Sąd: walka z dopalaczami to zadanie prezydenta, a nie gminy

Rada Miasta Leszno nie miała prawa podjąć uchwały zobowiązującej prezydenta miasta do powołania zespołu ds. walki z dopalaczami – uznał Naczelny Sąd Administracyjny.

– Dla takiej uchwały próżno bowiem szukać podstawy prawnej – wskazał sąd.

Reakcja na sytuację

Rada Leszna uchwałę w sprawie powołania zespołu interwencyjnego ds. przeciwdziałania tzw. dopalaczom oraz rady eksperckiej podjęła 10 września 2015 r. Zespół miał się zajmować profilaktyką, m.in. organizować zajęcia dla młodzieży i akcje społeczne

– To była reakcja na zaistniałą w mieście sytuację – tłumaczył na rozprawie przed NSA Andrzej Krzyszowski, adwokat reprezentujący radę. – Leszczyński program przeciwdziałania narkomanii nie przewidywał bowiem żadnych działań wymierzonych w dopalacze. Dlatego rada postanowiła zalecić prezydentowi opracowanie stosownego dokumentu, wskazując jednocześnie, że powinien go opracować fachowy zespół – tłumaczył adwokat.

Andrzej Krzyszowski wskazywał także, że do podjęcia tej treści uchwały radę upoważniały przepisy ustawy o samorządzie gminnym, a jednocześnie nie sprzeciwiały się jej przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Podział władzy

NSA sprawę ocenił jednak odmiennie. Stwierdził, że uchwała została podjęta bez upoważnienia ustawowego, a ponadto rada, nakazując prezydentowi podjęcie konkretnych działań, wkroczyła w jego kompetencje.

– W konsekwencji należy uznać, że Rada Miasta Leszno rażąco naruszyła prawo – wskazała Małgorzata Masternak-Kubiak, sędzia NSA. – Rada może co prawda podejmować uchwały wyznaczające kierunek działań wójta, ale nie może w takiej uchwale nakazać wójtowi podjęcia konkretnych działań – podkreślała.

NSA uznał także, że leszczyńska uchwała jest sprzeczna z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii.

– Ustawa ta bowiem stanowi, że do opracowania gminnego programu antynarkotykowego zobowiązany jest wójt, który może powierzyć wykonanie tego zadania powołanemu przez siebie pełnomocnikowi – wskazywał sąd.

– Oczywiście rada może powoływać gremia kolegialne, ale pod warunkiem, że nie będą one przejmować ustawowych kompetencji organów gminy, a możliwość ich tworzenia musi przewidywać statut – wyjaśniała Małgorzata Masternak-Kubiak. – Tymczasem statut Leszna o tym milczy – wskazywała.

Bezskuteczne zakazy

Jak wynika z prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. II SA/Go 26/11), rada gminy nie może wprowadzić zakazu handlu dopalaczami. Głównie dlatego, że są to kwestie uregulowane już przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.