- Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego;
- Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego;
- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
- Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna;
[b]Ich organami są – odpowiednio:[/b]
- Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej;
- Komendant Wojewódzki Policji;
- Kurator Oświaty;
- Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych;
- Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
- Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa;
- Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
- Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
- Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
- Wojewódzki Konserwator Zabytków;
- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
- Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego;
- Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny;
- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego.
Każda z wymienionych wyżej służb dysponuje sobie właściwym instrumentarium prawno-organizacyjnym dla realizacji postawionych zadań co jednak nie zmienia faktu, że pozostają one pod zwierzchnictwem wojewody.
I tak [b]wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego[/b] powołuje i odwołuje wojewoda, za zgodą Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Swoje zadania wykonuje on przy pomocy wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego, którego organizację określa regulamin ustalony przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego i zatwierdzony przez wojewodę.
[b]Kuratora oświaty[/b] powołuje i odwołuje wojewoda, za zgodą ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Wykonuje on swoje zadania i kompetencje przy pomocy kuratorium oświaty, które jest państwową jednostką budżetową.
Szczegółową organizację oraz tryb pracy kuratorium, określa regulamin kuratorium ustalony przez kuratora oświaty i zatwierdzony przez wojewodę w realiach prawnych stosownego rozporządzenia ministra edukacji narodowej
[b]Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych[/b], podlega ministrowi właściwemu do spraw rynków rolnych. W jej skład wchodzą Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz wojewódzkie inspektoraty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
[b]Wojewódzkim inspektoratem[/b] kieruje inspektor a minister właściwy do spraw rynków rolnych został upoważniony ustawowo do określenia w drodze rozporządzenia, szczegółowych zasad organizacji Inspekcji. Nie ma w nim mowy o konieczności tworzenia regulaminu organizacyjnego.
Zadania Inspekcji Handlowej na szczeblu wojewódzkim wojewoda wykonuje przy pomocy wojewódzkiego inspektora inspekcji handlowej, jako kierownika Wojewódzkiej Inspekcji Handlowej. Jest on powoływany i odwoływany przez wojewodę za zgodą Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. [b] Wojewódzki inspektor [/b]kieruje działalnością wojewódzkiego inspektoratu inspekcji handlowej, który jest jednostką budżetową. Szczegółową organizację wojewódzkiego inspektoratu określa regulamin organizacyjny ustalany przez wojewódzkiego inspektora i zatwierdzany przez wojewodę w ramach upoważnienia wynikającego z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.
Wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa powołuje i odwołuje wojewoda, za zgodą Głównego Inspektora .Swe zadania wykonuje na obszarze województwa, przy pomocy wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa, który jest jednostka budżetową.
Szczegółową organizację tak rozumianego wojewódzkiego inspektoratu określa regulamin organizacyjny ustalany przez wojewódzkiego inspektora , zaopiniowany przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa i zatwierdzany przez wojewodę w ramach umocowania z par.6 rozporządzenia wykonawczego ministra właściwego do spraw rolnictwa.
[b] Wojewódzki lekarz weterynarii[/b] wykonuje swoje zadania przy pomocy wojewódzkiego inspektoratu weterynarii, którego jest kierownikiem. Szczegółowy zakres zadań oraz tryb pracy wojewódzkich inspektoratów weterynarii określa regulamin organizacyjny ustalony przez wojewódzkiego lekarza weterynarii w trybie zarządzenia ministra właściwego do spraw rolnictwa , które jednak nie zawiera jakiejkolwiek regulacji o roli wojewody nie tylko w tworzeniu tego dokumentu ale i jego zatwierdzaniu.
[b]Wojewódzki konserwator zabytków[/b] kieruje wojewódzkim urzędem ochrony zabytków, działając przy tym na podstawie regulaminu nadanego na swój wniosek przez wojewodę.Zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie województwa wykonuje państwowy wojewódzki inspektor sanitarny. Jako organ rządowej administracji zespolonej kieruje działalnością wojewódzkiej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Wojewoda ma w stosunku do wojewódzkiej ale i powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej uprawnienia organu założycielskiego w rozumieniu przepisów o zakładach opieki zdrowotnej skutkiem czego nadaje stacji sanitarno-epidemiologicznej statut określając jej ustrój organizacyjny oraz inne sprawy dotyczące funkcjonowania a nieuregulowane w ustawie.
