Pomysł na cykl „Kataryniarze” zrodził się dziesięć lat temu. Grzegorz Szlapa, były członek grupy Kabel – pierwszego rock’n’rollowego bandu kabaretowego, zaczął organizować w Trójmieście spotkania zatytułowane „Kataryniarze – Kabaretowa Rewelacja Miesiąca”. Zapraszał na nie zespoły działające w nieformalnym studenckim obiegu, które miały świeże spojrzenie na ten rodzaj estradowej działalności.
– Do lat 90. kabaret to była głównie sprawa polityczna – służył wyrażeniu sprzeciwu wobec rzeczywistości – mówi Szlapa. – Później powoli się to zmieniło. Na znaczeniu zyskała forma, widowiskowość, interaktywność, nawet komercyjność. Ale istotna pozostała mądrość wypowiedzi, wrażliwość artystów i ich niechęć do pójścia na łatwiznę.
Poprzeczka dla zapraszanych zespołów od początku została wysoko postawiona. Nazwa cyklu nawiązuje do określenia, którego w swojej książce użył Andrzej Cybulski. Pokolenie kataryniarzy to wielcy niepokorni lat 50. i 60. XX wieku – m.in. Zbyszek Cybulski, Jacek Fedorowicz, Bogumił Kobiela, Wowo Bielicki, twórcy Bim Bomu, Cyrku Afanasjeffa, Teatru Rozmów...
W 1998 roku Szlapa uznał, że środowisko satyryków powinno się samo oceniać, i zorganizował w Trójmieście pierwszą galę finałową. Tytuł Rewelacji Roku kabareciarze przyznali wówczas Ireneuszowi Krosnemu. Później zostały nim wyróżnione m.in. Mumio i Hrabi, a Kataryniarzem XX Wieku został w 1999 roku Jacek Fedorowicz.
W 2008 roku gala przeniosła się do Warszawy. W Sali Kongresowej wystąpią Neo-Nówka, Łowcy. B, Hrabi, Paranienormalni, Grupa MoCarta, Formacja Chatelet, Artur Andrus, Kabaret Młodych Panów i jako bonus muzyczny zespół Kowalski.
