Ryjek rzęsorka rzeczka, bo tak się on nazywa, to najbardziej wyrazisty i uderzający szczegół jego fizjonomii. Zarazem odróżniający to zwierzę od gryzoni. Należy on wszakże do całkiem innego niż one rzędu zwierząt – do ssaków owadożernych, toteż nazwanie go małym kretem, czy jeżem byłoby mniejszym błędem, niż uznanie za mysz.
Na zimę się kurczy
Ta istota rzadko pokazuje się nam na oczy i raz dwa z nich znika. Jest tyleż tajemnicza, co szybka, a do tego skryta wśród nadwodnych korzeni i szuwarów. Nic zatem dziwnego, że widząc w mgnieniu oka okrytą futerkiem postać mysich rozmiarów, obdarzoną długim ogonkiem, z wierzchu ciemniejszą, a jaśniejszą od spodu, mamy na myśli mysz, nornicę czy innego małego gryzonia.
A ujmując rzecz dokładniej – jest przedstawicielem grupy maleńkich, owadożernych ssaków zwanych ryjówkami, liczącej u nas dziewięć gatunków. Nazwa tej grupy mówi za siebie – wszystkie są obdarzone długimi ryjkami. Nadaje to ich fizjonomiom szczególny wyraz – rzęsorek np. oglądany z profilu ma w swym wyrazie coś z małego słonika, en face zaś budzi już całkiem inne skojarzenia. Ryjówki to istoty drapieżne i żarłoczne - ich wiecznie głodne ryjki przypominają o tym najlepiej.
Te maleństwa odznaczają się dość niezwykłą, szaleńczą przemianą materii. To prawdziwe małe agregaty, przetwarzające błyskawicznie pokarm na energię. Gdy inne małe ssaki w okresie jego rażącego niedoboru, czyli zimą, zwykle zapadają w sen lub przynajmniej odrętwienie, one pozostają aktywne. Skromne, a zarazem pokryte gęstym futrem ciałka można nawet przy niskich temperaturach utrzymać przy życiu. Ryjówki nie gromadzą w ciele zapasów tłuszczu na zimę. Nie tylko nie tyją, ale wręcz mają naturalny dar zmniejszania ciała, a zwłaszcza energochłonnego mózgu na ten chłodny, niesprzyjający czas.
Włosy do pływania
Muszą jednak nieustannie polować i jeść. Badacz tych zwierząt prof. Jan Taylor z Uniwersytetu w Białymstoku, nazywa wręcz to ich życie kosztownym i ryzykownym. Taka np. ryjówka aksamitna nie wytrzyma bez jedzenia dłużej, niż 9 godzin, jej mniejsza krewniaczka, ryjówka malutka, najwyżej 5 godzin. U naszego bohatera ten reżim nie jest aż tak bezwzględny, niemniej rzęsorek rzeczek pozostaje przez całą zimę aktywny i ruchliwy.
