Mieszkańcy nie zawsze uczestniczą w kosztach odbudowy

Zasadą jest, że gdy gmina buduje kanalizację, wodociągi, drogę czy inną infrastrukturę, to może mieszkańców – właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości – obciążyć częścią kosztów. Służy temu opłata adiacencka.

Uchwała rady i decyzja wójta

Wysokość takiej opłaty nie może przekraczać 50 proc. różnicy między wartością, jaką nieruchomość miała przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością, jaką ma po ich wybudowaniu. Stawkę procentową tej opłaty ustala rada gminy w drodze uchwały (art. 146 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Obowiązek wniesienia opłaty powstaje po wydaniu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) decyzji administracyjnej. Decyzję taką organ gminy może wydać po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej.

Wydanie decyzji może nastąpić w terminie trzech lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości, pod warunkiem że w dniu stworzenia tych warunków obowiązywała uchwała rady gminy ustalająca stawkę procentową opłaty adiacenckiej.

Opłata adiacencka związana z budową infrastruktury ma fakultatywny charakter, co oznacza, że gmina może, ale nie musi jej pobierać.

Przesłanki odstąpienia

Jak wynika z ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (DzU z 2011 r. nr 234, poz. 1385), Rada Ministrów może określić w drodze rozporządzenia wykaz gmin lub miejscowości poszkodowanych w wyniku wystąpienia powodzi, na terenie których stosuje się szczególne rozwiązania. Jednym z takich rozwiązań, które rząd może wprowadzić w gminie poszkodowanej przez powódź, jest odstąpienie od stosowania na jej terenie opłat adiacenckich.

– Odstąpienie od naliczania opłaty adiacenckiej nie ma charakteru generalnego – wyjaśnia Mariusz Filipek, radca prawny z Kancelarii Prawnej Filipek & Kamiński sp.k. – Oznacza to, że jeżeli gmina zniszczony powodzią wodociąg albo drogę odbuduje i odda do użytku w okresie wskazanym w rozporządzeniu Rady Ministrów, to opłaty adiacenckiej nie może ani naliczać, ani pobierać. Gdy natomiast urządzenia zostaną oddane do użytku po tym okresie, to nie ma przeszkód, aby taka opłata została na właścicieli nieruchomości nałożona, zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami – dodaje radca prawny.

– Właścicielom nieruchomości poszkodowanym na skutek powodzi należy się osłona w postaci zawieszenia opłaty adiacenckiej – mówi Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Trzeba jednak pamiętać, że wiele gmin zmuszonych do odbudowy zniszczonej infrastruktury nie tyle ją odtwarza, ile rozbudowuje. Zawieszenie opłaty powinno zatem dotyczyć tylko tych właścicieli nieruchomości, którzy np. do zniszczonego wodociągu byli już podłączeni, a nie nowych jego użytkowników. Takiego rozwiązania ustawodawca jednak nie przewidział.

Zdaniem Andrzeja Porawskiego zarówno opłata adiacencka, jak i opłata planistyczna to przeżytek, który powinien zostać jak najszybciej wyeliminowany przez wprowadzenie podatku od wartości, a nie powierzchni nieruchomości.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.cyrankiewicz@rp.pl

MSWiA wyjaśnia

Decyduje data oddania urządzeń technicznych do użytku

Jeżeli Rada Ministrów w rozporządzeniu wydawanym na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi ustali termin (nie dłuższy niż 12 miesięcy) stosowania art. 6 ust. 2 tej ustawy na terenie danej gminy, to w okresie tym stworzenie warunków do podłączenia nieruchomości do urządzeń infrastruktury technicznej nie będzie powodowało naliczenia opłaty adiacenckiej, nawet gdy wzrośnie wartość nieruchomości. Jeżeli natomiast warunki do podłączenia nieruchomości powstałyby po okresie wskazanym przez Radę Ministrów w rozporządzeniu, jest możliwość naliczenia opłaty adiacenckiej. Zaznaczyć trzeba, że jedynie opłata adiacencka z tytułu wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego scaleniem i podziałem nieruchomości ma charakter obligatoryjny. Decyzja o naliczaniu opłat w wypadku budowy infrastruktury zależy natomiast od uznania gminy.

Czytaj także w serwisach:

Samorząd

»

Zadania

»

Zarządzanie kryzysowe

Samorząd

»

Finanse

»