Uwolnić potencjał efektywności

– Efektywność energetyczna od wielu lat jest sierotą. Wszyscy widzą korzyści wynikające ze stosowania rozwiązań ograniczających zużycie energii, ale nikt nie wprowadza ich w życie – tymi słowami dr Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju rozpoczął debatę „Jak uwolnić potencjał drzemiący w efektywności energetycznej" podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy.

„Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju" wspomina co prawda o pewnych rozwiązaniach możliwych do zastosowania. Jednak zdaniem eksperta temat nie został tam potraktowany kompleksowo.

Stereotypowy obraz

To dziwne, zwłaszcza w kontekście jednego z celów postawionych przed Unią Europejską do 2030 r. W tej perspektywie wszystkie kraje członkowskie mówią o ograniczeniu zużycia energii łącznie o 27 proc. – Postrzegamy efektywność energetyczną jako ukryte paliwo. Nie mówimy tu o zużytej energii, tylko o energii oszczędzonej. To jest inwestycja, bo przekłada się na niższe koszty eksploatacji budynków – przekonywał Adam Jędrzejczak, prezes Danfoss Polska. Bo to właśnie w tym sektorze Unia Europejska widzi największy potencjał do takich oszczędności.

Jak wynika z europejskich statystyk, w sektorze budownictwa zużywa się ok. 40 proc. prądu i ciepła. W Polsce jest to ok. 33 proc. Dla porównania przemysł i transport odpowiadają za 27 proc. i 25 proc.

Tymczasem temat jest mało popularny i mało eksploatowany, nawet przez rządy, które w poprawie efektywności widzą duże pole do zmniejszania zarówno energetycznego ubóstwa, jak i zanieczyszczenia powietrza. – Proces poprawy efektywności jest niedostrzegalny, dlatego ten temat jest tak mało atrakcyjny. Jednak korzyści wynikające z niej są olbrzymie – starał się tłumaczyć ten brak zainteresowania tematem John Dulac, analityk sektora energetycznego w Międzynarodowej Agencji Energetycznej.

– Poprawianie efektywności energetycznej nadal postrzegane jest w sposób bardzo stereotypowy. Kojarzy się często z człowiekiem ubranym w gruby sweter, który siedzi w nieogrzanym i nieoświetlonym pomieszczeniu. Tymczasem dostępne są technologie pozwalające na dostosowanie temperatury i natężenia światła do naszych potrzeb – mówił z kolei Jędrzejczak.

Szymon Firląg, starszy doradca w Europejskim Instytucie Wydajności Budynków, przekonywał, że potencjał efektywności można uwolnić poprzez nakłonienie ludzi do modernizowania domów jednorodzinnych (w Polsce mieszka w nich ok. 17 mln osób), ale przy jednoczesnym wsparciu władz.

Świadomość klientów

To do nich należy bowiem stymulowanie tempa procesu, a dokonać tego można poprzez stosowanie zachęt finansowych. Przy czym jest to inwestycja, która się zwraca. Bo – jak przytaczał Firląg – 80–90 proc. z każdej złotówki wydanej na termoizolację budynków trafia do firm z sektora MŚP.

– Przy takich modernizacjach domów można uzyskać wysoki współczynnik lewarowania. Bo osoba pozyskująca dotację w wysokości 30 proc. wartości inwestycji resztę dołoży z własnej kieszeni. I praktycznie od razu przełoży się to na podatki m.in. z VAT – argumentował Firląg.