Klient jak saper, zakupy jak pole minowe

Średni syn pani Eweliny jest alergikiem uczulonym m.in. na nabiał i orzechy. – Dlatego zawsze czytam, co jest w nich napisane, czy w produkcie nie ma alergenów groźnych dla syna – opowiada kobieta. Dodaje, że oczywiście ważna dla niej jest też data przydatności do spożycia. – Ale chyba na to każdy zwraca uwagę – zauważa.

Zdaniem dr. Michała Sutkowskiego, prezesa Warszawskich Lekarzy Rodzinnych, to odpowiedzialne zachowanie. – Poza datą ważności skład produktu powinien być ważny dla kupujących, zwłaszcza dla osób z różnymi rodzajami alergii pokarmowych – tłumaczy lekarz.

Podkreśla, że jeśli produkt nie ma etykiety z datą ważności, ze składem to świadczy o tym, że coś z nim jest nie tak. – Ja na taką rzecz bym się nie zdecydował i innym też odradzam – mówi dr Sutkowski.

Etykiety produktów spożywczych pełne są informacji o tym, co kryją w swym składzie, jednak nadal dla większości konsumentów stanowią zagadkę. Tajemnicze E na etykietach nawiązuje do nazwy naszego kontynentu – Europy – i oznacza kod chemiczny, którym symbolicznie określany jest dany dodatek do żywności.

Za pełen wykaz dodatków E odpowiedzialny jest Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, który pozwala dołączyć wybrane substancje do składu produktu, jeśli nie powoduje to ryzyka dla zdrowia konsumenta, nie służy wprowadzaniu klientów w błąd lub gdy zachodzi technologiczna konieczność ich użycia. – Są specjalne aplikacje i książeczki, w których można szybko sprawdzić, co które E oznacza, bo nie każdy dodatek jest problemem dla zdrowia – mówi psychodietetyczka Teresa Majewska. Radzi, by wybierać te produkty, które zawierają jak najmniej takich związków.

Sprawdzanie składu kupowanych produktów może wydawać się uciążliwe, jednak jest konieczne, bo często w (z pozoru) zdrowej żywności znajdziemy wiele chemicznych dodatków, które mogą stać się przyczyną pogorszenia naszego stanu zdrowia. Chemia w żywności w szczególności negatywnie wpływa na zdrowie dzieci, bo ich stale rosnące organizmy, zamiast otrzymywać optymalną dawkę składników odżywczych, muszą radzić sobie z konserwantami, barwnikami, zagęstnikami, emulgatorami, przeciwutleniaczami i innymi substancjami o potencjalnie szkodliwym działaniu.

Zdaniem ekspertki podczas zakupów spożywczych powinniśmy kierować się zasadą im prościej, tym lepiej. – Lepiej stawiać na żywność jak najmniej przetworzoną, a szerokim łukiem omijać żywność jakości przemysłowej, gdzie jest cała masa substancji chemicznych – tłumaczy ekspertka.

Podkreśla, że etykiety podczas zakupów są ważne, ale przede wszystkim powinniśmy opierać się na zdroworozsądkowej zasadzie: wyboru lokalnych produktów sezonowych, jak najmniej przetworzonych, a jeśli już są one konserwowane, to tylko w naturalny sposób.

– Zwykle produkty, które mają etykiety, już jakoś o przemysł się ocierają, a im większa firma, o globalnym zasięgu, tym szanse na to, że mniej jest w nim substancji odżywczych – twierdzi Teresa Majewska. Jej zdaniem jedzenie produkowane w fabrykach spełnia potrzeby producentów, a nie konsumentów, a ci potrzebują naturalnej, a nie przetworzonej żywności. A takiej jest już 80 proc. artykułów spożywczych dostępnych na rynku.

– Zdaję sobie sprawę, że produktów przetworzonych nie da się uniknąć, ale jeśli już mam wybór, to stawiam na te lokalne, mniej przetworzone, a jeśli to możliwe, to z certyfikatem bio, bo to jest produkt, któremu można zaufać – uważa psychodietetyczka. Taką żywność oferują już nie tylko sklepy ze zdrową żywnością, ale też markety czy sieci dyskontowe. Warto też wybierać produkty nie w multplikowanych opakowaniach, ale te w pojedynczych – jak ryże czy kasze, a przetwory – w słoikach, a nie puszkach.

– Owoce. Najlepsze, najpiękniejsze i najzdrowsze są w szczycie sezonu. I są wtedy najtańsze. To piękne z punktu widzenia rynku, bo rzadko się zdarza, by coś najlepszej jakości było najtańsze – zauważa ekspertka.