ETPC uznał, że naruszono artykuł 8 Konwencji o prawie do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, uznał też, że nie ma potrzeby osobnej analizy art. 13. Ponadto przyznał Małgorzacie Rybickiej i Ewie Solskiej po 16 tysięcy euro. - To wyrok o znaczeniu precedensowym - podkreśla Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
W październiku 2016 r. prokurator prowadzący postępowanie w sprawie katastrofy smoleńskiej postanowił powołać zespół biegłych w celu przeprowadzenia autopsji ciał ofiar tej katastrofy. Badania miały służyć ustaleniu przyczyn zgonu, w szczególności pod kątem tego, czy doszło do niego w wyniku uderzenia samolotu o powierzchnię ziemi, czy może wskutek eksplozji materiałów wybuchowych na pokładzie. W tym celu miano dokonać ekshumacji 83 ofiar – ciała 9 ofiar zostały ekshumowane wcześniej, zaś w czterech przypadkach doszło do kremacji zwłok.
Część rodzin sprzeciwiała się takiej decyzji, twierdząc, że ekshumacje będą naruszać ich prawo do kultu pamięci o zmarłych bliskich oraz prawo do prywatności. Pośród nich byli również skarżący, którzy apelowali do Prokuratora Generalnego o zaniechanie przeprowadzania tej czynności, a następnie złożyli formalne zażalenie na postanowienie prokuratora. Prokuratura uznała to zażalenie za niedopuszczalne, jednak skarżący odwołali się do Sądu Okręgowego w Warszawie. Postępowanie w tej sprawie jeszcze się nie zakończyło, gdyż w kwietniu 2017 r. sąd zadał Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie dotyczącego tego, czy Kodeks postępowania karnego „w zakresie, w jakim nie przewiduje możliwości złożenia zażalenia na zarządzenie wyjęcia zwłok z grobu" jest zgodny z Konstytucją oraz EKPC.
W swojej skardze do ETPC, wniesionej w kwietniu 2017 r., skarżące zarzucały polskim władzom złamanie dwóch przepisów EKPC: art. 8, gwarantującego prawo do prywatności, oraz art. 13, formułującego prawo do skutecznego środka zaskarżenia. Argumentują, że ekshumacja wbrew woli osoby najbliższej stanowi bardzo głęboką ingerencję w prawo chronione z mocy art. 8 EKPC. Powinno do niej dochodzić wyłącznie wówczas, gdy jest to bezwzględnie konieczne i na podstawie przepisów zapewniających odpowiednią ochronę przed arbitralnością władz. Tymczasem, w niniejszej sprawie prokuratura nie wyjaśniła należycie, dlaczego ekshumacja bliskich skarżących jest niezbędna, a ponadto postanowienie w tej sprawie nie podlegało zaskarżeniu.
Sprawa została zakomunikowana rządowi polskiemu we wrześniu 2017 r. ETPC zwrócił się wówczas do rządu z pytaniem o to, czy doszło do ingerencji w prawo do ochrony życia prywatnego i rodzinnego skarżących, a jeśli tak, to czy ingerencja ta była niezbędna oraz czy skarżącym przysługiwał skuteczny środek zaskarżenia. Trybunał zażądał również informacji na temat porządku, w jakim przeprowadzane są kolejne ekshumacje.
