Gigant w Kasjopei

Układ planetarny w odległości zaledwie 21 lat świetlnych od nas wyśledzili astronomowie z Universite de Geneve.

Publikacja: 31.07.2015 16:48

Tak może wyglądać planeta pozasłoneczna odległa od nas o 21 lat świetlnych materiały prasowe

Tak może wyglądać planeta pozasłoneczna odległa od nas o 21 lat świetlnych materiały prasowe

Foto: materiały prasowe

Centralnym punktem nowego układu jest gwiazda HD219134. Jest ona nieco mniejsza i chłodniejsza, niż nasze Słońce, jednak świeci na tyle jasno, że można ją oglądać gołym okiem na nocnym niebie — informują astronomowie. Znajduje się w gwiazdozbiorze Kasjopei, przy jednym z „ramion" rozciągniętej litery W tej konstelacji.

Pomiary zaburzeń jej ruchu wykazały istnienie co najmniej czterech planet. Jedna to gazowy gigant stosunkowo odległy od macierzystej gwiazdy. Trzy kolejne to superziemie — planety większe i bardziej masywne niż Ziemia, o prawdopodobnie skalistej budowie. Jedna z tych planet, HD219134b, przechodzi z naszej perspektywy przed frontem gwiazdy. Według astronomów pozwala to wykonanie stosunkowo dokładnych pomiarów.

Układ został zaobserwowany dzięki instrumentowi HARPS-N (High Accuracy Radial velocity Planet Searcher for Northern hemisphere) zainstalowanemu przy teleskopie na Wyspach Kanaryjskich. Istnienie planet potwierdził również kosmiczny teleskop Spitzera. Połączenie danych z różnych instrumentów oraz stosunkowo niewielka odległość od nowego układu pozwoliły astronomom na dość dokładne obserwacje i wyliczenia.

HD219134b jest większa od Ziemi 1,6 raza, a także jest bardziej masywna — ok. 4,5 raza. To oznacza — zdaniem astrofizyków — że budowa i skład chemiczny tej planety powinien być zbliżony do naszej. Jest prawdopodobnie skalista, ale ze względu na bliskość gwiazdy jej powierzchnia jest rozżarzona. Występują na niej procesy geologiczne i aktywne wulkany — spekulują Szwajcarzy. Glob okrąża swoją gwiazdę w zaledwie trzy dni.

Kolejna planeta jest prawie trzy razy bardziej masywna od Ziemi i okrąża centralną gwiazdę w 6,8 dnia. Dalej jest glob blisko 9 razy masywniejszy od Ziemi, który na okrążenie gwiazdy potrzebuje 47 dni. Jeszcze dalej znajduje się gazowy gigant w typie naszego Saturna, obiegający HD219134 w czasie ok. 3 lat. Zdaniem naukowców takie ułożenie — mniejsze planety blisko gwiazdy, gazowe giganty w większej odległości od centrum — bardzo przypomina budowę Układu Słonecznego.

Układ planetarny w Kasjopei doskonale nadaje się do dalszych obserwacji. Jest szansa, że wszystkie trzy superziemie da się zaobserwować na tle tarczy gwiazdy. A to oznacza, że analiza widma przyniesie odpowiedź na pytanie o obecność i skład chemiczny atmosfery oraz budowę planet. Astronomowie uważają, że dzięki potężniejszym teleskopom nowej generacji będzie można w przyszłości zobaczyć i sfotografować te globy.

Centralnym punktem nowego układu jest gwiazda HD219134. Jest ona nieco mniejsza i chłodniejsza, niż nasze Słońce, jednak świeci na tyle jasno, że można ją oglądać gołym okiem na nocnym niebie — informują astronomowie. Znajduje się w gwiazdozbiorze Kasjopei, przy jednym z „ramion" rozciągniętej litery W tej konstelacji.

Pomiary zaburzeń jej ruchu wykazały istnienie co najmniej czterech planet. Jedna to gazowy gigant stosunkowo odległy od macierzystej gwiazdy. Trzy kolejne to superziemie — planety większe i bardziej masywne niż Ziemia, o prawdopodobnie skalistej budowie. Jedna z tych planet, HD219134b, przechodzi z naszej perspektywy przed frontem gwiazdy. Według astronomów pozwala to wykonanie stosunkowo dokładnych pomiarów.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kosmos
NASA szuka sposobu na sprowadzanie próbek z Marsa. Tanio i szybko
Kosmos
Odszedł Peter Higgs, odkrywca boskiej cząstki
Kosmos
Badania neutrin pomogą rozwiązać zagadkę powstania wszechświata
Kosmos
Księżyc będzie miał własną strefę czasową? Biały Dom nakazał ustalenie standardu
Kosmos
Astronomowie odkryli tajemnice galaktyki z początku istnienia wszechświata