Ustawowo określone zadania [b]Inspekcji Ochrony Środowiska[/b] na szczeblu województwa wykonuje wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska jako kierownika wojewódzkiej inspekcji ochrony środowiska .
Tym samym wojewódzki inspektor ochrony środowiska wykonuje swe zadania i kompetencje w imieniu wojewody, jest przez wojewodę powoływany i odwoływany z tym, że za zgodą Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
Zasady organizacji wojewódzkiego inspektoratu określone zostały [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Rozporzadzenia/1999/DU1999Nr%20%203poz%20%2021.asp]rozporządzeniem Ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa[/link].
Zgodnie z jego § 6 szczegółową organizację wojewódzkiego inspektoratu określa regulamin organizacyjny opracowany przez wojewódzkiego inspektora i zatwierdzony przez wojewodę w porozumieniu z Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska. Zadania Inspekcji Transportu Drogowego na szczeblu wojewódzkim wykonuje wojewoda działający za pośrednictwem wojewódzkiego inspektora transportu drogowego jako kierownika wojewódzkiej inspekcji transportu drogowego.
Zasady organizacji wojewódzkich inspektoratów transportu drogowego zostały określone rozporządzeniem Ministra Transportu, zgodnie z którym szczegółową organizację wojewódzkiego inspektoratu określa regulamin organizacyjny ustalany przez wojewódzkiego inspektora i zatwierdzany przez wojewodę, po zaopiniowaniu przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
[b] Zadania Inspekcji Farmaceutycznej[/b] na terenie województwa wykonuje wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego jako kierownika wojewódzkiej inspekcji farmaceutycznej. Wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, powołuje i odwołuje wojewoda, za zgodą Głównego Inspektora Farmaceutycznego. O ile organizację Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego określa statut nadawany przez ministra właściwego do spraw zdrowia w drodze rozporządzenia to jeśli chodzi o organizację wojewódzkiego inspektoratu farmaceutycznego ustawa na ten temat milczy.
W myśl art. 6a ust. 2 ustawy [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2005/DU2005Nr240poz2027.asp]Prawo geodezyjne i kartograficzne[/link], wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego wykonuje w imieniu wojewody zadania i kompetencje Służby Geodezyjnej i Kartograficznej określone w ustawie i przepisach odrębnych. Powołuje go i odwołuje wojewoda, za zgodą Głównego Geodety Kraju. Jeśli chodzi o szczegółowa organizację wojewódzkiej inspekcji nadzoru geodezyjnego i kartograficznego to ustawa na ten temat milczy.
W odniesieniu do[b] Państwowej Straży Pożarnej[/b] obowiązująca ustawa pragmatyczna uregulowała kwestię organizacji komendy wojewódzkiej w art. 13 a ust.3. W myśl jego brzmienia regulamin organizacyjny komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej jest ustalany przez komendanta wojewódzkiego i zatwierdzany przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, po zasięgnięciu opinii wojewody.
Na temat charakteru prawnego owej opinii ustawa milczy stąd nie będzie nieuprawniony wniosek, że nie jest ona wiążąca jakkolwiek ze względów pragmatycznych powinna być brana pod uwagę. W takim trybie ustalony regulamin nie stanowi części regulaminu organizacyjnego urzędu wojewódzkiego.
Z punktu widzenia jego – regulaminu - tworzenia autorem w zakresie zawartości jest bezsprzecznie komendant wojewódzki co nie oznacza niczym nieskrępowanej swobody w tym zakresie.
Otóż komendanta wojewódzkiego PSP wiąże [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Rozporzadzenia/2006/DU2006Nr143poz1037.htm]rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 26 lipca 2006 r w sprawie ramowej organizacji komendy wojewódzkiej i powiatowej [/link](miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej. Tak sporządzony dokument – co wymaga tu podkreślenia - nie jest projektem lecz ostatecznie ukształtowanym regulaminem, którego taki status winien znaleźć swoje formalne odzwierciedlenie w akcie prawnym /decyzji / komendanta wojewódzkiego. Ustawa nic nie mówi kto – komendant wojewódzki czy komendant główny - inicjuje wydanie przez wojewodę opinii w sprawie regulaminu jednakże trzeba przyjąć, iż to do komendanta wojewódzkiego PSP należy inicjatywa w tym względzie.
