Reformatorzy na krawędzi

Tak źle Ukraińcy jeszcze nie oceniali polityków rządzących na Dnieprem. – Nie grozi nam „trzeci Majdan" – mimo wszystko uważa szefowa ukraińskiej sekcji Radia Swoboda Inna Kuzniecowa.

Jednak ponad połowie Ukraińców nie podoba się praca prezydenta Petra Poroszenki, a ponad 2/3 – premiera Arsenija Jaceniuka. Niepopularność tego ostatniego bije rekordy: jedynie 16,8 proc. mieszkańców ocenia go pozytywnie.

Najgorzej ukraińscy reformatorzy wypadają we wschodnich regionach kraju: w niektórych rejonach ponad 2/3 pytanych przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) źle ocenia prezydenta, a aż 75 proc. – szefa rządu.

„Rekordzistami niepopularności są trzej politycy, którzy byli głównymi liderami Euromajdanu: premier Jaceniuk, przywódca partii Swoboda Ołeh Tiahnybok i mer Kijowa Witalij Kliczko" – nie bez ukrytej satysfakcji podkreślają rosyjscy eksperci.

Cena reform

Gwałtowny spadek poparcia nastąpił pomiędzy marcem a lipcem, gdy władze – pod naciskiem sytuacji wewnętrznej, ale i międzynarodowych instytucji finansowych – rozpoczęły wreszcie reformy gospodarcze. Społeczeństwo szybko odczuło zarówno ich skutki, jak i rezultaty zeszłorocznego załamania się gospodarki. A Międzynarodowy Fundusz Walutowy i międzynarodowe agencje ratingowe prognozują dalszy spadek PKB w tym roku o 8–9 proc.

W ciągu kilku miesięcy mieszkańcy kraju poczuli skutki podwyżki czynszów komunalnych, podwyżki cen gazu wraz z galopującą inflacją i zwiększającym się bezrobociem. Nikt nie zauważył chwalonego przez międzynarodowych ekonomistów wzrostu rezerw walutowych kraju pod koniec lipca ani kolejnej, miliardowej transzy kredytów MFW: nie przełożyły się one na ceny towarów na rynku.

– Nastroje społeczne na Ukrainie nie są aż tak złe, jak mogłoby się wydawać, wszyscy bowiem pocieszają się, że już osiągnęliśmy dno i teraz będziemy już tylko iść w górę – mówi „Rz" Inna Kuzniecowa. Rząd najwyraźniej jest podobnego zdania i uważa, że ukraiński PKB już w przyszłym roku wzrośnie o 2 proc.

Reformatorska koalicja rządząca zagrożona jest jednak przez konkurentów, zbliżają się październikowe wybory lokalne. Opozycja punktuje wahania i niekonsekwencje władz. Zwolennikom zaś trudno wymienić jakieś pozytywne dokonania obecnego rządu. – Zaczęli walkę z korupcją, prowadzą reformę samorządową (czyli decentralizację), ale reforma sądowa utknęła z powodu dużego oporu środowiska prawniczego – przyznaje jeden z nich w rozmowie z „Rz".

Pewnie dlatego najmniejszym zaufaniem wśród Ukraińców cieszą się sądy wraz z milicją – na równi z... rosyjskimi mediami.

Powrót Julii

Kijowscy eksperci podkreślają, że najwięcej na krytyce rządu zyskała pomarańczowa księżniczka Julia Tymoszenko, która zdyskontowała niezadowolenie z kolejnej, niedawnej podwyżki cen – tym razem ogrzewania komunalnego. Jednocześnie bezlitośnie – jak to ma w zwyczaju – atakuje swych dawnych współpracowników, którzy weszli do rządu, przede wszystkim swego dawnego przyjaciela Arsenija Jaceniuka.

Według Kijowskiego Instytutu Socjologii Międzynarodowej obecnie jej partia Batkiwszczyna jest drugą najpopularniejszą siłą polityczną kraju, ustępując jedynie o 1 punkt procentowy Blokowi Petra Poroszenki. Pozostałe partie cieszą się poparciem o połowę mniejszym. Jeśli ten trend się utrzyma, to do końca roku Tymoszenko stanie się liderem ukraińskiej polityki.