Gminy przestaną wydawać warunki zabudowy

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Budowlanego zakończyła właśnie prace nad częścią urbanistyczną projektu kodeksu urbanistyczno-budowlanego.

– Polskie planowanie przestrzenne obecnie praktycznie nie istnieje, zamiast budować na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, lokalizuje się ponad połowę inwestycji na podstawie decyzji administracyjnych o warunkach zabudowy. Ma to fatalne skutki – uważa Adam Kowalewski, architekt, urbanista oraz przewodniczący zespołu ds. planowania przestrzennego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego. – Chcemy z tym skończyć i wrócić do sprawdzonych standardów planistycznych obowiązujących w krajach europejskich, a zawartych w „Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2030" przyjętej przez poprzedni rząd i Sejm.

Plany i przepisy

Projekt kodeksu przewiduje, że nowe obiekty będzie można budować (z małymi wyjątkami) wyłącznie na podstawie miejscowych planów. Natomiast na terenach zabudowanych, posiadających uzbrojenie i drogi, również na podstawie przepisów urbanistycznych. Będą je uchwalać rady gmin na podstawie wytycznych zawartych w kodeksie oraz w rozporządzeniach wykonawczych. Określą one minimalne wymogi w zakresie usług, funkcji publicznych, terenów zieleni i rekreacji oraz komunikacji. Oznacza to, że budowa osiedli w szczerym polu nie będzie już możliwa.

– Obecnie to największy problem polskiej urbanistyki. Jest efektem nacisków inwestorów na władze gmin. Na tych terenach brakuje dróg, szkół, usług i komunikacji publicznej. Koszty ich utrzymania są kolosalne. Zawsze będą to tereny o niskim standardzie zabudowy – mówi Adam Kowalewski.

64,4 proc.

- Gdańska miało na początku 2015 r. miejscowe plany, to najwięcej w skali całego kraju

Nowy system spowoduje, że zabudowa wróci do miast i przestanie się rozlewać poza ich granicami. W konsekwencji koszt budowy osiedli mieszkaniowych powinien maleć, bo realizacja usług, uzbrojenia i dróg będzie tańsza.

Autorzy projektu likwidują też warunki zabudowy. Są one obecnie jedną z głównych przyczyn braku ładu przestrzennego. To na ich podstawie wydawane są pozwolenia na budowę osiedli w szczerym polu.

Gminy są ostrożne

– Koszty społeczne i ekonomiczne takiego modelu urbanizacji są bardzo wysokie. Nie bez powodu dokumenty unijne za największe zagrożenie dla miast Europy uznały rozpraszanie zabudowy, w Polsce jest to powszechnie dziś zjawisko - zaznacza Kowalewski.

Same gminy bardzo ostrożnie podchodzą do proponowanych zmian.

– Ich kierunek jest słuszny – przyznaje Krzysztof Lewandowski, wiceprezydent Zabrza. – Autorzy projektu muszą jednak pamiętać, że gdy chodzi o likwidację warunków zabudowy, trzeba wprowadzić długi okres przejściowy, bo inaczej zapanuje chaos.