Tradycja zagościła na talerzach

Ostatnio do grona producentów, przetwórców i restauratorów wykorzystujących, promujących dolnośląskie produkty regionalne i tradycyjne i umieszczających na nich znaczek Dziedzictwo Kulinarne Dolny Śląsk dołączyły: Gospodarstwo Rolne Kwaszarnia Kapusty i Ogórków w Karnicach k. Żmigrodu, spółka Browary Polskie ze Strzelina, do której należy wrocławski browar Profesja, oraz działająca w stolicy Dolnego Śląska restauracja Szynkarnia.

Krupnioki idą po znak

Dolny Śląsk jest jednym z dziesięciu województw w Polsce należących do Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego. W całej Europie do sieci tej należą 43 regiony, a w nich prawie 1,5 tysiąca członków – podaje Urząd Marszałkowski Dolnego Śląska (UMWD).

– Zwiększa się popularność Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego oraz zainteresowanie produktami regionalnymi zarówno w lokalnej, jak i europejskiej skali – mówi Ewa Mańkowska, wicemarszałek województwa śląskiego.

Michał Sznajder, do którego należy gospodarstwo w Karnicach, zgłosił do Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego Dolnego Śląska kiszone ogórki, kapustę (także w główkach), buraczki oraz soki z kiszonych warzyw – kapusty i buraków. Browary Polskie promują poprzez nią piwo Zielarka, które powstaje na bazie słodu strzegomskiego oraz wody z wrocławskiego ujęcia. Trunek ten nawiązuje do tradycji piwowarskich, kiedy chmiel nie dominował jako główny surowiec odpowiedzialny za smak. Był nim natomiast gruit, czyli odpowiednio dobrana mieszanka ziół i suszonych owoców.

Z kolei Szynkarnia korzysta z wielu produktów wytwarzanych przez małe gospodarstwa ekologiczne i przetwórnie. W restauracji jest również sklep ze specjałami dolnośląskimi. W ofercie znajdują się sery z gospodarstwa Wańczykówka, wędliny z zakładu Galicja z Niemczy czy sery kozie z Łomnicy.

O potencjale dolnośląskich tradycji kulinarnych świadczy rosnąca liczba wpisów na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa. Na początku tego tygodnia liczyła ona ponad 1,5 tys. produktów, z czego 44 przypadało na Dolny Śląsk. Na wpis i ocenę ministerialną czekały wtedy także ryczyński miód lipowy i kiełbasa w słoiku z Przedgórza Sudeckiego. Wnioski w ich sprawie trafiły do resortu rolnictwa w styczniu 2016 r.

Na tym z pewnością się nie skończy. – Marszałek województwa dolnośląskiego sprawdza aktualnie cztery wnioski o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych. Są to kaszanka i kiełbasa boleścińska, kołacz Ormian kuckich i kiełbasa golędzinowska – informuje Paweł Czyszczoń, dyrektor Wydziału Obszarów Wiejskich UMWD.

Dolny Śląsk doczekał się już także produktu regionalnego zarejestrowanego przez Komisję Europejską. W 2008 r. znak Chronione Oznaczenie Geograficzne zdobył miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich. Zarejestrował go Regionalny Związek Pszczelarzy we Wrocławiu.

Od 2008 r. trwają próby zarejestrowania karpia milickiego. W 2013 r. Stowarzyszenie Krupnioki Śląskie złożyło do Ministerstwa Rolnictwa wniosek o rejestrację nazwy „krupnioki śląskie". Chcą zdobyć dla nich znak Chronione Oznaczenie Geograficzne.

Wśród najlepszych

– Wniosek spełniał wymogi formalne i został wpisany do rejestru wewnętrznego wniosków ministerialnych, jednak procedura rejestracji się jeszcze nie zakończyła – wyjaśnia Paweł Czyszczoń. – Obszar geograficzny wytwarzania krupnioków śląskich określony we wniosku obejmuje teren województw śląskiego i opolskiego oraz gminę Dziadowa Kłoda w powiecie Oleśnica – dodaje.

Produkty lokalne i tradycyjne to dobry sposób na promocję regionu. Dlatego samorząd organizuje konkursy, festyny i targi. 20 sierpnia 2016 r. w pasażu Grunwaldzkim we Wrocławiu odbędzie się XVI konkurs wojewódzki Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów. Przygotowują go UMWD oraz Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego (DODR). Zostanie wówczas m.in. wybrany laureat ogólnopolskiej nagrody Perła 2016. Jej wręczenie odbędzie się podczas wielkiego finału konkursu na Targach Smaki Regionów w Poznaniu. Odbędą się w dniach od 24 do 27 września tego roku.

– W Poznaniu na stoisku Dolnego Śląska będą promowane dolnośląskie produktu tradycyjne i regionalne zrzeszone w Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Dolnego Śląska – zapowiada Paweł Czyszczoń.

Dolnośląscy producenci produktów tradycyjnych, regionalnych oraz ekologicznych będą mieli okazję wziąć także udział w Międzynarodowych Targach Natura Food w Łodzi w dniach od 7 do 9 października 2016 r.

Oprócz targów w ramach realizacji planu działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich zaplanowane są w tym roku prezentacje i festyny. Najbliższy festyn „Dolnośląska wieś zaprasza" odbędzie się na terenie DODR we Wrocławiu 29 maja. Na sierpień 2016 r. zaplanowane jest Święto Mleka w Kamiennej Górze. Z kolei we wrześniu w DODR organizuje u siebie Dolnośląski Dzień Pszczelarza oraz Dolnośląskie Święto Owoców i Warzyw „Dary jesieni". W grudniu we wrocławskim pasażu Grunwaldzkim zaprezentowanych zostanie 26 stołów wigilijnych przygotowanych przez koła gospodyń wiejskich.

Od pięciu lat Wydział Obszarów Wiejskich UMWD wydaje kalendarz imprez kulinarnych Dolnego Śląska.

– Zawiera on informacje o festiwalach, świętach, konkursach kulinarnych organizowanych przez ośrodki kultury, stowarzyszenia, starostwa powiatowe, gminy, sołectwa, grupy odnowy wsi zaangażowane w promocję produktów tradycyjnych i regionalnych – informuje Paweł Czyszczoń.

Opinia

Łukasz Terlikowski, właściciel Studio Culinary Solutions & slow food bistro w Bielanach Wrocławskich