, a za 12–15 Hiszpanii. I wtedy wzrost PKB zwolni właśnie do 2 proc. Przestaniemy gonić Europę.