Pieniądze za spóźniony lot

Pasażer linii lotniczych jak każdy klient ma swoje prawa. Większość z nich jest uregulowana w europejskim rozporządzeniu WE nr 261/2004 z 2004 r.

Regulacje te dotyczą sytuacji, kiedy pasażer nie został wpuszczony na pokład samolotu nie ze swojej winy (np. z powodu overbookingu, czyli sprzedania przez linię lotniczą większej liczby biletów niż jest miejsc w samolocie), dużego opóźnienia lotu lub jego odwołania. Unijne przepisy obejmują wszystkich pasażerów odlatujących z lotniska w państwie członkowskim UE, a także tych, którzy odlatują z innego kraju, ale lądować będą na terenie Unii; dodatkowy warunek: lot obsługiwany jest przez przewoźnika z UE.

Co istotne, przepisy dotyczą nie tylko tradycyjnych linii lotniczych, ale także linii tanich oraz czarterów, czyli lotów będących częścią zorganizowanych wycieczek (nie dotyczy to sytuacji, gdy wycieczka jest odwołana z innych powodów niż odwołanie lotu). Poza tym zasady opisane w rozporządzeniu obejmują osoby, które podróżują na podstawie biletów-nagród wystawionych w ramach programów lojalnościowych.

Jedzenie, picie i euro

W przypadku odwołanego lotu w pierwszej kolejności pasażer ma prawo do otrzymania pisemnej informacji o przepisach na temat odszkodowania i  przysługującej pomocy. Przewoźnik musi również zapewnić należytą opiekę, czyli bezpłatne posiłki i napoje oraz zakwaterowania (łącznie z pokryciem kosztów transportu pomiędzy lotniskiem a hotelem). Pasażer ma ponadto prawo do wyboru pomiędzy zwrotem kosztów biletu, a podróżą do miejsca docelowego według zmienionego połączenia. Co więcej pasażer powinien dostać odszkodowanie w wysokości od 250 do 600 euro (w zależności od zasięgu  podróży) w przypadku, gdy powiadomienie  o odwołaniu nastąpiło zbyt późno z winy przewoźnika, a zaoferowane połączenie zastępcze w znaczący sposób różni się od odwołanego.

W przypadku opóźnionego o co najmniej dwie godziny lotu prawa pasażera są podobne, jak w przypadku odwołania połączenia. Różnica polega na zastrzeżeniu co najmniej 5-godzinnego opóźnienia w przypadku chęci otrzymania zwrotu kosztów biletu lub lotu powrotnego do pierwszego miejsca odlotu. Prawo do odszkodowania w analogicznej wysokości od 250 do 600 euro przysługuje w przypadku, gdy pasażerowie przybędą do miejsca docelowego co najmniej 3 godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika godzinie przylotu. Zasady te nie obowiązują, jeśli odwołanie lub opóźnienie lotu nastąpiło na skutek wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności, jak strajk, zamieszki czy wybuch wulkanu.

Zgodnie z europejskim rozporządzeniem w sytuacji overbookingu linia lotnicza najpierw powinna ogłosić, że szuka chętnych do zrezygnowania z lotu. Osoba, która zgłosi się dobrowolnie, dostaje za to określone benefity (art. 8 rozporządzenia).

Przede wszystkim w ciągu siedmiu dni może dostać zwrot kosztów biletu (na cały lot lub tę jego część, która nie doszła do skutku). Ale pasażer ma prawo odmówić przyjęcia zwrotu pieniędzy. Może zażyczyć sobie, by linia lotnicza, która pierwotnie sprzedała bilet, na swój koszt zorganizowała mu alternatywne połączenie lotnicze do miejsca docelowego. Ważne, że to pasażer decyduje, czy lot ma się odbyć w najbliższym możliwym terminie czy w późniejszym, dogodniejszym dla niego.

Prawa także w pociągu

Z kolei w przypadku opóźnienia pociągu można domagać się częściowego zwrotu kosztów biletu. Zasady odnoszą się do przejazdów na terenie Polski i UE pociągami: Express, InterCity, Express InterCity, EuroCity lub EuroNight.

Pasażer ma wówczas prawo wyboru między otrzymaniem zwrotu kosztów biletu lub kontynuacją/zmianą trasy, jeśli opóźnienie wynosi co najmniej godzinę. Jeśli zdecyduje się na pierwszą opcję, otrzymuje prawo do odszkodowania 25 proc. ceny biletu, jeśli opóźnienie sięgnęło od 60 do 119 minut oraz

50 proc. ceny biletu, jeśli pociąg był opóźniony o 120 minut lub więcej. Dodatkowo, jeśli opóźnienie przekracza godzinę, przewoźnik powinien zapewnić jedzenie i picie, a w uzasadnionych przypadkach także zakwaterowanie.

- Warto poprosić konduktora o potwierdzenie faktu opóźnienia na bilecie. Bilet będzie bowiem stanowił podstawę do reklamacji. Należy ją złożyć przewoźnikowi w sposób pisemny – radzi Katarzyna Słupek, specjalista ds. komunikacji w Europejskim Centrum Konsumenckim.