Pouczenia sądowe mogą być użyteczniejsze

Każdego roku w milionach orzeczeń wydanych poza rozprawą sąd nakazuje zapłatę grzywny i kosztów sądowych. Winny może wskazywać też konto.

Publikacja: 02.10.2017 17:01

Pouczenia sądowe mogą być użyteczniejsze

Foto: Fotolia

– Dlaczego sąd w pouczeniu, np. przy nakazie zapłaty, nie może wskazywać konta, na które można uiścić grzywnę czy koszty sądowe? – pyta Ministerstwo Sprawiedliwości poseł Piotr Liroy-Marzec. – Każdego roku miliony spraw kończą się orzeczeniem o kosztach sądowych, a wiele grzywną, np. za wykroczenia drogowe. Zapadają one bez obecności ukaranego, bez kontaktu z sądem. Wprawdzie podsądny dostaje listowne pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach, ale brak w nim numerów kont sądu i terminu płatności, gdy nie jest wnoszone odwołanie. A byłoby to ułatwienie dla wszystkich – wskazuje poseł w swojej interpelacji.

Pisemny kontakt

Ministerstwo Sprawiedliwości wyjaśnia, że obowiązek uiszczenia grzywny czy np. nawiązki aktualizuje się z chwilą uprawomocnienia się wyroku i wtedy kieruje się orzeczenie do wykonania: sąd wzywa do zapłaty grzywny czy kary porządkowej w terminie 30 dni, a w razie bezskutecznego upływu terminu ściąga się ją w drodze egzekucji. „Cywilny" nakaz zapłaty doręcza się wraz z pozwem i pouczeniem o sposobie wniesienia sprzeciwu oraz o skutkach niezaskarżenia nakazu. Przedwczesne byłoby wskazywanie uczestnikom postępowania numerów rachunków, na które należy wpłacić grzywnę i należności sądowe, przed stwierdzeniem wykonalności orzeczenia. Mogłoby to powodować mylne poczucie obowiązku, że wskazane należności należy uiścić bezzwłocznie.

Drętwe pouczenia

– Obecny model pouczania i wzywania do uiszczenia grzywien i należności sądowych tworzy uporządkowaną sekwencję zdarzeń gwarantujących poszanowanie praw procesowych uczestników postępowania poprzez umożliwienie wniesienia środka zaskarżenia oraz wywiązanie się z obowiązków w zakresie uiszczenia tych należności, a jednocześnie zapewnia sprawne i skuteczne ich dochodzenie i egzekwowanie - powiedział wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł.

Niektórzy za, niektórzy przeciw

A co o pouczeniach sądowych sądzą praktycy sądowi ?

– Skoro ludzie mogą wybierać prezydenta i posłów, to ci sami ludzie powinni umieć ustalić samodzielnie numer rachunku bankowego, a jeżeli to zbyt wysublimowane wymaganie, to korekty wymaga nie tylko system pouczeń sądowych – mówi adwokat Andrzej Michałowski. – A przedwczesne dołączanie druków przelewów dla niewymagalnych należności może, poza wywieraniem nieuzasadnionej presji, spowodować tylko większe zamieszanie i przysporzyć więcej pracy, bo trzeba będzie zwracać dużą część omyłkowych wpłat.

Innego zdania jest adwokat Zbigniew Krüger.

– Problem z pouczeniami obrazuje sama odpowiedź ministerstwa na interpelację posła Liroya, która jest właśnie przykładem prawniczej nowomowy. Uważam, że powinniśmy wypracować standardy przyjaznej komunikacji sądów z obywatelem. Muszę przyznać, że administracja, w tym administracja skarbowa, zrobiła już w tym zakresie wielki postęp. Pisma urzędowe kierowane do obywateli zaczynają być jasne, przejrzyste i pisane zrozumiałym językiem. Niestety, w sądach nadal pouczenie często polega na skopiowaniu treści kodeksu, na dodatek zapisanych drobnym maczkiem.

Opinia dla „Rzeczpospolitej"

dr Tomasz Piekot, ?językoznawca z Uniwersytetu Wrocławskiego, zajmuje się upraszczaniem pism urzędowych sądowych

Wyobrażam sobie pouczenie w sprawie, którą poruszył poseł Liroy, następująco. Wraz z nakazem/wyrokiem powinno być dołączone przystępne pouczenie, że przysługuje od niego sprzeciw, który można wnieść do sądu lub wysłać pocztą w terminie siedmiu dni. Sprzeciw nie musi spełniać żadnych wymogów formalnych ani zawierać uzasadnienia. Wystarczy informacja, że adresat (pozwany) nie jest zadowolony z wyroku. W sprzeciwie proszę pamiętać o dacie orzeczenia i sygnaturze sprawy. Jeżeli nie chce pan/pani składać sprzeciwu, proszę uiścić grzywnę po uprawomocnieniu nakazu/wyroku, czyli w terminie 21 dni.

Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona