Z badania IBRiS wynika, że sensacyjne odnalezienie w domu gen. Czesława Kiszczaka dokumentów dotyczących „Bolka" Polacy przyjmują bardzo chłodno.

Nieistotne akta

Dla wyraźnej większości badanych (59 proc.) ujawnienie teczki tajnego współpracownika – którym miał być Lech Wałęsa – nie jest sprawą ważną. Ujawnienie teczki „Bolka" jest sprawą ważną dla co trzeciego Polaka (34 proc.).

Najmniej zainteresowani sprawą są najmłodsi wyborcy, którzy nie pamiętają ani lat 70., gdy Wałęsa miał zostać zwerbowany przez bezpiekę, ani lat 80., gdy stanął na czele „Solidarności". Wśród badanych do 34. roku życia aż dwóch na trzech sądzi, że odnalezienie teczki „Bolka" nie ma znaczenia. Wraz z wiekiem rośnie liczba tych, którzy sądzą, że kwity bezpieki na Wałęsę są jednak ważne. Mimo to i tak we wszystkich grupach wiekowych stanowią oni mniejszość sięgającą maksymalnie 38 proc. (akurat w pokoleniu „S", czyli wśród wyborców w wieku 55–64 lat).

Nie ma się zatem co dziwić, że gdy ankieterzy IBRiS zapytali Polaków, jaki wpływ na ich opinię o Wałęsie mają opublikowane dokumenty, od zdecydowanej większości (63 proc.) usłyszeli, że żadnego. Co piąty Polak (20 proc.) twierdzi, że teczka „Bolka" negatywnie wpłynęła na jego ocenę Wałęsy. Ale są i tacy (9 proc.), u których notowania Wałęsy wzrosły.

Kluczowe pytanie w naszym zestawie padło na samym końcu. Czy po ujawnieniu teczki „Bolka" należy na Wałęsę spojrzeć inaczej, czy też wciąż pozostaje bohaterem i legendarnym liderem „Solidarności"? Dla niemal dwóch na trzech badanych (64 proc.) Wałęsa wciąż jest bohaterem narodowym i „Bolek" tego nie zmienił. Dla co czwartej badanej osoby (25,5 proc.) Wałęsa bohaterem narodowym nie jest.

Przekonanie o szczególnej roli lidera „Solidarności" w polskiej polityce i historii jest powszechne we wszystkich grupach wiekowych, na poziomie 60–70 proc. Najbardziej podzieleni w tej sprawie są najmłodsi wyborcy.

Polityczny spór

Tylko w elektoratach PiS oraz partii KORWiN przeważają negatywne oceny Wałęsy. Dla połowy zwolenników PiS nie jest on żadnym bohaterem – co oczywiście nie jest niespodzianką, biorąc pod uwagę temperaturę sporu między Wałęsą a Jarosławem Kaczyńskim. Zaskakujące jest co innego. Otóż, mimo owego wieloletniego konfliktu, wciąż 40 proc. wyborców PiS uważa Wałęsę za bohatera narodowego. Korwiniści są bardziej wyraziści: 43 proc. widzi w Wałęsie bohatera, ale 57 proc. – nie.

W elektoratach pozostałych partii dominuje przeświadczenie o szczególnej pozycji Wałęsy. Także wśród wyborców ugrupowania Pawła Kukiza (82 proc.), a nawet SLD (72 proc.).

Sprawa Wałęsy stała się jednym z kluczowych obszarów sporu między władzą a opozycją. Sobotnie marsze Komitetu Obrony Demokracji przebiegały właśnie pod hasłem wsparcia dla byłego prezydenta.

Wałęsa skierował do manifestantów list, w którym raz jeszcze zaprzeczył, że współpracował z bezpieką: „Nigdy nie zgodziłem się na współpracę, nigdy nikogo nie skrzywdziłem".

Podobnie mówił w niedzielę w Gdańsku. – W teczkach są nazwiska, których w życiu nie widziałem. Są też trzy dokumenty, które były wcześniej uznane za sfałszowane. Jestem przekonany, że to wszystko jest sfałszowane. Z tego, co patrzę na te papierki, to nieźle je podrobili – oświadczył. Dopytywany, czy wystąpi o wznowienie swego procesu lustracyjnego, Wałęsa był niejednoznaczny. – Jak będzie taka potrzeba, to tak – stwierdził. Ale zaraz dodał: – Jeszcze nie wiem, za szybko na takie decyzje.

W 2000 r. Wałęsa został oczyszczony przez sąd z zarzutów o współpracę z SB. W tej chwili tylko on sam może wnieść o wznowienie tego postępowania.