To dzisiejsze studium. Z jedną zasadniczą różnicą. Dziś inwestor może np. wystąpić w pasie przewidzianym w studium pod drogę szybkiego ruchu o zgodę na wybudowanie, załóżmy, hali magazynowej, a gmina – jeśli nie uchwali planu miejscowego, który taką lokalizację by wykluczył – będzie zmuszona wydać decyzję. To trzeba było zmienić i dlatego plan przeznaczenia uznaliśmy za akt planowania miejscowego ze wszystkimi tego skutkami – w tym finansowymi. Zgodnie z naszym projektem plan przeznaczenia obejmie obszar całej gminy i gmina określi w nim miejsca, w których planuję zabudowę, miejsca, które pozostawia w użytkowaniu rolniczym, wskaże lokalizację parków czy tereny z nieużytkami. Tworzenie tych planów będzie obligatoryjne i obejmie obszar całej gminy.

Kto za to zapłaci?

Narzędziem najbardziej właściwym do sfinansowania skutków uchwalenia planu zapisanym w obecnej ustawie jest renta planistyczna. To opłata, którą wnoszą właściciele gruntów, które wskutek decyzji gminy zostały przekształcone w tereny budowlane i których wartość przez tę zmianę wzrosła. Mimo jednak, że renta planistyczna powinna być wnoszona dopiero w momencie sprzedania danej działki, wiele gmin – zapewne ze względów czysto politycznych – uchwaliło stawki rent na poziome 0 procent. W efekcie samorządy nie zapewniły sobie środków m.in. na przeprowadzanie wywłaszczeń.

A jak będzie po zmianach?

Zmiany nie są jeszcze doprecyzowane. Ścierają się dwa kierunki. Pierwszy zakłada uchwalenie minimalnej stopy renty planistycznej, którą gmina mogłaby jedynie podwyższyć. To najprostsze rozwiązanie, które wpisuje się w aktualny porządek prawny i przyzwyczajenia. Drugi zakłada przyjęcie nowego podatku od wartości samego gruntu. Równocześnie jednak przyjęte miałoby zostać zastrzeżenie, że podatek nałożony planami miejscowymi nie może powodować łącznego zwiększenia obciążeń podatkowych mieszkańców. Mówiąc krótko, podatek od wartości gruntu miałby być pobieramy kosztem innych podatków i być przychodem własnym gminy. ©? —rozmawiała Anna Krzyżanowska