Jakkolwiek wojewódzkie organy Policji - co zresztą w świetle także art. 6 ust.1 pkt.1 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2007/DU2007Nr%2043poz%20277.asp]ustawy z 6 kwietnia 1990 r o Policji[/link] nie może budzić wątpliwości- należą do zespolonej administracji rządowej w województwie to jednak w kwestii ich organizacji i zakresu działania mają zastosowanie jej przepisy a w szczególności art. 7 ust.1 i 4 .
Tak jak w przypadku Państwowej Straży Pożarnej regulamin komendy wojewódzkiej Policji nie stanowi części regulaminu urzędu wojewódzkiego. Ustala go komendant wojewódzki Policji w porozumieniu z właściwym sobie przełożonym, którym jest Komendant Główny Policji.
Nie ma tu mowy o jakimkolwiek udziale wojewody w tworzeniu tego dokumentu. Nie od rzeczy może być więc wniosek, że ustawa o Policji w sposób autonomiczny i całościowy reguluje kwestię nie tylko ustalania treści regulaminów komend wszystkich szczebli ale i prawnego ich obowiązywania bez jakiejkolwiek udziału wojewody.
[srodtytul]Co na pewno zatwierdza wojewoda?[/srodtytul]
[b]Zatwierdzić / zatwierdzać/ [/b] to według słownika języka polskiego (PWN)
«nadać czemuś moc prawną lub uczynić coś obowiązującym». To świadczyć musi , że uprawnienia wojewody nie można traktować jako dekoracyjnego bowiem łączą się z nim jednoznaczne skutki prawne w zakresie obowiązywania danego aktu w przestrzeni publicznej.
Z tym łączy się konieczność precyzyjnego określenia kręgu podmiotów,których regulaminy podlegają zatwierdzaniu.
Z przedstawionej wyżej - z konieczności dość lakonicznej -prezentacji ustrojowej zespolonej administracji rządowej szczebla wojewódzkiego wynika, że bezsprzecznie podlegają zatwierdzeniu przez wojewodę regulaminy:
- wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego;
- kuratorium oświaty;
- wojewódzkiego inspektoratu inspekcji handlowej;
- wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa;
- wojewódzkiej inspekcji ochrony środowiska;
- wojewódzkiej inspekcji transportu drogowego;Wymaga to podjęcia próby wyjaśnienia charakteru prawnego owego "zatwierdzenia" jak i jego proceduralnej formuły.
Można najpierw próbować bronić tezy, że jest to wojewody uprawnienie organizacyjne zabezpieczające jego władcze oddziaływanie jako zwierzchnika terytorialnego na struktury organizacyjne urzędów obsługujących organy rządowej administracji zespolonej.
Jednakże przez fakt, że stosowne przepisy dotyczące wymienionych urzędów ustalenie treści regulaminu przekazują całkowicie w gestię ich organu powodują to, że Wojewoda nie ma ustawowej kompetencji wpływania na jego treść.
Nie jest więc ono -zatwierdzenie- stanowiskiem o charakterze merytorycznym, rozstrzygającym jakiekolwiek kwestie ale jeśli już to jedynie akceptującym przeprowadzoną procedurę w tym przedmiocie.
Powstać może pytanie, czy wojewoda może odmówić w tych realiach prawnych zatwierdzenia regulaminu danego urzędu obsługującego organ administracji zespolonej jeśli ma wątpliwości co do jego treści.
Na tak postawione pytanie w mojej ocenie trzeba udzielić odpowiedzi przeczącej. Przede wszystkim należy raz jeszcze podnieść, że taka aktywność wojewody może dotyczyć tylko spraw, w których zakresie ma wyraźnie określoną kompetencję. Skoro zatem nie może uczestniczyć w procesie tworzenia treści regulaminu , to również nie może jej – treści - negować na etapie zatwierdzania regulaminu.
Trzeba zresztą zauważyć, że ścieśniająca interpretacja przepisów określających zakres kompetencji organu leży w interesie pewności obrotu oraz jest uzasadniona względami konstytucyjnymi, jako, że kompetencji organu rozumianej jako ustawowe uprawnienie nie można się domyślać czy domniemywać.
Z praktyki legislacyjnej wynika, że jeśli ustawodawca istotnie takie uprawnienie chce dać to w tekście prawnym pisze to wyraźnie. Tak np.: art. 141a. ust 2 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Uchwaly/2009/MP2009Nr%20%205poz%20%2047.asp]Regulaminu Sejmu[/link] - Projekt regulaminu Komisji podlega zatwierdzeniu przez Marszałka Sejmu. Marszałek Sejmu zatwierdza albo odmawia zatwierdzenia projektu w całości."; art. 24. ust.3. [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2098poz1070.asp]ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego - Dz.U. z 2000 Nr 98, poz.1070[/link] - "Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, w drodze decyzji, zatwierdza albo odmawia zatwierdzenia umowy albo statutu towarzystwa, a także wszelkich ich zmian". ; - art. 17. ust 4. [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2009/DU2009Nr%2084poz%20711.asp]ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym Dz.U. z 2009, Nr 84, poz. 711[/link] / - Rada Ministrów zatwierdza albo odmawia zatwierdzenia sprawozdań, o których mowa w ust. 3, w terminie do dnia 31 sierpnia każdego roku".
Jakkolwiek ustawa z 23 stycznia 2009 roku nie określa terminu w jakim wojewoda ma dokonać zatwierdzenia regulaminu to w mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie by stosować tu odpowiednio przepis art. 35 i następnych rozdziału 7 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2098poz1071.asp]kodeksu postępowania administracyjnego[/link].
[srodtytul]Wyłączone z zatwierdzania ?[/srodtytul]
Co do pozostałych urzędów obsługujących organy rządowej administracji zespolonej omawiane uprawnienie wojewody może w praktyce wywoływać wątpliwości.
I tak wojewódzkiemu urzędowi ochrony zabytków wojewoda regulamin nadaje. Jeśli tak to z oczywistych względów regulamin ten nie będzie następnie przez wojewodę zatwierdzany.
Podobnie ma się rzecz w przypadku inspekcji sanitarnej – jeśli bowiem wojewoda określa wszystkie niezbędne sprawy organizacyjne poszczególnych stacji sanitarno-epidemiologicznych w nadawanym przez siebie statucie to tym samym regulamin jako taki staje się zbędny.
Zakres zadań oraz tryb pracy wojewódzkich inspektoratów weterynarii określa regulamin organizacyjny ustalony przez wojewódzkiego lekarza weterynarii w trybie
[link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Rozporzadzenia/2003/DU2003Nr%2065poz%20605.asp]Zarządzenia nr 11 ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 19 kwietnia 2004 r w sprawie organizacji wojewódzkich, powiatowych i granicznych inspektoratów weterynarii[/link]. Zarządzenie to - jak wspomniano wcześniej - milczy na temat roli wojewody w tym zakresie. Jeśli tak to można chyba zasadnie przyjąć, że zapis art. 53 ust.4 omawianej ustawy zapełnił swoistą „pustkę prawną” w tym zakresie a tym samym wojewoda uzyskał umocowanie prawne do zatwierdzania regulaminu organizacyjnego .
W przypadku inspekcji farmaceutycznej, inspekcji jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz służby geodezyjno-kartograficznej właściwe im ustawy nie przewidują nawet trybu określania ich organizacji skutkiem czego nie istnieje instrumentarium umożliwiające określenie roli wojewody w tym kontekście.
Z przyczyn opisanych wcześniej wojewoda nie ma też uprawnienia do zatwierdzania regulaminu komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej - jak wspomniałem - może go jedynie opiniować.W odniesieniu do regulaminu komendy wojewódzkiej Policji trzeba natomiast twierdzić, że przepisy [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2007/DU2007Nr%2043poz%20277.asp]ustawy o Policji[/link] dotyczące tej kwestii stanowią lex specialis w odniesieniu do regulacji zawartej w art. 53 ust.4 omawianej ustawy.
Takie stanowisko wynika z poszanowania dyrektywy derogacyjnej obowiązującej przy stosowaniu wykładni a sprowadzającej się do uznania, że przepis ogólny późniejszy nie uchyla wcześniejszego przepisu szczególnego (lex posterior generalis non derogat legi priori speciali).
Co istotne – przepis art. 7 ust.4 ustawy o Policji regulując w sposób kompleksowy procedurę tworzenia regulaminu daje podstawę do wniosku, że to komendant wojewódzki w porozumieniu z Komendantem Głównym Policji regulamin ów ustala bez jakiegokolwiek uczestnictwa wojewody.
[i]Autor był sędzią S.O., aktualnie radca prawny prowadzący Kancelarię w Gorzowie Wlkp. [/i]
[ramka] [b]Artykuł został opublikowany w ramach projektu [link=http://www.rp.pl/artykul/505002,597934_Radco-prawny--pisz-u-nas--zbieraj-punkty.html]„Pisz u nas, zbieraj punkty”[/link][/b][/ramka]
