Od paru lat, zawsze o tej samej porze – z regularnością godną pory deszczowej w tropikach – w środku lata zaczyna mi się „chcieć Tolkiena". Jak chce się jeść i pić, śmiać albo płakać; potrzeba, której nie da się wywołać ani jej tym bardziej oprzeć. Dopiero za którymś dopełnieniem tego rocznego cyklu zrozumiałem, dlaczego tak jest. Że to kwestia odległości. Z wakacyjnymi wyjazdami i podróżami jest ten problem, że są zbyt bliskie, choćby nie wiem, ile kilometrów się podczas nich pokonywało. Nie są ucieczką w pełnym (przygody i ryzyka) znaczeniu tego słowa. Mało który pozwala naprawdę się oderwać. Bo to, co najściślej przylega, co tak bardzo chciałoby się wypocić podczas wędrówki albo zmyć z siebie podczas morskiej kąpieli, wżarło się głęboko pod powierzchnię skóry.
Dopiero Tolkien i jego baśń, jedyna prawdziwa baśń naszych czasów, pisana z wyrozumiałością dla tępoty naszych uszu, stwarza możliwość ucieczki. Nie rejterady z linii frontu, tą ucieczką nikogo nie zdradzamy, wręcz przeciwnie. Przeskakujemy przez mur więzienia, wracamy do swoich. A że niektórzy z nich mają włochate stopy i niecały metr wysokości, inni spiczaste uszy i dźwigają na swoich barkach dar nieśmiertelności – to przecież nic nie zmienia. Raczej pokazuje tylko, jak daleko odeszliśmy od samych siebie, że musimy wracać okrężną drogą, przez Śródziemie. Opowieść, uznawaną przez wielu za ciężkostrawną mieszankę Kubusia Puchatka z Wagnerem.
Ostrzem, którym Tolkien uderzył w literackie gusty współczesnej literatury, był kontrast. Tu zawsze niuans będzie błędem, a kompromis – zdradą. Ale czy właśnie nie dlatego ta historia żyje, nie tylko wywołuje przelotną przyjemność lektury, ale po jej zakończeniu pozostawia poczucie zakończonej podróży...
Artykuł dostępny tylko dla e-prenumeratorów "Rzeczpospolitej"
Oferta promocyjna: dostęp do treści rp.pl już od 9,90 zł za miesiąc!
Wybierz najkorzystniejszą ofertę i zyskaj dostęp do najważniejszych tekstów rp.pl z sekcji: Wydarzenia, Ekonomia, Prawo, Plus Minus; w tym ekskluzywnych tekstów publikowanych wyłącznie na rp.pl.
Dostęp do treści rp.pl - pakiet podstawowy nie zawiera wydania elektronicznego „Rzeczpospolitej”, archiwum tekstów, treści pochodzących z tygodników prawnych, aplikacji mobilnej i dodatków dla prenumeratorów.
KUP TERAZ
×
Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i rozpowszechniana lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętę digitalizację, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody Gremi Media SA. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Gremi Media SA lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
