Reklama

Za krótki termin na zgłoszenie niegodności dziedziczenia? RPO postuluje przedłużenie

Zastępca rzecznika praw obywatelskich postuluje wydłużenie czasu na wystąpienie o uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.

Publikacja: 02.07.2024 07:27

Za krótki termin na zgłoszenie niegodności dziedziczenia? RPO postuluje przedłużenie

Foto: Adobe Stock

To pokłosie skarg od obywateli. Doktor Stanisław Trociuk, zastępca RPO, zwrócił się w tej kwestii do Ministerstwa Sprawiedliwości. Przypomnijmy że uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim może wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o przyczynie niegodności, ale nie później niż przed upływem trzech lat od śmierci spadkodawcy (czyli od otwarcia spadku).

Czytaj więcej

W jakich przypadkach niegodne zachowanie spadkobiercy wykluczago z dziedziczenia

Kiedy spadkodawca jest niegodny dziedziczenia?

Co ważne, jest kilkanaście przesłanek uznania przez sąd, że spadkobierca jest niegodny dziedziczenia. Chodzi np. o to, że uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego. Niektóre z tych przesłanek mogą ujawnić się dopiero po śmierci spadkodawcy, w tym np. to, że spadkobierca dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko osobie, po której ma dziedziczyć, lub umyślnie ukrył albo zniszczył, lub przerobił jego testament. Spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Okres trzech lat od śmierci spadkodawcy niejednokrotnie nie wystarcza więc na stwierdzenie nabycia spadku. Nie można też mówić o znaczącym zwiększeniu stabilności prawnej po upływie takiego czasu, bo w dalszym ciągu możliwe jest kwestionowanie tytułu do dziedziczenia, tyle że już na innych podstawach.

— Do dziesięciu lat można kwestionować ważność testamentu z powodu wad oświadczenia testatora, a po upływie tego czasu możliwe jest powoływanie się na nieważność testamentu z innych powodów, np. braku zdolności do sporządzenia testamentu — wskazuje w swoim wystąpieniu RPO.

Reklama
Reklama

Za mało czasu na zgłoszenie niegodności spadkobiercy

Wymaga zatem przemyślenia, czy krótki termin na kwestionowanie podstawy dziedziczenia jedynie w przypadku niegodności spadkobiercy ma uzasadnienie. Tym bardziej że te same okoliczności mogą prowadzić do podważenia ważności testamentu, a jednocześnie okazać się nieskuteczne w żądaniu uznania spadkobiercy za niegodnego.

— Obecnie występuje niespójność systemowa, w przypadku gdy testament unieważniono z powodu groźby, ale grożący nadal dziedziczy, tyle że z ustawy, bo upłynął termin uznania go za niegodnego. Orzeczeń dotyczących zbyt krótkiego terminu na żądanie uznania spadkobiercy za niegodnego jest jednak mało. Kwestia nie wydaje się więc warta fragmentarycznej interwencji ustawodawcy w prawo spadkowe — ocenia dr Bogudar Kordasiewicz, radca prawny, specjalista od prawa spadkowego.

Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Prawo drogowe
Koniec mandatów za zieloną strzałkę? Ministerstwo szykuje rewolucyjne zmiany
Nieruchomości
Zmiany w spółdzielniach mieszkaniowych. Kolejny zwrot ws. adwokatów i radców
Prawo w Polsce
Dramat warszawskich rodzin. Nawet miesiąc oczekiwania na pogrzeby bliskich
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Prawo w Polsce
Twoje dziecko jest ofiarą hejtu? Sprawdź, jakie kroki prawne możesz podjąć
Materiał Promocyjny
Jak rozwiązać problem rosnącej góry ubrań
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama