Mieszkanie plus: będzie nowy rodzaj najmu

Najważniejsze dla realizacji rządowego programu Mieszkanie+ przepisy wkrótce wejdą w życie. Brakuje pod nimi tylko podpisu prezydenta.

Wprowadzają one nowy rodzaj najmu: najem instytucjonalny.

– Okazuje się, że wbrew wcześniejszym zapewnieniom rządu będzie dotyczył nie tylko budujących mieszkania w tym programie pod wynajem oraz ich najemców, ale również innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – twierdzi Leszek Hardek z Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości (PFRN). – Oznacza to, że samozatrudniony z mieszkaniem po babci będzie mógł wyrzucić lokatora na bruk, a ten pracujący na umowę o pracę już nie.

W tym tygodniu PFRN chce się zwrócić do Ministerstwa Infrastruktury, autora tych przepisów, o wyjaśnienia.

Nowe zasady najmu

Chodzi o ustawę o Krajowym Zasobie Nieruchomości (KZN). Powołuje ona do życia bank państwowej ziemi, czyli KZN, reguluje zasady wyłaniania budujących mieszkania pod wynajem w programie Mieszkanie + oraz zawierania umowy najmu. Wprowadza też rozdział do ustawy o ochronie praw lokatorów poświęcony nowemu rodzajowi najmu: instytucjonalnemu. Będzie to najem mieszkania zawierany przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, prowadzącą działalność gospodarczą w postaci wynajmowania lokali. Jednocześnie ustawa o KZN zmienia definicję najmu okazjonalnego, o którym już dziś mówi ustawa lokatorska. Z najmu okazjonalnego nie będą mogli korzystać prowadzący działalność gospodarczą w postaci wynajmowania lokali, zawartą na czas oznaczony nie dłuższy niż dziesięć lat.

Umowa najmu okazjonalnego była dużo korzystniejsza dla lokatora niż instytucjonalnego. Nie można było go eksmitować na ulicę, tylko do wskazanego przez niego lokalu. Poza tym po upływie dziesięciu lat przekształcała się w umowę na czas nieokreślony. W najmie instytucjonalnym tak nie będzie.

Ustawodawca daje m.in. przyzwolenie na eksmisję na bruk. Umowa jest więc dużo mniej korzystna dla lokatorów.

Zmiana podoba się Łukaszowi Bernatowiczowi, radcy prawnemu.

– Wiele osób wynajmowało mieszkanie, nie płaciło i nie chciało się wyprowadzić – mówi. – Dla wielu właścicieli był to ogromny problem. Bali się wynająć mieszkanie, teraz może się to zmienić.

Nic się nie zmieni

Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa jest innego zdania.

– Ustawa nie zmienia zasad najmu, przepisów regulujących problematykę eksmisji czy prawa do lokalu socjalnego – twierdzi Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury i budownictwa. – Konstrukcja najmu instytucjonalnego umożliwia podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą w postaci najmu lokali zawieranie umów najmu dopuszczających jego zakończenie, np. w razie niezgodnego z ustawą podnajmowania. Nawet jednak w takich przypadkach najemca uzyska schronienie w systemie publicznym, choć nie będzie miał automatycznego prawa do lokalu socjalnego ani pomieszczenia tymczasowego.