Ubywa bankrutów, ale może byc gorzej

Od stycznia do 28 września sądy gospodarcze ogłosiły upadłość 491 przedsiębiorstw. To 6 proc. mniej niż w tym samym czasie przed rokiem, gdy upadłości było 516. Ale o dobrym początku roku, gdy spadek był najbardziej widoczny, możemy już zapomnieć. Okazuje się, że w ostatnich miesiącach różnice w ujęciu rok do roku stają się coraz mniejsze. Według Dun & Bradstreet Bisnode Group (D&B), jeżeli po pierwszym kwartale wszystkich bankructw było o 22 proc. mniej niż rok temu, to po dwóch kwartałach ta różnica stopniała do 15 proc., a po trzech skurczyła się jeszcze o przeszło połowę. – Jeśli ten trend się utrzyma, wszystkich tegorocznych upadłości może być tyle samo co przed rokiem, a może nawet nieco więcej – zakłada Tomasz Starzyk z D&B. Na razie analitycy D&B prognozują na koniec grudnia wzrost liczby tegorocznych bankrutów do 670. W ubiegłym roku było ich 668.

Czy to powód do niepokoju? Zdania są podzielone. – Na razie nic szczególnego się nie dzieje. Nie dopatrywałbym się tu wpływu obecnego kryzysu w Europie, zwłaszcza że nasz wzrost gospodarczy w pierwszej połowie roku był dość wysoki – mówi Marcin Peterlik z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Bardziej sceptyczny jest natomiast Andrzej Sadowski z Centrum im. Adama Smitha. Jego zdaniem wśród przedsiębiorców widać coraz większą niepewność. – Jeśli pogorszą się wskaźniki rentowności firm, pojawi się perspektywa powtórki scenariusza z 2008 roku. Zwłaszcza że te wstrząsy za granicą wydają się coraz bliższe – uważa Sadowski.

Z danych D&B wynika, że kłopoty mają głównie młode firmy, działające nie dłużej niż dziesięć lat. Z tych najmłodszych, zarejestrowanych po 2006 roku, splajtowały 174.

Do tego trzeba jeszcze doliczyć 129 upadłości firm działających na rynku od sześciu do dziesięciu lat. Natomiast wśród firm działających 11 i więcej lat liczba upadłości zmalała. – To pokazuje, że młode firmy radzą sobie w czasach spowolnienia gospodarczego zdecydowanie gorzej – podkreśla Starzyk.

Stosunkowo dobrze natomiast funkcjonują przedsiębiorcy zatrudniający od 11 do 15 pracowników – w tym przedziale zatrudnienia liczba bankructw jest najniższa. Według D&B to właśnie te przedsiębiorstwa odznaczają się największą stabilnością i płynnością. Za to najwięcej plajtuje firm najmniejszych – do pięciu zatrudnionych. W dodatku ich liczba wzrosła o blisko 20 proc. (ze 154 w trzech kwartałach 2010 do 182 obecnie).

Co z branżami? Tradycyjnie już największy wzrost upadłości dotyka branży budowlanej. Do września zbankrutowały 94 firmy, gdy rok wcześniej 77, a dwa lata temu 56. Trudno się dziwić, zważywszy na przeterminowane zadłużenie tego sektora.

W sierpniu wyniosło 780 mln zł. Według zajmującej się ubezpieczaniem należności międzynarodowej firmy Euler Hermes prognozy dla budownictwa na najbliższe miesiące są złe: rośnie nie tylko wielkość zaległości, ale też maleje liczba rozpoczynanych inwestycji i zwiększa się ilość spraw kierowanych do windykacji.

Zmalała natomiast liczba upadłości w branży meblowej, tekstylnej i obuwniczej oraz transportowej. W tej ostatniej jednak sytuacja wkrótce może się odwrócić. Ten sektor ma bowiem wyjątkowo duże kłopoty z przeterminowanymi płatnościami. Mianowicie w lipcu przeterminowane długi transportowców wynosiły 72,7 mln zł i były trzykrotnie wyższe niż rok wcześniej.

Przedsiębiorcy podkreślają, że problem przeterminowanych należności może być złagodzony decyzjami państwa.

– Poruszaliśmy tę kwestię podczas ostatniego spotkania z ministrem gospodarki. Płynność firm poprawiłoby np. przyspieszenie zwrotu  VAT – mówi prezydent Pracodawców RP Andrzej Malinowski.

Firmy liczą także na przedłużenie działania tzw. ustawy kryzysowej, pozwalającej na elastyczne rozliczanie czasu pracy. Ustawa przestanie obowiązywać z końcem roku. – Kryzys się nie skończył, więc jest dalej potrzebna. Nowy Sejm powinien natychmiast przedłużyć jej działanie – uważa Malinowski.