Inwestor nie pyta już tylko o finanse

W przeprowadzonym wiosną tego roku sondażu Bloomberg i firmy badawczej Adox Research 92 proc. kluczowych menedżerów pracujących na co dzień z danymi zakładało w 2023 r. wzrost wydatków na wskaźniki i dane dotyczące ESG, które pokazują podejście firmy do ochrony środowiska naturalnego i klimatu, kwestii społecznych i ładu korporacyjnego. Co trzeci z badanych przewidywał tu ponad 20-proc. wzrost, a co piąty mówił o zwiększeniu tego budżetu o co najmniej 50 proc. Prawie połowa tegorocznych wydatków miała być przeznaczona na przygotowanie wskaźników i benchmarków ESG, a także na zbieranie w firmie i opracowywanie wysokiej jakości danych z tego obszaru.

Presja otoczenia

Czym badani tłumaczyli zwiększenie wydatków na dane i wskaźniki ESG? Przede wszystkim presją, by dotrzymać kroku innymi firmom, a także chęcią zdobycia przewagi konkurencyjnej. Było to ważniejsze niż presja regulatorów wskazana tylko przez co dziesiątego z menedżerów.

Zdaniem Gerta Raevesa, dyrektora d.s. badań i założyciela Adox Research, wyniki sondażu dowodzą, że duże firmy przygotowują się do włączenia danych ESG do głównego nurtu swej korporacyjnej analityki. Nawet jeśli na razie nie są one traktowane na równi z danymi finansowym, to analitycy, regulatorzy i inwestorzy pytają o nie coraz częściej, bo analiza ESG staje się standardowym elementem due diligence, czyli badania kondycji firmy przez potencjalnych inwestorów czy partnerów do fuzji.

– Większość funduszy private equity w naszym regionie wykonuje ESG due diligence – potwierdza Robert Sroka, partner w Abris Capital Partners. Jak wyjaśnia, ESG due diligence pozwala na identyfikację przewag konkurencyjnych i zmniejsza ryzyko błędu inwestycyjnego, co jest szczególnie ważne w czasie spowolnienia w gospodarce, gdy margines błędu dla nietrafionych inwestycji jest znacznie mniejszy.

Pomaga ich uniknąć rzetelnie przeprowadzony ESG due diligence , który pozwala zajrzeć w głąb spółki i zidentyfikować szanse oraz czynniki ryzyka, które mogą umknąć innym zakresom tego badania, takim jak prawny, podatkowy, komercyjny czy finansowy. – Jeśli spółka nie dostosowuje się do regulacji i trendów zrównoważonego rozwoju, to może przegrać na rynku i warto być tego świadomym już na etapie due diligence, w czym pomaga ocena ESG – zwraca uwagę Robert Sroka.

Nowa metodologia

Krzysztof Kamiński, członek zarządu Millennium TFI i prezes Sustainable Investment Forum Poland (POLSIF), przypomina, że według ostatnich europejskich danych już ponad 90 proc. firm inwestycyjnych uwzględnia czynniki ESG w swoich procesach inwestycji. Podobny wynik pokazało ostatnie badanie zrealizowane wspólnie z CFA Society Poland i IZFiA dla rynku polskich TFI, choć z pewnością nie jesteśmy jeszcze tak zaawansowani, jak firmy europejskie – ocenia Krzysztof Kamiński, dodając, że w świecie instytucji finansowych tworzenie zrównoważonej wartości nabrało ostatnio bardzo praktycznego znaczenia. I to nie tylko ze względu na wymogi regulatorów.

Przede wszystkim ze względu na zmianę paradygmatu „wartości aktywów finansowych”. O ile historycznie była ona postrzegana przez analityków jedynie przez pryzmat przyszłych przepływów pieniężnych i wiarygodności kredytowej emitenta, o tyle teraz przed instytucjami finansowymi stoi zadanie wypracowania nowej metodologii. Takiej, która uwzględnia zewnętrzne koszty wpływu działalności firm na środowisko i społeczeństwo (tzw. externalities) oraz ryzyko niefinansowe wynikające m.in. z niedostosowania modeli biznesowych firm do zmian klimatu, nadmiernej emisyjności, utraty wartości aktywów czy też kosztów pozwów prawnych – wyjaśnia prezes POLSIF. Te zagrożenia są na tyle realne, że firmy inwestycyjne, w tym TFI, muszą już dziś odpowiedzialnie uwzględniać w wycenie instrumentów lub ocenie ryzyka czynniki ESG, a nie tylko, jak dotąd, czynniki stricte biznesowe lub finansowe.

Jak zwraca uwagę Robert Sroka, rzetelnie przeprowadzony ESG due diligence wymaga odpowiedniego doświadczenia i specyficznych kompetencji, również bardzo technicznych. Tym bardziej że jego zakres jest bardzo szeroki i zawsze powinien być dostosowany do specyfiki spółki i branży, w jakiej działa.

Poprzeczka w górę

Punkty obowiązkowe ESG due diligence to ład korporacyjny (w tym zasady pracy organów zarządczych i nadzorczych, przeciwdziałanie korupcji, cyberbezpieczeństwo) i obszar środowiskowy (m.in kwestie efektywności energetycznej, recyklingu i polityki odpadowej), który zaczyna być rozszerzany o zagadnienia związane z emisjami gazów cieplarnianych i zmianami klimatu. Coraz częściej badany jest również obszar HR, a wkrótce na agendzie znajdzie się temat praw człowieka, głównie w łańcuchu dostaw, co wynika i z regulacji (rozporządzenia Sustainable Finance Disclosure Regulation, SFDR), i z oczekiwań rynku.

Jak zaznacza Krzysztof Kamiński, zakres analiz danych niefinansowych będzie się też pogłębiał w perspektywie szerszego dostępu do danych ze spółek wynikającego z dyrektywy CSRD i raportowania ESRS, które dla największych spółek wchodzi już od 2025 r. (za rok 2024).

biznes

Pozostało 85% artykułu