Trzy lata trwało negocjowanie jednego z najtrudniejszych projektów offsetowych o kluczowym znaczeniu dla polskich sił powietrznych. Pozwoli on przejąć część amerykańskich technologii i remontować jastrzębie własnymi siłami w bydgoskich Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 2. Nic dziwnego, że negocjacje były trudne: przeniesienie istotnej części serwisu F-16 do Polski ograniczy przyszłe dochody Lockheed Martin.
Skok technologiczny
Według ustaleń „Rz" w wartym kilkaset milionów dolarów pakiecie offsetowym udało się uwzględnić większość polskich oczekiwań. W WZL będzie można nie tylko naprawiać poszycie samolotów z jego malowaniem włącznie (Amerykanie wybudują specjalny hangar i go wyposażą w specjalistyczny sprzęt), ale bydgoscy mechanicy przejmą technologie remontów podwozi, urządzeń hydraulicznych i awioniki pokładowej. A to już oznacza prawdziwą rewolucję technologiczną w spółce, która zajmowała się dotąd naprawami odrzutowców rosyjskiej konstrukcji. Lockheed pomoże też wyposażyć polski zakład w kosztowną aparaturę diagnostyczną.
Rekordowe nadzieje
Bydgoski projekt będzie ostatnim dużym zobowiązaniem kompensacyjnym Lock-heed Martin. Koncern tydzień temu przedstawił ministrowi gospodarki raport z wykonania do końca 2011 roku offsetu wartości 5,8 mld dolarów.
Amerykański dostawca samolotów F-16 zgodnie z prawem offsetowym musiał zainwestować, dostarczyć technologię lub kupić w polskich firmach towary za 6,028 mld dolarów. Ten offset, według Lockheeda – największy program kompensacyjny tej korporacji na świecie – od początku krytykowany był w kraju za skromną ofertę technologiczną. Błędy w początkowej realizacji programu wytknęła rządowi Najwyższa Izba Kontroli, jednak w konkluzji specjalnego raportu NIK oceniła inwestycje Lockeeda pozytywnie.
Przybyło doświadczeń
– Trudno byłoby mi wskazać polskie firmy obronne, które zostały uratowane przez inwestycje offsetowe, ale na pewno wiele z nich, jak skarżyskie Mesko czy Dezamet Nowa Dęba, dużo zyskało dzięki programom kompensacyjnym – mówi Andrzej Kiński, szef pisma „Nowa Technika Wojskowa".